Wikipedia

Nowy cmentarz żydowski w Piaskach

Nowy cmentarz żydowski w Piaskach – został założony w XIX wieku[1]. Cmentarz znajduje się przy ul. Mickiewicza[2]. Do naszych czasów zachowały się pojedyncze nagrobki[3], z których najstarszy pochodzi z 1906. Cmentarz jest otoczony żywopłotem. Zajmuje powierzchnię 1,28 ha. Oprócz nich na terenie nekropolii znajduje się pomnik ku czci ofiar Holocaustu, gdyż był miejscem zbiorowych egzekucji, szczególnie w latach 1942-1943, podczas likwidacji getta, gdy na cmentarzu rozstrzelano od kilkuset do około 2000 Żydów[4].

Nowy cmentarz żydowski w Piaskach
Państwo

 Polska

Miejscowość

Piaski

Adres

ul. Adama Mickiewicza

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

1,28 ha

Data otwarcia

XIX wiek

Położenie na mapie Piask
Mapa konturowa Piask, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Piaskach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Piaskach”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Piaskach”
Położenie na mapie powiatu świdnickiego
Mapa konturowa powiatu świdnickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Piaskach”
Położenie na mapie gminy Piaski
Mapa konturowa gminy Piaski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Piaskach”
Ziemia51°08′06″N 22°50′29″E/51,135000 22,841389

"Były dwa groby. Tam był jeden w poprzek i tutaj był wzdłuż drugi. Tu był dół wykopany, jak długi on był, to trudno mi powiedzieć, długi prostokąt. [Teraz to jest] na samej granicy cmentarza, bo każdy [rolnicy uprawiający ziemię wokół cmentarza] się przysuwa [do cmentarza]. [Żydzi] stali na desce. Rozbierali się do naga i na deskę. A tam Ukraińce i strzelali. Na desce i do dołu, i do dołu. Potem jak odjechali to, słowo honoru, ziemia się ruszała! Bo to tylko tyle ziemi było [grób przykryty niewielką warstwą ziemi]. Trochę później nawieźli tych Żydów skądś, nie wiadomo skąd, do getta i z getta ich tutaj prowadzili. Koło mojego okna prowadzili. [...] Dla mnie to była ciekawość, małe dziecko, co oni z nimi robią, tyle Żydów, Pani, prowadzić. [...] był koniec, a już tutaj był początek, tyle ich było. Ale to nie byli Żydzi polscy tylko rozmaitości z Niemiec. Co oni z nimi będą robić, ale to nie były nasze Żydy, tylko zagraniczni. A ubrania wszystkie żydowskie były o tu, zostawiane [na cmentarzu] i spalone, oblali ropą czy czymś. Ale tu piaseckie mistrzowie, bida była u nich, to tu przychodzili i te ubrania przebierali, co zostało niespalonego. Tych Żydów wszystkich gonili na kierkut Ukraińcy, to ich sprawa była. Wszystkich Żydów z getta na tamten cmentarz. Koło mojego okna ich gonili. Sami Żydzi kopali te doły [na cmentarzu]. Rozbierali się, potem podpalali te ubrania. A później nasze [Polacy] znów kopali, szukali w tych szmatach złota."


Relacja anonimowego mieszkańca Piasków z 2017 roku, z archiwum Fundacji Zapomniane[4][5]

Przypisy edytuj

  1. ↑ Burchard podaje nieznaną datę powstania cmentarza.
  2. ↑ Burchard podaje adres ul. Mogiłkowa.
  3. ↑ Burchard podaje, że zachowało się kilka nagrobków.
  4. ↑ a b Cmentarz żydowski w Piaskach Jewish cemetery in Piaski [online], cmentarze-zydowskie.pl [dostęp 2021-11-04].
  5. ↑ o fundacji | Zapomniane [online] [dostęp 2021-11-04] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 166.
  • Mapa WIG Rejowiec Pas 44 Słup 36 Warszawa 1938

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nowy_cmentarz_żydowski_w_Piaskach&oldid=68466472”