Norman Morrison

amerykański kwakier

Norman Morrison (ur. 29 grudnia 1933, zm. 2 listopada 1965) – amerykański kwakier, który popełnił samobójstwo przez samospalenie w proteście przeciw amerykańskiemu zaangażowaniu w wojnie wietnamskiej. Podpalił się przed budynkiem Pentagonu i zmarł tego samego dnia.

Norman Morrison
Data i miejsce urodzenia

29 grudnia 1933
Erie

Data i miejsce śmierci

2 listopada 1965
Arlington, USA

Przyczyna śmierci

samospalenie

Życiorys edytuj

Urodził się w Erie w Pensylwanii. W latach 1952-1956 był studentem teologii w szkole wyższej w Wooster, następnie rok uczęszczał do Zachodniego Seminarium Duchownego w Pittsburghu. Studiował również w Edynburgu. Podróżował po Europie i Bliskim Wschodzie. W 1959 roku w Pittsburghu uzyskał tytuł licencjata. Wtedy także został kwakrem oraz przeniósł się do Charlotte, gdzie podjął pracę jako sekretarz wspólnoty religijnej. W 1962 roku przeprowadził się do Baltimore. Organizował tam spotkania kwakrów[1].

Miał żonę i trójkę dzieci[1].

Okoliczności śmierci edytuj

2 listopada 1965 roku Morrison przeczytał artykuł dotyczący bombardowania wioski i śmierci dzieci w Wietnamie, o czym rozmawiał z żoną przy obiedzie[1]. Gdy żona wyszła z domu, by odebrać starsze dzieci ze szkoły, Norman udał się ze swoją najmłodszą córką, roczną Emily, do Pentagonu, gdzie w ramach protestu przeciw wojnie wietnamskiej oblał się naftą i podpalił. Jego córka nie uległa poparzeniu[2], zajęli się nią przechodnie[1].

Samospalenie miało miejsce w pobliżu biura sekretarza obrony USA - Roberta McNamary. Mężczyzna był świadkiem czynu[1].

W liście do swojej żony Morrison tłumaczył swój akt samospalenia tym, że robi to, by żadne wietnamskie dziecko nie musiało już ginąć w wyniku wojny. Zawarł także aluzję o ofierze Abrahama, co wzbudza hipotezę, jakoby na początku planował podpalić także Emily[1].

Żona Morrisona dowiedziała się o czynie męża wieczorem, gdy zadzwonił do niej dziennikarz. Kobieta otrzymała również telefon ze szpitala, poinformowano ją, że jej mąż zmarł na skutek oparzeń[1].

Upamiętnienie edytuj

Morrison stał się bohaterem książek wspomnieniowych autorstwa jego żony[1]. W Wietnamie wydano znaczek pocztowy z jego podobizną, którego posiadanie było zabronione w Stanach Zjednoczonych, a jedną z ulic w Hanoi nazwano jego imieniem[3]. Poeta Tố Hữu napisał wiersz upamiętniający czyn mężczyzny[1].

Inne samospalenia w USA edytuj

16 marca 1965 roku, na znak protestu przeciwko wojnie w Wietnamie, w Detroit podpaliła się Alice Herz. 9 listopada 1965 roku podobny czyn popełnił w Nowym Jorku przed siedzibą biblioteki ONZ Roger Allen LaPorte[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Norman Morrison, [w:] www.janpalach.cz [online].
  2. Forged in the Fire [online] [dostęp 2020-06-13] (ang.).
  3. John-Paul Flintoff, I told them to be brave, „The Guardian”, 15 października 2010, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-06-13] (ang.).