Odporność przeciwwirusowa
Odporność przeciwwirusowa – zespół mechanizmów biologicznych zapewniający ochronę organizmu przed zakażeniem przez chorobotwórcze wirusy.
Zasadniczą rolę w odporności przeciwwirusowej stanowi odpowiedź immunologiczna układu odpornościowego organizmu, w którą są zaangażowane zarówno nieswoiste, jak i swoiste składniki układu immunologicznego[1][2].
Etapy zakażenia organizmu przez wirusy[1] edytuj
- wniknięcie przez wrota zakażenia
- wiremia
- zakażenie komórek docelowych
- replikacja i zakażanie następnych komórek
Nieswoista odpowiedź immunologiczna edytuj
Organizm jest stale narażony na kontakt z chorobotwórczymi wirusami, a nie zawsze w jego wyniku dochodzi do pełnoobjawowego zakażenia.
We wrotach mogą działać przeciwwirusowo:
Na pierwszej linii obrony przed wirusami stoją liczne mechanizmy odporności nieswoistej, a z nich podstawową rolę odgrywają receptory rozpoznające wzorce (PRR). Należą do nich następujące klasy receptorów:
- receptory Toll-podobne (TLR)[3]
- wykrywają białka wirusów na powierzchni komórek
- wykrywają kwasy nukleinowe wirusów w endosomach
- receptory NOD-podobne (NLR)
- receptory RIG-I-podobne (RLR)
Rozpoznają takie składniki molekularne budowy wirusów jak: białka wirusowe, dsRNA, ssRNA i CpG DNA stymulując odpowiedź immunologiczną do produkcji interferonów (IFNα, IFNβ), cytokin i chemokin[1][3].
Swoista odpowiedź immunologiczna[1] edytuj
Swoiste mechanizmy przeciwwirusowej odpowiedzi immunologicznej:
- swoiste immunoglobuliny IgA błon śluzowych
- swoiste immunoglobuliny IgM i IgG we krwi
- komórki NK
- cytotoksyczne limfocyty T CD8+
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Janusz Marcinkiewicz: Odporność przeciwzakaźna. Szczepienia ochronne. W: Krzysztof Bryniarski et al.: Immunologia. Podręcznik dla studentów wydziałów medycznych i lekarzy. Wrocław: Edra Urban & Partner, 2017, s. 108-109. ISBN 978-83-65625-62-5.
- ↑ J. Gołąb, M. Jakóbisiak, M. Lasek, T. Stokłosa: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017. ISBN 978-83-01-20410-5.
- ↑ a b Sandra N. Lester, Kui Li, Toll-like receptors in antiviral innate immunity, „Journal of Molecular Biology”, 426 (6), 2014, s. 1246–1264, DOI: 10.1016/j.jmb.2013.11.024, ISSN 1089-8638, PMID: 24316048, PMCID: PMC3943763 [dostęp 2021-02-01].
