Okrzyn (Laserpitium L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 9 gatunków[4]. Rośliny te występują w Europie, sięgając na wschodzie do zachodniej Rosji. Obecne są poza tym w Maroku[4]. Do flory Polski należy tylko okrzyn szerokolistny L. latifolium. Z Bieszczadów błędnie podawany był także okrzyn karpacki L. krapffii[5]. Zaliczane tu inne gatunki przeniesione zostały do rodzajów Laser (okrzyn jeleni) i Silphiodaucus (okrzyn łąkowy)[4][5].

Okrzyn
Ilustracja
Laserpitium latifolium
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

okrzyn

Nazwa systematyczna
Laserpitium L.
Sp. Pl. 248. 1753
Typ nomenklatoryczny

Laserpitium gallicum L.[3]

Synonimy
  • Alsaton Raf.
  • Aspitium Neck. ex Steud.
  • Bradlaeia Neck.
  • Lacellia Bubani

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Daucinae, plemienia Scandiceae z podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) z rzędu selerowców (Apiales Lindl.)[2][6]. Rodzaj w tradycyjnym ujęciu okazał się być taksonem polifiletycznym – gatunki tu zaliczane należą do kilku odrębnych kladów i w konsekwencji liczba gatunków w rodzaju została ograniczona (do grupy gatunków tworzących klad z gatunkiem typowymL. gallicum), a część przeniesiona została do innych rodzajów, m.in. okrzyn jeleni (Laserpitium archangelica Wulfen) to współcześnie Laser archangelica (Wulfen) Spalik & Wojew., a okrzyn łąkowy, o. pruski (Laserpitium prutenicum L.) to Silphiodaucus prutenicus (L.) Spalik, Wojew., Banasiak, Piwczynski & Reduron[4][7][8].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
  4. a b c d e Laserpitium L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-17].
  5. a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 106, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. Genus Laserpitium L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-07-04].
  7. Łukasz Banasiak, Aneta Wojewódzka, Jakub Baczyński, Jean-Pierre Reduron, Marcin Piwczyński, Renata Kurzyna-Młynik, Rafał Gutaker, Agnieszka Czarnocka-Cieciura, Sylwia Kosmala-Grzechnik & Krzysztof Spalik. Phylogeny of Apiaceae subtribe Daucinae and the taxonomic delineation of its genera. „Takson”. 65, 3, s. 563–585, 2016. DOI: 10.12705/653.8. 
  8. Aneta Wojewódzka, Jakub Baczyński, Łukasz Banasiak, Stephen R. Downie, Agnieszka Czarnocka-Cieciura, Michał Gierek, Kamil Frankiewicz & Krzysztof Spalik. Evolutionary shifts in fruit dispersal syndromes in Apiaceae tribe Scandiceae. „Plant Systematics and Evolution”. 305, s. 401–414, 2019.