Ogólnopolski Zakład Osiedli Robotniczych

Ogólnopolski Zakład Osiedli Robotniczych (ZOR, od 1951 Centralny Zarząd Budowy Miast i Osiedli ZOR) – jedyny w latach 40. i 50. XX wieku organ inwestycyjny w wielorodzinnym budownictwie mieszkaniowym na terenie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

ZOR został powołany do życia dekretem Rządu PRL z dnia 26 kwietnia 1948[1]. W tym samym roku powstały także terenowe Dyrekcje Osiedli Robotniczych (DOR) w: Gdańsku, Gliwicach, Kielcach i Warszawie. Od 1951 podporządkowany Ministerstwu Budownictwa Miast i Osiedli jako Centralny Zarząd Budowy Miast i Osiedli ZOR. W 1954 nastąpiła zmiana nazw jednostek terenowych – na Dyrekcje Budowy Osiedli Robotniczych (DBOR), zarządzane przez władze wojewódzkie. ZOR odpowiadał nie tylko za realizację wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego, ale także kierował odbudową po zniszczeniach II wojny światowej zabytkowych dzielnic staromiejskich, kierując się bardzo niskimi normatywami, częstokroć niezgodnymi z zasadami sztuki konserwatorskiej. Od 1958 podporządkowany samorządowi terytorialnemu (radom narodowym)[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta.
  2. Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 340, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.