Ołeksandr Turczynow
Ołeksandr Wałentynowycz Turczynow, ukr. Олександр Валентинович Турчинов (ur. 31 marca 1964 w Dniepropetrowsku) – ukraiński polityk, doktor nauk ekonomicznych. I wicepremier Ukrainy w latach 2007–2010, p.o. premiera Ukrainy w marcu 2010, w 2014 przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy. Od 23 lutego do 7 czerwca 2014 na mocy decyzji parlamentu czasowo pełnił obowiązki prezydenta Ukrainy.
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Ołeksandr Wałentynowycz Turczynow |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
31 marca 1964 |
| Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy | |
| Okres |
od grudnia 2014 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy | |
| Okres |
od 22 lutego 2014 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezydent Ukrainy (p. o.) | |
| Okres |
od 23 lutego 2014 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| I wicepremier Ukrainy | |
| Okres |
od 18 grudnia 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
W 1986 ukończył studia na wydziale technologicznym instytutu metalurgicznego w Dniepropetrowsku. Do 1991 działał w Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. W latach 1987–1990 był kierownikiem wydziału agitacji i propagandy w komitecie Komsomołu obwodu dniepropetrowskiego[1][2].
Na początku lat 90. był zatrudniony w administracji regionalnej. Od 1994 do 1998 zajmował stanowisko dyrektora instytutu nauk ekonomicznych, był też wykładowcą jednego z kijowskich uniwersytetów.
W 1998, 2002, 2006 i 2007 uzyskiwał mandat deputowanego do Rady Najwyższej. Po powołaniu pierwszego rządu Julii Tymoszenko został szefem Służby Bezpieczeństwa Ukrainy. W grudniu 2007 objął stanowisko pierwszego wicepremiera w jej drugim gabinecie. W maju 2008 bezskutecznie ubiegał się o stanowisko mera Kijowa. Należał do liderów Bloku Julii Tymoszenko, został też wiceprzewodniczącym partii Batkiwszczyna.
4 marca 2010, dzień po uchwaleniu przez Radę Najwyższą wotum nieufności wobec rządu Julii Tymoszenko i wzięciu przez nią urlopu, został pełniącym obowiązki premiera Ukrainy[3]. 11 marca 2010 parlament na stanowisku nowego premiera zatwierdził Mykołę Azarowa[4].
W 2012 ponownie uzyskał mandat poselski z ramienia Batkiwszczyny[5]. 22 lutego 2014 wybrany na przewodniczącego ukraińskiego parlamentu. Następnego dnia parlament, który wcześniej stwierdził zaprzestanie pełnienia obowiązków przez prezydenta Wiktora Janukowycza, powierzył Ołeksandrowi Turczynowowi tymczasowe wykonywanie obowiązków głowy państwa[6]. Obowiązki prezydenta przestał pełnić 7 czerwca 2014 z chwilą zaprzysiężenia nowo wybranego prezydenta Petra Poroszenki. Pod koniec sierpnia tego samego roku wystąpił z Batkiwszczyny wraz z częścią innych liderów partii[7].
Został następnie jednym z liderów Frontu Ludowego, utrzymując w październiku 2014 mandat poselski na kolejną kadencję[8]. W grudniu tegoż roku powołany na sekretarza Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy[9]. W maju 2019 złożył rezygnację z tej funkcji[10]. W 2020 stał na czele sztabu wyborczego partii Europejska Solidarność podczas wyborów samorządowych[11].
Odznaczenia edytuj
Odznaczony Orderem Księcia Jarosława Mądrego V klasy[12].
Życie prywatne edytuj
Ołeksandr Turczynow jest żonaty, ma syna. Jest baptystą; został członkiem rady jednego z kijowskich zborów baptystycznych i jego kaznodzieją[13].
Przypisy edytuj
- ↑ Turchynov campaign draws scrutiny. kyivpost.com, 30 stycznia 2011. [dostęp 2020-01-04]. (ang.).
- ↑ Турчинов Александр Валентинович. bp.ubr.ua. [dostęp 2020-01-04]. (ros.).
- ↑ Aleksander Turczynow oficjalnie został p.o. premiera. zik.com, 4 marca 2010. [dostęp 2010-03-11].
- ↑ Ukraina: koalicja „Stabilność i Reformy” przejmuje władzę. Azarow nowym premierem. gazeta.pl, 11 marca 2010. [dostęp 2010-03-11].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2012. [dostęp 2022-04-06]. (ukr.).
- ↑ Поіменне голосування про проект Постанови про Покладення на Голову Верховної Ради обов'язків Президента України згідно із ст.112 Конституції України (№4204) – за основу та в цілому. rada.gov.ua, 23 lutego 2014. [dostęp 2020-04-12]. (ukr.).
- ↑ Arsenij Jaceniuk, Ołeksandr Turczynow, Andrij Parubij i Arsen Awakow odchodzą z partii Tymoszenko. wp.pl, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-08-28].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2022-04-06]. (ukr.).
- ↑ Turchynov becomes secretary of Ukraine’s NSDC. interfax.com.ua, 16 grudnia 2014. [dostęp 2015-01-19]. (ang.).
- ↑ Турчинов подав у відставку з посади секретаря РНБО. radiosvoboda.org, 17 maja 2019. [dostęp 2019-05-20]. (ukr.).
- ↑ Турчинов очолив виборчий штаб „Європейської солідарності”. lb.ua, 30 czerwca 2020. [dostęp 2023-05-02]. (ukr.).
- ↑ Указ Президента України № 117/2018 «Про відзначення державними нагородами України». president.gov.ua, 2 kwietnia 2018. [dostęp 2022-02-23]. (ukr.).
- ↑ Profile: Olexander Turchynov. bbc.com, 23 lutego 2014. [dostęp 2014-02-27]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Nota biograficzna na stronie openua.net. [dostęp 2022-04-06]. (ukr.).