Niala górska
Niala górska[3] (Tragelaphus buxtoni) – gatunek dużego ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych, zaliczany do antylop, blisko spokrewniony z nialą grzywiastą i kudu (kudu wielkie i kudu małe).
| Tragelaphus buxtoni[1] | |
| (Lydekker, 1910) | |
 samiec i samica | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
niala górska |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Występowanie i biotop edytuj
Obecny zasięg występowania gatunku jest ograniczony do niewielkich obszarów prowincji Arussi i Bale w Etiopii, na wysokościach 3000–4200 m n.p.m. na terenie Parku Narodowego Bale Mountains. Jego siedliskiem są formacje krzewiaste.
Charakterystyka ogólna edytuj
| Podstawowe dane | |
|---|---|
| Długość ciała | 190–260 cm |
| Wysokość w kłębie | 90–135 cm |
| Długość ogona | ? |
| Masa ciała | 150–300 kg |
| Dojrzałość płciowa | 18–24 miesięcy |
| Okres godowy | grudzień–styczeń |
| Ciąża | 8–9 miesięcy |
| Liczba młodych w miocie |
1 |
| Długość życia | 15–20 lat |
Wygląd edytuj
Niala górska jest niższa w kłębie od niali grzywiastej, ale dłuższa i cięższa. Samice osiągają 150–200 kg, a samce 180–300 kg masy ciała. Ubarwienie szare do szarobrązowego, spodem jaśniejsze, zależne od wieku osobnika – u młodszych dominuje kolor brązowy, u starszych szary.
Wyraźnie zaznaczony jest dymorfizm płciowy – samce są większe od samic, mają spiralnie zakręcone (1,5–2 obrotów) rogi, a ich ubarwienie jest ciemniejsze w porównaniu z samicami w tym samym wieku.
Tryb życia edytuj
Wędrują w stadach złożonych z kilku do kilkunastu osobników, zwykle samic z młodymi, czasem samców. Starsze samce wędrują samotnie. Niala górska jest gatunkiem roślinożernym. Żywi się ziołami, krzewami i trawami. Wykazują aktywność późnym popołudniem, nocą i wczesnym rankiem.
Rozród edytuj
Okres godowy przypada zwykle na grudzień-styczeń, ale może odbywać się w innych miesiącach. Po ponad 8-miesięcznej ciąży rodzi się jedno młode, które przez kilka tygodni przebywa ukryte w gęstwinach. Po dołączeniu do stada młode pozostaje pod opieką matki przez około dwa lata.
Podgatunki edytuj
Nie wyróżniono podgatunków Tragelaphus buxtoni.
Zagrożenia i ochrona edytuj
Głównym naturalnym wrogiem niali jest lampart plamisty. Mniejsze drapieżniki polują na młode niale, natomiast krokuta cętkowana i lew afrykański rzadko wkraczają na obszary zajmowane przez nialę górską.
Gatunek nie jest objęty konwencją waszyngtońską CITES. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii EN (endangered – zagrożony wyginięciem)[2]. Do głównych przyczyn zagrożenia zaliczono polowania i utratę siedlisk. Obecna dzika populacja liczy prawdopodobnie mniej niż 2500 osobników.
Przypisy edytuj
- ↑ Tragelaphus buxtoni, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Tragelaphus buxtoni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
Bibliografia edytuj
- Brent Huffman, www.ultimateungulate.com: Tragelaphus buxtoni. [dostęp 2007-09-15]. (ang.).
- Aleman, M. 2003.: "Tragelaphus buxtoni" (On-line), Animal Diversity Web.. [dostęp 2007-09-15]. (ang.).