Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach

Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach – zespół dwóch cmentarzy wojennych żołnierzy niemieckich poległych podczas I i II wojny światowej, zlokalizowany w miejscowości Bartosze w gminie Ełk (województwo warmińsko-mazurskie). Nekropolia znajduje się po północnej stronie drogi krajowej nr 16, na północ od wsi Buniaki, w kierunku pobliskiego Ełku[1].

Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach
Ilustracja
Widok ogólny z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bartosze

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

czynny

Liczba grobów

ponad 13.000

Data otwarcia

przed 1918 / 2003

Mapa cmentarza
Mapa cmentarza
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ełk
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ełk, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach”
Położenie na mapie powiatu ełckiego
Mapa konturowa powiatu ełckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Niemiecki cmentarz wojenny w Bartoszach”
Ziemia53°49′08,4461″N 22°16′22,4062″E/53,819013 22,272891

Historia edytuj

 
Jeden z nagrobków

Pierwszą nekropolią założoną w tym miejscu była tzw. „Golgota Prus Wschodnich” – cmentarz żołnierzy niemieckich z okresu I wojny światowej. Pochowano tutaj 84 wojskowych. W 1999 władze polskie przekazały związkowi grobów niemieckich Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge pięciohektarowy teren w sąsiedztwie pod budowę cmentarza dla żołnierzy poległych w okresie II wojny światowej na Warmii i Mazurach, jak również w rejonie Białegostoku. Prace budowlane przy tym obiekcie ukończono w 2001. Otwarcie i poświęcenie nekropolii odbyło się dnia 9 sierpnia 2003. W następnym okresie pochowano tu szczątki 13.000 osób. Pochówki są kontynuowane, a nazwiska stopniowo nanoszone na kilka steli[2]. Docelowo cmentarz ma pomieścić ponad 20.000 zmarłych[1].

Cmentarz powstał przy współpracy polskiej fundacji Pamięć i Niemieckiego Ludowego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi w Kassel[1].

Architektura edytuj

Obiekt jest położony na wzgórzu, na które prowadzą schody. Dominują nad nim trzy krzyże zlokalizowane na cmentarzu z I wojny światowej. Kwatery żołnierzy poległych w czasie II wojny światowej oznaczone są grupami krzyży. Na kamiennych stelach umieszczone są nazwiska Niemców. Organizacja wykonanych z kamienia polnego alejek cmentarnych i ogrodzenia odwołują się do architektury dawnych Prus Wschodnich[2].

Nekropolia jest pozbawiona akcentów militarnych, a przy nazwiskach żołnierzy nie ma stopni wojskowych[1].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Rozmaitości Ełckie / Gazeta Olsztyńska, Bartosze: niemiecki cmentarz wojenny [online], mojemazury.pl [dostęp 2023-10-08] (pol.).
  2. a b Cmentarz wojenny z I wojny światowej w Bartoszach [online], powiat.elk.pl [dostęp 2023-10-08] (pol.).