Nikołaj Kaznakow

generał kawalerii Armii Carskiej, bohater wojny rosyjsko-tureckiej I wojny światowej

Nikołaj Nikołajewicz Kaznakow (ros. Николай Николаевич Казнаков; ur. 12 stycznia?/24 stycznia 1856, zm. 15 kwietnia 1929 w Cannes) – generał kawalerii Armii Carskiej, bohater wojny rosyjsko-tureckiej (1877–1878) i I wojny światowej.

Nikołaj Kaznakow
Николай Николаевич Казнаков
Ilustracja
przed 1899
generał kawalerii generał kawalerii
Pełne imię i nazwisko

Nikołaj Nikołajewicz Kaznakow

Data urodzenia

12 stycznia?/24 stycznia 1856

Data i miejsce śmierci

15 kwietnia 1929
Francja, Cannes

Przebieg służby
Lata służby

1874–1917

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Biała Armia

Główne wojny i bitwy

Wojna rosyjsko-turecka (1877–1878)

I wojna światowa

Odznaczenia
Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie) Broń Świętego Jerzego Order Fryderyka (Wirtembergia) Komandor 1. klasy Orderu Miecza (Szwecja) Order Lwa Zeryngeńskiego (Badenia) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Królewski Korony (Prusy) Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii (wojenny republ.)

Życiorys edytuj

Pobierał nauki Korpusie Paziów. W 1874 r. został przeniesiony w stopniu korneta do pułku kawalerii. W 1877 r. awansował do stopnia porucznika. W trakcie wojny rosyjsko-tureckiej został przydzielony do Lejb-Gwardyjskiego Pułku Huzarów Jego Wysokości. Za udział w bitwie pod Teliszem(inne języki) został odznaczony Orderem Św. Anny IV stopnia; następnie został oficerem ordynansowym Iosifa Hurki i ponownie otrzymał order. Od 11 maja 1880 do 11 lipca 1881 r. był adiutantem brygady. W latach 1883–1889 zajmował się szkoleniem żołnierzy. W 1889 otrzymał stopień kapitana gwardii, w 1894 – pułkownika, zastępcy dowódcy pułku. 26 kwietnia 1899 r. mianowano go dowódcą 39 Narewskiego Pułku Huzarów. W 1905 r. awansował na generała dywizji oraz został dowódcą 2 brygady 5 dywizji kawalerii, w 1907 r. zaś mianowano go dowódcą 1 brygady tej samej dywizji[1][2].

W latach 1906–1909 był tymczasowym wojennym generalnym gubernatorem guberni kaliskiej, Łodzi, powiatu łódzkiego i łaskiego. Słynął z bezwzględności wobec robotników biorących udział w buntach związanych z rewolucją 1905 r.[3] zarówno wśród ludności kaliskiej, jak i łódzkiej[4]. W okresie funkcjonowania sądu wojennego podległego Kaznakowowi w ciągu 2 lat rządów stracono ponad 100 rewolucjonistów, poprzez wykonywanie wyroków śmierci na szubienicy na terenie więzienia przy ul. Gdańskiej 13 w Łodzi. Z inicjatywy Kaznakowa szubienica była na tyle wysoka, by egzekucje mogły być obserwowane również poza terenem więzienia[5]. Podległy Kaznakowowi sąd wojenny wydał 3/4 orzeczeń związanych z udziałem w rewolucji. W okresie pełnienia przez niego funkcji generalnego gubernatora wysłano na Sybir w trybie administracyjnym około 10 000 łodzian. Kaznakow zasłynął również podjęciem decyzji o zesłaniu 130, zamknięciu w więzieniu ponad 700 oraz rozstrzelaniu 7 robotników po zabójstwie Mieczysława Silbersteina[6].

W 1910 r. został awansowany na generała porucznika i został mianowany szefem 1 Dywizji Kawalerii Gwardii. Od września 1914 r. był dowódcą połączonego oddziału jeździeckiego 1 Dywizji Kawalerii, 5 Dywizji Kawalerii i Oddzielnej Ussuryjskiej Brygady Kawalerii. W lutym 1915 został odznaczony odznaką św. Jerzego za bitwy, które miały miejsce w październiku 1914 r. Oddział Kaznakowa uczestniczył w operacji wileńskiej(inne języki) na przełomie sierpnia i września 1915 r.[7] W marcu 1916 r. został dowódcą 12 Korpusu Armii, a w styczniu 1917 r. awansował na generała kawalerii. W kwietniu 1917 r., tj. już po obaleniu caratu, został zastąpiony przez Władimira Czeremisowa. Następnie zaciągnął się do rezerwy w sztabie kijowskiego okręgu wojskowego[1][2]. Jesienią 1921 r. został zatrzymany wraz z bratem Siergiejem osadzony w więzieniu Butyrki. W 1922 r. zwolniono go z więzienia, jednocześnie wydalając z kraju. Wyemigrował do Francji. Zmarł w Cannes 15 kwietnia 1929 r.[2] Został pochowany wraz z żoną na cmentarzu Trabuquet w Mentonie[8].

