Ogórek melon, melon[4] (Cucumis melo L., z gr. melopepon = „miękkie jabłko”) – gatunek ogórka z jadalnym owocem należący do rodziny jednorocznych roślin dyniowatych. Rośnie dziko w Afryce, na dużych obszarach Azji o klimacie tropikalnym i umiarkowanym, w Australii i na niektórych wyspach Pacyfiku. Jest uprawiany w wielu krajach na całym świecie[5].

Ogórek melon
Ilustracja
Odmiana uprawna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

dyniowce

Rodzina

dyniowate

Rodzaj

ogórek

Gatunek

ogórek melon

Nazwa systematyczna
Cucumis melo L.
Sp. pl. 2:1011. 1753[3]
Młoda roślina
Owoc

Zastosowanie edytuj

Roślina uprawna. Pochodzenie melona nie jest do dziś wyjaśnione, hipotezy wskazują na Azję lub Afrykę. Uprawiany jest od bardzo dawna: znajdowany jest w licznych wykopaliskach z okresu Średniego Państwa w Egipcie (ok. 2133 p.n.e. – ok. 1786 p.n.e.). Wymieniony jest w Biblii: Lb 11,5; Iz 1,8[6] i Jer 10,5[7]. Owoc był znany już starożytnym Grekom i Rzymianom, z czasem dotarł również do Europy Środkowej. W Polsce uprawiano go od XVII wieku. Melony w 89,7% składają się z wody. Mają mało kalorii, za to zawierają znaczne ilości β-karotenu (1,1 mg na 100 g[8]) oraz kwasu asparaginowego (127 mg na 100 g[8]). Stosowany jest w celach leczniczych, ale przede wszystkim do konsumpcji. Jadany jest zazwyczaj na surowo.

Wartość odżywcza
Melon
(100 g)
Wartość energetyczna 159 kJ (38 kcal)
Białka 0,9 g
Węglowodany 8,4 g
Tłuszcze 0,3 g
Woda 89,7 g
Dane liczbowe na podstawie: [8]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[9]

Istnieje wiele odmian uprawnych melona, różniących się wyglądem, wielkością i smakiem. Cztery najważniejsze grupy odmian to:

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-03] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 66, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  6. W polskim tekście Izajasza 1,8 słowo „ogórek” nie występuje w przekładzie Biblii Tysiąclecia czy w Biblii poznańskiej, gdzie hebrajskie słowo przetłumaczono na „ogród warzywny”. Występuje natomiast w tekście masoreckim oraz w polskich przekładach jak np. w Biblii warszawskiej czy w Przekładzie Nowego Świata
  7. Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  8. a b c Kunachowicz i inni, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, wyd. II zmienione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 618, ISBN 978-83-200-5311-1.
  9. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).