Next Generation UE (NGEU) – unijny fundusz odbudowy o wartości 750 miliardów € (w cenach stałych z 2018 roku), na którego uruchomienie wyraziła zgodę 21 lipca 2020 Rada Europejska. Ma na celu wsparcie państw członkowskich dotkniętych pandemią COVID-19. Fundusz NGEU obejmuje lata 2021–2023 i jest powiązany z budżetem UE na lata 2021–2027 (WRF). Kompleksowe pakiety NGEU i WRF osiągną wielkość 1 824,3 mld euro[1]. To sprawia, że jest to największy pakiet stymulacyjny, jaki powstał kiedykolwiek w Europie[2].

Bilbord reklamujący fundusz na budynku Berlaymont będącym siedzibą Komisji Europejskiej

Umowa NGEU jest bezprecedensowa w historii UE, ponieważ w jej ramach wyemitowane zostaną europejskie obligacje – mające na celu przyznanie dotacji i pożyczek swoim państwom członkowskim – spłacane dzięki pozyskaniu poprzez podatki bezpośrednie środków własnych, co jest uważane za pierwszy krok w kierunku integracji fiskalnej w Europie[3].

Budżet edytuj

Wykorzystanie środków[2]
Program Cel Wolumen (w mld €)
Instrument rozwoju i odporności Wsparcie zrównoważonych reform i inwestycji w krajach UE poprzez pożyczki (360 mld euro) i dotacje (312,5 mld euro), z naciskiem na odnawialne źródła energii (patrz Europejski Zielony Ład), efektywność energetyczną, elektromobilność, ekspansję łączy szerokopasmowych, cyfryzację administracji, chmurę i edukację cyfrową. Łącznie 37% środków ma zostać przeznaczonych na GreenDeal, a 20% na cyfryzację. 672,5
ReactEU W ramach tzw. „Inicjatywy Inwestycyjnej” (CRII+) wszystkie niewykorzystane dotychczas środki z Funduszu Spójności mogą zostać uruchomione w sposób niebiurokratyczny „w celu zabezpieczenia miejsc pracy i złagodzenia skutków kryzysu dla gospodarki i społeczeństwa”.

Fundusze są dostarczane przez:

  • Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR),
  • Europejski Fundusz Społeczny (EFS),
  • Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD).
47,5
Horyzont Europa Promocja badań, rozwoju i innowacji. 5,0
InvestEU Promocja inwestycji w UE (następca Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych). 5,6
Rozwój obszarów wiejskich Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), wspierający strategie i projekty na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. 7,5
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji Promowanie przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu w ramach Europejskiego Zielonego Ładu oraz dywersyfikacja gospodarki i dostosowanie się do zmieniającego się rynku pracy. 10,0
RescEU Strategiczne zaopatrzenie w sprzęt medyczny taki jak wentylatory i maski ochronne. 1,9

Aby uzyskać dostęp do funduszy, państwa członkowskie musiały do 30 kwietnia 2021 przedstawić Komisji Europejskiej szczegółowe plany, które muszą uzasadniać cele finansowania ochrony środowiska i cyfryzacji[4].

 
Względny udział pakietu pomocowego na kraj członkowski (jako procent PKB)

Klucz podziału na poszczególne państwa członkowskie opiera się na danych dotyczących bezrobocia w latach 2021–2022 oraz całkowitej utracie PKB w latach 2020–2022[4].

Porozumienie między przywódcami europejskimi w sprawie „UE nowej generacji” obejmuje również system warunkowości „mający na celu zapewnienie, że po raz pierwszy fundusze UE będą chronione”[5].

Polska edytuj

Osobny artykuł: Krajowy Plan Odbudowy.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej (17, 18, 19, 20 i 21 lipca 2020 r.) – Konkluzje [online].
  2. a b Plan odbudowy dla Europy [online], Komisja Europejska – European Commission [dostęp 2021-07-16] (pol.).
  3. Nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej (17, 18, 19, 20 i 21 lipca 2020 r.) – Konkluzje [online], 21 lipca 2020, A29 str. 8.
  4. a b Badische Zeitung, Corona-Aufbaufonds ist startklar – Wirtschaft – Badische Zeitung [online], www.badische-zeitung.de [dostęp 2021-07-16] (niem.).
  5. Press corner [online], European Commission – European Commission [dostęp 2021-07-16] (ang.).