Wikipedia

Ośno Lubuskie

miasto w województwie lubuskim

Ośno Lubuskie (niem. Drossen, daw. Ośno) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, położone nad rzeką Łęczą i jeziorem Reczynek, na historycznej ziemi lubuskiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ośno Lubuskie. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. gorzowskiego.

Ośno Lubuskie
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Ratusz w Ośnie Lubuskim
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

słubicki

Gmina

Ośno Lubuskie

Prawa miejskie

przed 1347

Burmistrz

Stanisław Kozłowski

Powierzchnia

8,01 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


3915[1]
488,8 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 95

Kod pocztowy

69-220

Tablice rejestracyjne

FSL

Położenie na mapie gminy Ośno Lubuskie
Mapa konturowa gminy Ośno Lubuskie, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Położenie na mapie powiatu słubickiego
Mapa konturowa powiatu słubickiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Ziemia52°27′08″N 14°52′39″E/52,452222 14,877500
TERC (TERYT)

0805034

SIMC

0935587

Urząd miejski
Rynek 1
69-220 Ośno Lubuskie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Miasto o charakterze turystyczno-wypoczynkowym, położone wśród wzgórz morenowych Wysoczyzny Lubuskiej.

Ośno Lubuskie leży w historycznej ziemi lubuskiej[2][3], w ramach której od XIV wieku było stolicą regionu określanego jako ziemia torzymska[4][5].

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Ośno Lubuskie liczyło 3915 mieszkańców[1].

Historia edytuj

 
Fragment murów miejskich z Basztą Krzaków

W okresie wczesnopiastowskim istniał tu gród obronny. Wzmiankowane po raz pierwszy w 1252 r. jako „civitas forensi Osna”. Przywilej miasta uzyskało w roku 1282 od biskupów lubuskich, do których należało. Pierwszym wójtem został Dzierżko z Chyciny[6]. Ośno stanowiło własność biskupów lubuskich, a od 1258 roku właścicielami miejscowości byli margrabiowie brandenburscy[7]. Władztwo polskie sięgnęło tu ponownie po wybuchu wojny o przynależność ziemi lubuskiej w 1319, sięgnęły tu granice księstwa głogowskiego. W 1324 w mieście przebywał piastowski książę Jan ścinawski[8], później ponownie zajęte przez Brandenburgię. Formalnie biskup lubuski przekazał miasto na własność Brandenburgii w 1401 roku. Przed 1347 r. Ośno Lubuskie otrzymało pełne prawa miejskie. W 1369 roku Ośno otrzymało prawo bicia własnej monety. Początkowo była to osada targowa, gród obronny z podgrodziem, z czasem przekształciły się w miasto. W okresie średniowiecza Ośno stało się głównym ośrodkiem ziemi torzymskiej, a od 1447 roku, kiedy ustanowiono tu starostwo krajowe – stolicą ziemi torzymskiej. Było to także miasto dekanalne. Dekanat zorganizowano tu przed 1249 rokiem. Obejmował on 42 kościoły i był największy w całej diecezji[7]. Od 1373 do 1415 wraz z Brandenburgią we władaniu Korony Czeskiej.

 
Dawny herb Ośna Lubuskiego

Wiele razy miasto płonęło, nie omijały go wojny i zarazy. Miasto słynęło z piwa ośnieńskiego, uprawy kwiatów (plantacje konwalii, stąd nazwa niem. Maiblumenstadt), szparagów i porzeczek. W 1565 roku w Ośnie było 857 warzelni piwa, a w XVIII wieku istniało 157 warsztatów tkackich. W 1584 roku nadano mu prawo urządzania dwóch jarmarków rocznie[7].

Od roku 1810 miasto było stolicą tzw. Ziemi Torzymskiej. Od 1871 w składzie Niemiec.

W 1945 r. zniszczone w 70% miasto zostało włączone do Polski. Dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec[7]. W 1946 zatwierdzono urzędowo nazwę Ośno[9], w 1948 zatwierdzono obecną nazwę.

