Nicergolina
Nicergolina (łac. nicergolinum) – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczna pochodna ergoliny, której struktura naturalnie występuje w alkaloidach sporyszu, ester kwasu 5-bromonikotynowego i 8-hydroksymetylowej pochodnej kwasu lumilizergowego. Lek z grupy wazodylatatorów. Wpływa na hemodynamikę krążenia mózgowego poprzez zmniejszenie oporu naczyniowego, poprawiając przepływ krwi w naczyniach mózgowych. Zwiększa wykorzystanie tlenu i glukozy przez komórki mózgowe. Nie wpływa istotnie na ciśnienie tętnicze krwi.
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C24H26BrN3O3 | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
484,39 g/mol | |||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||
| ATC | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Synteza edytuj
Pierwszym etapem jest fotoaddycja metanolu do estru metylowego kwasu D-lizergowego z wytworzeniem pochodnej 10-metoksy poprzez naświetlanie promieniami ultrafioletowymi w środowisku kwaśnym. Następnie grupę estrową redukuje się za pomocą LiAlH
4 do reszty karbinolowej i estryfikuje chlorkiem kwasu 5-bromonikotynowego. Do otrzymanego estru przyłącza się grupę metylową za pomocą jodku metylu wobec amidku potasowego[2]:
Mechanizm działania edytuj
Nicergolina jest silnym i wybiórczym antagonistą receptorów metabotropowych α1-adrenergicznych w układzie współczulnym[3]. Zablokowanie receptorów α1 sprzężonych z białkiem Go powoduje zahamowanie aktywności fosfolipazy C i spadek stężenia 1,4,5-trisfosforanu inozytolu (IP3) i diacyloglicerolu (DG). Dochodzi do rozkurczu mięśni gładkich naczyń krwionośnych głównie w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, czego skutkiem jest obniżenie oporu naczyniowego i zwiększenie przepływu tętniczego krwi. Nicergolina hamuje także agregację płytek krwi.
Farmakokinetyka edytuj
Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Maksymalne stężenie we krwi występuje po 2 godzinach. Czas półtrwania wynosi ok. 7 h. Metabolity wydalane są głównie z moczem.
Zastosowania medyczne edytuj
Wskazaniem do stosowania nicergoliny jest łagodne lub umiarkowane otępienie[4].
Dawne wskazania, obejmujące m.in. zaburzenia krążenia mózgowego spowodowanego zmianami miażdżycowymi, zmiany krążenia na tle cukrzycowym, niedokrwienie mózgu, stany po udarze mózgu, chorobę Raynauda, chorobę Buergera, zaburzenia słuchu, szum w uszach, zaburzenia równowagi, osłabienie pamięci, zaburzenia wzroku (zaburzenia krążenia w oku), zaburzenia krążenia obwodowego kończyn dolnych, zostały wycofane w roku 2014 z powodu możliwego związku przyjmowania nicergoliny z przypadkami zwłóknienia i ergotyzmu[5].
Działania niepożądane edytuj
- zawroty głowy
- zaczerwienienie twarzy
- senność
- osłabienie
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha)
- złe samopoczucie
- podniecenie
- niepokój
- hipotonia
- uczucie gorąca
- bezsenność
Interakcje edytuj
Nicergolina nasila działanie leków hipotensyjnych, leków hamujących krzepnięcie krwi oraz alkoholu[6].
Przeciwwskazania edytuj
Przeciwwskazaniami do stosowania leku są[6]:
- nadwrażliwość na nicergolinę
- ostre krwotoki
- zapaść
- ostra faza zawału mięśnia sercowego
- niedociśnienie tętnicze
- ciężka bradykardia (poniżej 50 uderzeń na minutę)
- stosowanie z innymi lekami o działaniu adrenolitycznym
- ciąża i okres karmienia piersią
Należy zachować ostrożność przy stosowaniu w zaburzeniach rytmu serca, a także w połączeniu z lekami przeciwzakrzepowymi oraz lekami obniżającymi ciśnienie.
Postacie handlowe edytuj
Nicergolina dostępna jest handlowo zazwyczaj w postaci tabletek, pod nazwami Adavin, Circulat, Nicerin, Nicergolin, Niglostin, Nilogrin i Sermion.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Nicergolina, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 17 października 2022, numer katalogowy: N7889 [dostęp 2022-10-26]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Alfred Zejc, Maria Gorczyca, Chemia leków dla studentów farmacji i farmaceutów, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1999, s. 404–405, ISBN 83-200-2376-9.
- ↑ M. Alvarez-Guerra, N. Bertholom, R.P. Garay, Selective blockade by nicergoline of vascular responses elicited by stimulation of alpha1A-adrenoceptor subtype in the rat, „Fundam Clin Pharmacol”, 13 (1), 1999, s. 50–58, DOI: 10.1111/j.1472-8206.1999.tb00320.x, PMID: 10027088 (ang.).
- ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Adavin (nicergolina – nicergolinum), 16 kwietnia 2014 [zarchiwizowane 2016-03-04].
- ↑ Komunikat dotyczący ograniczenia wskazań do stosowania preparatów zawierających nicergolinę, Pfizer Polska, 9 stycznia 2014 [zarchiwizowane 2016-03-07].
- ↑ a b Pharmindex 2006. Kompendium leków, Warszawa: CMP Medica Poland, 2006, ISBN 14-26426-90-0.
Bibliografia edytuj
- Marian Zając, Ewaryst Pawełczyk, Chemia leków dla studentów farmacji i farmaceutów, Poznań: Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego, 2000, s. 375, ISBN 83-85439-74-9.
- Waldemar Janiec, Jolanta Krupińska, Farmakodynamika, podręcznik dla studentów farmacji, wyd. 5, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2002, s. 364–365, ISBN 83-200-2646-6.