Życie prywatne edytuj

Pochodził z rodu szlacheckiego Kaznakowów, wywodzącej się z prowincji twierskiej. Był synem generała piechoty – Nikołaja Giennadijewicza Kaznakowa(inne języki) i jego żony Jelizawiety Siergiejewny (1828–1906). Został ochrzczony 9 lutego 1856 r. w Wielkiej Cerkwi(inne języki) Pałacu Zimowego[1]. W 1892 r. ożenił się z Barbarą, córką Karla Ikskula von Hildenbandta(inne języki). Ich syn Nikołaj urodził się 18 lipca 1894 r. W 1908 r. małżeństwo zostało rozwiązane[9]. W 1912 r. Kaznakow ożenił się z Emilią Leonardowną[10].

Odznaczenia edytuj

Rosyjskie edytuj

  • Order św. Anny IV kl. (1878);
  • Order św. Stanisława III klasy z mieczami i łukiem (1878);
  • Order św. Anny III klasy z mieczami i łukiem (1879);
  • Order św. Stanisława II klasy (1884);
  • Order św. Anny II klasy (1890);
  • Order św. Włodzimierza IV klasy (1895);
  • Order św. Włodzimierza III klasy (1900);
  • Order św. Stanisława I klasy (1907);
  • Order św. Włodzimierza II klasy (1913);
  • Order Orła Białego z Mieczami (11.16.1914);
  • Order Św. Włodzimierza II klasy z Mieczami, (11.16.1914);
  • Broń św. Jerzego, (30.01.1915)[1][11].

Pozostałe edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Залесский К.А. Кто был кто во второй мировой войне. Союзники Германии. Москва, 2003.
  2. a b c КНИГА ПАМЯТИ_Ка [online], pkk.memo.ru [dostęp 2021-08-21].
  3. A. Barszczewska-Krupa, P. Samuś, Życie polityczno-społeczne, [w:] Łódź. Dzieje miasta do 1918 r., pod red. B. Baranowskiego i J. Fijałka, Łódź 1980, s. 442–443.
  4. Mazur, Grzegorz, 1952-, Generał Mieczysław Smorawiński. Syn ziemi turkowskiej i kaliskiej, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Włodzimierza Pietrzaka, 2012, OCLC 856794190 [dostęp 2021-08-21].
  5. Rewolucja 1905 przewodnik Krytyki Politycznej. Świetlica Krytyki Politycznej (Łódź) s.n. 2013. [dostęp 2021-08-21].
  6. Ilustrowana encyklopedia historii Łodzi. Koncepcja, red., oprac. Arkadiusz Grzegorczyk. Cz. 3: Początek XIX wieku. Wizja nowego miasta. Łódź: Urząd Miasta Łodzi, Biuro Analiz Medialnych i Wydawnictw, 2008, s. 197. ISBN 1731-092X.
  7. Стабилизация. Конница в Свенцянском прорыве [online], btgv.ru [dostęp 2021-08-21].
  8. V.N. Chuvakov i inni, Nezabytye mogily. Rossiĭskoe zarubezhʹe. Nekrologi 1917-1997 : v shesti tomakh, Moskva: Rossiĭskai︠a︡ gos. biblioteka, 1999–2007, ISBN 5-7510-0169-9, OCLC 44713002 [dostęp 2021-08-21].
  9. Список генералам по старшинству., OCLC 247967142 [dostęp 2021-08-21].
  10. Весь Петербург на 1912 год: Адресная и справочная книга г. С.-Петербурга. СПб., 1912. 1209 с., 2492 стб. разд. паг.
  11. Лодзинская операция: сборник документов мировой империалистической войны на русском фронте (1914-1917 гг.). – М. ; Л., 1936.
  12. Список полковникам по старшинству... Сост. по 1-е мая 1902 г., 1902 [dostęp 2021-08-28] (ros.).