W miejscowości działało państwowe gospodarstwo rolne – Państwowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Rolnej w Ośnie Lubuskim[10].

Zabytki edytuj

 
Gotycki kościół pw. św. Jakuba

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:

  • układ urbanistyczny
  • kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba, gotycki z lat 1298–1380 do XIX wieku; najstarsza budowla miasta; kościół posiada wysoką masywną wieżę ozdobioną blendami, wewnątrz m.in. późnorenesansowy polichromowany ołtarz z 1627 roku, ambona z 1619 roku, kamienna chrzcielnica z 1667 roku[12]
  • kościół Gminy Nowoapostolskiej, obecnie rzymskokatolicki filialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża, Al. Pokoju, z 1933 roku
  • kaplica cmentarna pod wezwaniem św. Gertrudy, późnogotycka z połowy XV wieku na cmentarzu
Mury miejskie
 
Baszta Krzaków
 
Baszta Złodziejska
 
Baszta Kapłańska
 
Baszta Wielka Chyżańska
 
Mury miejskie
  • mury obronne, z XIV–XV wieku, średniowieczne mury miejski wzniesione w 1477 roku, w których umieszczono 12 baszt; mury otaczają miasto na długości 1350 metrów, są zbudowane z głazów narzutowych, nadbudowane i uzupełniane cegłami
  • ratusz z 1517, odbudowany 1842–44, neogotycki ratusz, który stoi na miejscu gotyckiego, wybudowany według projektu architekt Emila Flaminiusa
  • dom, ul. 1 Maja 32, szachulcowy, z XVIII wieku/XIX wieku, nie istnieje

inne zabytki:

Demografia edytuj

Źródło:[7][15]

  • Piramida wieku mieszkańców Ośna Lubuskiego w 2020 roku[16].


 
Według danych z 30 czerwca 2016 r. miasto miało 3904 mieszkańców[17].

Edukacja edytuj

W miejscowości funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Marii Skłodowskiej-Curie[18][19]. W budynku mieścił się uprzednio Zespół Szkół Publicznych[20]. Do szkoły uczęszcza Sara James, uzdolniona muzycznie uczestniczka międzynarodowych konkursów[21][22].

Miasto prowadzi Przedszkole Samorządowe[23] i Miejski Dom Kultury[23].

Sport i rekreacja edytuj

W Ośnie Lubuskim przy Szkole Podstawowej powstała w 2005 hala sportowa, wyposażona w boiska, sanitariaty oraz widownię na 200 miejsc[24]. Znajduje się tu także Stadion Miejski o pojemności 700 widzów (w tym 360 miejsc siedzących).

Swoją siedzibę ma tu Miejski Klub Sportowy „Spójnia” Ośno Lubuskie, założony w roku 1948 pod nazwą „Chrobry”, grający w IV lidze. Barwy zespołu: biało-czerwono-żółte[25][26].

W mieście znajdują się zespoły zieleni miejskiej takie jak Park „Stary Rynek” oraz Park „Słowackiego”.

Transport edytuj

 
Stacja kolejowa Ośno Lubuskie

Transport drogowy edytuj

Miasto znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 137 Słubice-Kowalów-Ośno Lubuskie-Międzyrzecz-Trzciel oraz przy drodze wojewódzkiej nr 134 Urad-Rzepin-Ośno Lubuskie-Radachów[27].

Transport kolejowy edytuj

W Ośnie Lubuskim znajduje się stacja kolejowa Ośno Lubuskie, która znajduje się na linii kolejowej nr 364 łączącej Rzepin z Wierzbnem[28].

