O-ring, pierścień uszczelniający o przekroju kołowym[a] – rodzaj uszczelki w kształcie torusa. O-ringi wulkanizowane są w dowolnych wymiarach, określonych odpowiednią normą. Wymiary średnicy sznura zawierają się w przedziale od około 0,35 do 12 mm, natomiast średnicy wewnętrznej wynoszą do 5000 mm.

Różnej wielkości pierścienie uszczelniające o przekroju kołowym

O-ringi są samoczynnie i dwustronnie działającymi elementami uszczelniającymi. Zacisk wstępny działający promieniowo lub osiowo zapewnia szczelność przy braku ciśnienia. Pod działaniem ciśnienia siły pochodzące od zacisku wstępnego i ciśnienia nakładają się na siebie, dzięki czemu powstaje całkowita siła uszczelniająca, zwiększająca się wraz z rosnącym ciśnieniem. Pod wpływem ciśnienia O-ring ma właściwości podobne do cieczy o dużym napięciu powierzchniowym. Dzięki temu ciśnienie rozchodzi się w nim równomiernie we wszystkich kierunkach.

Pierścienie uszczelniające o przekroju kołowym wykonuje się z materiałów elastomerowych, na przykład NBR, HNBR[1], ACM, neoprenu, EPDM, VMQ, FVMQ, IIR, SBR, NR, FKM, FFKM, AU, CSM, ECO (oznaczenia według normy ISO 1629), FEP[1]. Istotnym ich parametrem jest twardość wyrażana w stopniach Shore’a typu A. Wartości twardości i tolerancje tychże odnoszą się do pomiarów przeprowadzonych na próbkach według normy DIN 53505 / ASTM D 2240.

Dane techniczne edytuj

Panujące ciśnienie oraz temperatura środowiska decydują o doborze odpowiedniego tworzywa elastomerowego na materiał sznura. W celu stwierdzenia użyteczności O-ringu jako uszczelnienia w danym przypadku należy uwzględnić wzajemne oddziaływanie wszystkich parametrów eksploatacyjnych.

Dla przykładu najczęściej spotykane O-ringi z kauczuku akrylonitrylo-butadienowego (NBR) mogą pracować w kontakcie z olejami mineralnymi i cieczami hydraulicznymi oraz paliwem, w temperaturze od -30 °C do +100 °C. O-ringi vitonowe mogą pracować w wyższych temperaturach, od -20 °C do +200 °C.

Ciśnienie przy eksploatacji statycznej edytuj

  • do 5 MPa: bez pierścienia podporowego
  • do 40 MPa: z pierścieniem podporowym
  • do 200 MPa: ze specjalnym pierścieniem podporowym

Eksploatacja dynamiczna edytuj

Prędkość edytuj

  • ruch posuwisto-zwrotny: do 0,5 m/s
  • ruch obrotowy: do 20 m/s

Temperatura pracy w zależności od materiałów i mediów edytuj

  • od -30° C do +110° C przy zastosowaniach ogólnych
  • od -60° C do +316° C dla elastomerów specjalnych
  • od -30° C do +180° C przy eksploatacji w ruchu obrotowym

Wymiarowanie edytuj

  • Rozmiar O-ringu opisuje się przez podanie jego średnicy wewnętrznej i grubości (średnicy) sznura.

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. według PN-90/M-73092

Przypisy edytuj

  1. a b Oringi gumowe – Wszystko co powinieneś wiedzieć. 2019-04-07. [dostęp 2019-04-07]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj