Obwód wilejski

jednostka administracyjna ZSRR

Obwód wilejski (biał. Вілейская вобласць, Вялейская вобласьць, ros. Вилейская область) – jednostka podziału administracyjnego w granicach Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, istniejąca formalnie w latach 1939–1944, de facto 1939–1941.

Obwód wilejski
Вілейская вобласць
Вялейская вобласьць
Вилейская область
Obwód
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 ZSRR

Republika związkowa

 Białoruska SRR

Siedziba

Wilejka

Data powstania

4 grudnia 1939

Data likwidacji

20 września 1944

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba rejonów

22

Położenie na mapie
Położenie na mapie

Historia edytuj

Obwód utworzono 4 grudnia 1939 r. dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR[1] z części polskich terytoriów zajętych przez Armię Czerwoną po agresji na Polskę w toku kampanii wrześniowej. Po sfałszowanych wyborach, ziemie te przyłączono do BSRR i utworzono z nich obwód wilejski ze stolicą w Wilejce.

Początkowo obwód dzielił się na powiaty: oszmiański, brasławski, dziśnieński, mołodecki, postawski i święciański. 15 stycznia 1940 powiaty zlikwidowano i utworzono w ich miejsce 22 rejony: brasławski, dokszycki, duniłowicki, dziśnieński, głębocki, hoduciszkowski, iliański, krzywicki, kurzeniecki, mołodeczański, miadzielski, miorski, ostrowiecki, oszmiański, pliski, postawski, radoszkowicki, smorgoński, święciański, świrski, szarkowszczyński i widzki[2].

Po aneksji Litwy do ZSRR 25 listopada 1940 r. rejony hoduciszkowski i święciański zostały zlikwidowane, kiedy to większe ich części przekazano Litewskiej SRR (pozostałe przy BSSR części tych rejonów włączono do rejonu postawskiego)[3]. W skład Litewskiej SRR weszła też znaczna część rejonu widzkiego oraz fragmenty rejonów postawskiego, oszmiańskiego, świrskiego i ostrowieckiego[4].

Od czerwca 1941 tereny te znajdowały się pod okupacją III Rzeszy (Komisariat Rzeszy Wschód: Okręg Generalny Litwa i Białoruś). Po ponownym zajęciu terytorium obwodu przez Armię Czerwoną 20 września 1944 dokonano reformy administracyjnej. Obwód przemianowano na obwód mołodeczański, równocześnie przenosząc jego stolicę do Mołodeczna; północna część obwodu weszła w skład nowo utworzonego obwodu połockiego[5].

Bibliografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 4 декабря 1939 года об образовании Барановичской, Белостокской, Бресткой, Вилейской и Пинской областей в составе Белорусской ССР (Сборник законов СССР и указов Президиума Верховного Совета СССР. 1938 г. — июль 1956 г / под ред. к. ю. н. Мандельштам Ю. И. — Москва: Государственное издательство юридической литературы, 1956, s. 55)
  2. Указ Президиума ВС БССР от 15 января 1940 года об образовании районов в Барановичской, Белостокской, Брестской, Вилейской и Пинской областях Белорусской ССР
  3. Указ Президиума ВС БССР от 25 ноября 1940 года об изменении границ отдельных районов Вилейской и Белостокской областей в связи с уточнением границы между Литовской и Белорусской ССР
  4. Указ Президиума ВС СССР от 6 ноября 1940 года об установлении границы между Белорусской ССР и Литовской ССР
  5. Указ Президиума ВС СССР от 20 сентября 1944 года о перенесении областного центра Вилейской области Белорусской ССР и переименовании Вилейской области