Wspólnoty wyznaniowe edytuj

Bibliografia edytuj

  • Urząd Miasta i Gminy w Ośnie Lubuskim, Ośno Lubuskie: Plan miasta, Wydanie II 2003/2004, ISBN 83-87873-20-9.
  • Wojciech Eckert: System obronny Ośna Lubuskiego. Piękno do odkrycia = The fortification of Ośno Lubuskie. A beauty to be discovered, Czasopismo Techniczne – Architektura, zeszyt 7, 2009, s. 235-238.
  • Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński, Bożena Grabowska: Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Gorzów Wlkp.: WUOZ, 2004. ISBN 83-921289-0-7.
  • Roland Semik: Ratusz miejski w Ośnie Lubuskim, w: Wiadomości Powiatowe – biuletyn powiatu słubickiego, grudzień 2013, s. 10 (ISSN 2299-1921).

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
  2. ↑ Ośno Lubuskie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-08-12] [zarchiwizowane z adresu].
  3. ↑ Ośno Lubuskie – miasto otoczone murami. lubuskie.pl, 4 sierpnia 2015. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  4. ↑ Marian Eckert, Zarys dziejów Rzepina, [w:] „Rocznik Lubuski”, t. 3, red. nacz. Wiesław Sauter, Lubuskie Towarzystwo Kultury, Zielona Góra 1962, s. 158.
  5. ↑ Muzeum Ziemi Torzymskiej. osno.mserwer.pl. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  6. ↑ Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 221
  7. ↑ a b c d e Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Ośno Lubuskie. [dostęp 2010-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. (pol.).
  8. ↑ Edward Rymar, Rywalizacja o ziemię lubuską i kasztelanię międzyrzecką, w: Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, nr 4/1979, s. 489
  9. ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  10. ↑ Mapa topograficzna - Geoportal. [dostęp 2011-09-24].
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 56. [dostęp 2013-02-04].
  12. ↑ a b Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Monografia Od Drossen do Ośna Lubuskiego. [dostęp 2010-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. (pol.).
  13. ↑ Turystyka lubuskie + Historyczne [online], www.lubtur.pl [dostęp 2019-07-29] (pol.).
  14. ↑ Ośno Lubuskie – Kamienna wieża widokowa. Atrakcje turystyczne Ośna Lubuskiego. Ciekawe miejsca Ośna Lubuskiego [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2019-07-29].
  15. ↑ Ludność Ośna Lubuskiego w latach 1933–1939. [dostęp 2010-06-10]. (niem.).
  16. ↑ Ośno Lubuskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-07-11], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  17. ↑ Plan odnowy miejscowości Ośno Lubuskie (Stan w dniu 31 12 2010 r.), Urząd miasta i gminy Ośno Lubuskie.
  18. ↑ Szkoła Podstawowa w Ośnie Lubuskim [online], Gmina Ośno Lubuskie [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  19. ↑ Szkoła Podstawowa im. Marii Skłodowskiej-Curie w Ośnie Lubuskim [online], zsposno.superszkolna.pl [dostęp 2022-08-24].
  20. ↑ E.U, Umowa na termomodernizację szkoły w Ośnie podpisana [online], Gmina Ośno Lubuskie, 15 kwietnia 2020 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  21. ↑ Sara Egwu-James – kim jest laureatka programu Szansa na Sukces? [online], Eurowizja.org - najwięcej o Eurowizji, 26 września 2021 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  22. ↑ Gabrysia Farbotko, Kim jest Sara Egwu James? Skąd taka siła głosu, w tak małej osobie? [online], Portal I Love Słubice - Całym sercem dla powiatu słubickiego!, 9 lipca 2020 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  23. ↑ a b Gmina_Ośno_Lubuskie, Jednostki organizacyjne [online] [dostęp 2022-08-24].
  24. ↑ Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Budowa hali sportowej przy Zespole Szkól Publicznych w Ośnie Lubuskim. [dostęp 2010-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-08)].
  25. ↑ 90minut.pl: Skarb - Spójnia Ośno Lubuskie. [dostęp 2010-07-27].
  26. ↑ spojnia.osno.info: Kronika sportowa MKS Spójnia Ośno Lubuskie.. [dostęp 2010-07-27].
  27. ↑ Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.
  28. ↑ kolej.one.pl: linia Rzepin-Wierzbno. [dostęp 2010-06-10].
  29. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-04].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ośno_Lubuskie&oldid=72520808”