Ogród Japoński we Wrocławiu

ogród japoński w Polsce

Ogród Japoński we Wrocławiu znajduje się w Parku Szczytnickim w Śródmieściu Wrocławia.

Ogród Japoński we Wrocławiu
Ilustracja
Wysepka z drzewkami bonsai i drewniany most (w tle)
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Dzielnica

Szczytniki (Śródmieście)

Adres

ul. Adama Mickiewicza 1

Data założenia

1913

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Ogród Japoński we Wrocławiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Ogród Japoński we Wrocławiu”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Ogród Japoński we Wrocławiu”
Ziemia51°06′36,35″N 17°04′45,86″E/51,110097 17,079406
Strona internetowa
Kaskada wodna
Brama główna Sukiya-mon
Pawilon herbaciany azumaya oraz azjatyckie gatunki roślinności

Historia edytuj

Ogród japoński został założony w latach 1909–1913 wokół dawnego stawu Ludwiga Theodora Moritza-Eichborna w obrębie obecnego Parku Szczytnickiego, jako jedyny egzotyczny ogród prezentowany na Wystawie Ogrodniczej w 1913 r. Wystawa ta stanowiła część Wystawy Stulecia[1][2].

Ogród powstał z inicjatywy hrabiego Fritza von Hochberga z Iłowej, dyplomaty i orientalisty, przy udziale japońskiego ogrodnika Mankichiego Arai[3]. Prace wykonawcze nadzorował wieloletni zarządca ogrodów rodziny Hochbergów Joseph Anlauf, który realizował także chińskie i japońskie ogrody w Iłowej i w palmiarni w Lubiechowie[2][4].

Po zakończeniu wystawy ogród pozostawiono w nowym kształcie, zabrano jednak wypożyczone oryginalne elementy kamienne[2], w dużej mierze decydujące o japońskim charakterze ogrodu.

W 1995 r. opracowano projekt renowacji ogrodu pod kierunkiem prof. Ikui Nishikawy z Tokio. Następnie w latach 1996–1997, przy współpracy ambasady Japonii oraz ogrodników z Wrocławia i Nagoi, przeprowadzono prace przywracające ogrodowi japoński charakter. Pracami kierował Yoshiki Takamura. Dwa miesiące po uroczystym otwarciu, w lipcu 1997 podczas powodzi stulecia, ogród znajdował się przez trzy tygodnie pod wodą. Zniszczenia były tak duże, że konieczna stała się kolejna renowacja. Przepadło około 70% nowo nasadzonych roślin[5]. Ponowne otwarcie nastąpiło w październiku 1999 r.[2]

Ogród stanowi unikatowy w Europie, żywy fragment japońskiej kultury (na bilecie widnieje zapis: [..] Obecny kształt ogrodu zawdzięczamy pracy polskich i japońskich specjalistów, którymi na etapie projektowym kierował prof. Ikuya Nishikawa. Japońscy specjaliści budowy ogrodów, wraz z firmami polskimi, stworzyli w ciągu dwóch lat piękny zakątek o typowo japońskim charakterze [..]).

Kompozycja edytuj

Ogród ten to połączenie kilku typów ogrodów japońskich: publicznego, wodnego, związanego z ceremonią picia herbaty i kamienistej plaży[2].

Kompozycję ogrodu wyznacza przejście od bramy głównej Sukiya-mon przez most prosty na stawie Yumedono Bashi, rozwidlające się dalej na dwie ścieżki. Jedna ścieżka prowadzi brzegiem stawu od łagodnej żeńskiej kaskady Onna-daki do gwałtownej kaskady męskiej Otoko-daki, a druga przez łukowy most Taiko Bashi do pawilonu herbacianego Azumaya. Zgromadzone w ogrodzie kamienne dekoracje powstały w XVIII i XIX wieku i pochodzą ze zlikwidowanych dawnych ogrodów japońskich[2].

Rośliny edytuj

W ogrodzie zgromadzono prawie 270 taksonów roślin drzewiastych. Najwyższe piętro tworzą m.in. grupy dębów szypułkowych (Quercus robur) i kasztanowce zwyczajne (Aesculus hippocastanum), oraz pojedyncze okazy rodzime i obce, np. jesion wyniosły (Fraxinus excelsior), perełkowiec japoński (Styphnolobium japonicum), platan klonolistny (Platanus × hispanica), miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba), metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides) i modrzewnik chiński (Pseudolarix amabilis). W niższej warstwie rosną liczne cisy pospolite (Taxus baccata), niektóre ponad stuletnie. Różaneczniki (Rhododendron) rosną w blisko 250 grupach i reprezentują około 50 gatunków i odmian. Część okazów pochodzi z nasadzeń wykonanych w latach 1909–1913.

Do 2009 roku zgromadzono w ogrodzie 78 gatunków roślin azjatyckich, w tym 38 pochodzących z Japonii, np. styrak japoński (Styrax japonicus) i pieris japoński (Pieris japonica). Drzewa i krzewy poddawane są zabiegom formującym. Część z nich, w tym cis, bukszpan (Buxus), berberys (Berberis) i tawuła (Spiraea), kształtowane są w niskie „falujące żywopłoty”. Na najniższą warstwę roślinności składa się 46 gatunków bylin, np. długosz królewski (Osmunda regalis), pióropusznik strusi (Matteuccia struthiopteris), funkia biała (Hosta plantaginea), kosaciec japoński (Iris ensata var. ensata), tatarak zwyczajny (Acorus calamus) i konwalia majowa (Convallaria majalis). W stawie rośnie grążel żółty (Nuphar lutea) i grzybienie białe (Nymphaea alba)[2]. W stawie Ogrodu Japońskiego znajdują się także ryby. Są to karpie Koi, które symbolizują długowieczność, szczęście i odwagę[6].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Anna Hoła: Wystawa Ogrodnicza w 1913 roku. W: Leksykon zieleni Wrocławia. s. 789.
  2. a b c d e f g Andrzej Wojtoń, Grzegorz Grajewski: Park Szczytnicki – Ogród Japoński. W: Leksykon zieleni Wrocławia. Wrocław: 2013, s. 297–304. ISBN 978-83-64025-06-8.
  3. Zarząd Zieleni Miejskiej we Wrocławiu: Ogród Japoński. [dostęp 2014-05-17]. (pol.).
  4. Iwona Bińkowska: Anlauf Joseph. W: Leksykon zieleni Wrocławia. s. 861.
  5. Ogród Japoński we Wrocławiu – bilety, godziny otwarcia [online], VisitWroclaw.eu [dostęp 2023-07-07] (pol.).
  6. W Ogrodzie Japońskim we Wrocławiu trwają prace pielęgnacyjne przed sezonem 2023. Kiedy otwarcie? (BILETY) [online], Wroclaw.pl, 7 lipca 2023 [dostęp 2023-07-07] (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj