Omięcin (województwo mazowieckie)
Omięcin (do 1864 Umięcin) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w gminie Szydłowiec[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
48 |
| Kod pocztowy |
26-500[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WSZ |
| SIMC |
0639274[5] |
Położenie na mapie gminy Szydłowiec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu szydłowieckiego  | |
 51°19′21″N 20°50′40″E/51,322500 20,844444[1]
| |
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Wysokiej[7], zaś starokatolickiego mariawitów do parafii Przemienienia Pańskiego w Wierzbicy.
Historia edytuj
Nie jest znana data zasadzenia wsi. Wiadomo, że już w XV w. znajdowała się w kluczu dóbr ziemskich biskupstwa krakowskiego, skupionego wokół miasta Jastrząb. W 1574 bp Franciszek Krasiński wymienił z Kietlińskimi h. Odrowąż wsie Umięcin i Korytów w zamian za Odrowąż Mały i Wolę Sarbin[8]. Od tej pory dwie pierwsze wsie tworzyły klucz omięciński, będący prywatną własnością szlachecką[9].
Początkowo należał do bocznej linii Ożarowskich, Kietlińskich h. Odrowąż, która z czasem przyjęła nazwisko Omieckich. Zubożali w połowie XVII w., osiedlili się w Szydłowcu (z nich Jan Władysław Omiecki). W 1662 miejscowość była już współwłasnością Franciszka Kietlińskiego, Jana Strojnowskiego i Jakuba Osuchowskiego. Zaś w 1674 została podzielona na dwa folwarki: Kietlińskich i Adama Jeża h. Drzewica. Jednak już w dwa lata później (1676) wieś Omięcin miałaby zostać sprzedana jako całość Karolowi Wąsowiczowi h. Łabędź[10]. W 30. XVIII w. klucz dóbr należał już do Zygmunta Siemieńskiego (†1783), który w 1755 na gruntach wsi Omięcin lokował miasto Zygmuntów (prawa miejskie do 1818)[11]. Później dobra te należały do Stadnickich h. Szreniawa. W okresie staropolskim wieś znajdowała się w województwie sandomierskim, powiecie radomskim[12][8].
W 1810 Stanisław Stadnicki przekazał Omięcin skarbowi Księstwa Warszawskiego, po czym minister wojny Józef Poniatowski, nadał ją kpt. Franciszkowi Młokosiewiczowi[13]. W 1818 w granice wsi włączono obszar zniesionego miasta Zygmuntów[11].
W 1864–1953 miejscowość znajdowała się w gminie Wieniawa w powiecie radomskim. Początkowo w guberni radomskiej (do 1918), następnie w województwie kieleckim. W 1933 umieszczono tu siedzibę gromady, która weszła w skład gminy Orońsko. W 1954 przeniesiono ją do gromady Wilcza Wola, a w 1958 wieś weszła w skład gromady Ostałówek w powiecie szydłowieckim. Po przywróceniu gmin w 1972 Omięcin otrzymał sołectwo w gminie wiejskiej Szydłowiec. W 1975–1998 miejscowość znajdowała się w województwie radomskim[14].
Opis edytuj
Obecnie miejscowość liczy 106 mieszkańców (2021), którzy w przeważającej części zajmują się rolnictwem. Gmina Szydłowiec objęta jest rejonizacją szkolnictwa powszechnego; uczniowie kształcenia podstawowego uczą się w Publicznej Szkole Podstawowej im. Stefana Roweckiego „Grota” w Wysokiej. Wieś posiada samodzielne sołectwo. W obecnej kadencji (2019–2024) sołtysem jest Bogusława Lisek. Radę Sołecką tworzą: Helena Bialik, Andżelika Nowocień, Henryk Sadliński, Aneta Ślizak i Weronika Ślizak.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 93138
- ↑ Wieś Omięcin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-19], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-19].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2014, s. 791 [zarchiwizowane 2014-09-28].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b Jacek Pielas, Drobna własność szlachecka w rejonie Szydłowca w XVI-XVII wieku, [w:] Marek Przeniosło (red.), Z dziejów powiatu szydłowieckiego, [Kielce] – Szydłowiec: Wyd. "Panzet", 2009, s. 61-84, ISBN 978-83-61240-84-6.
- ↑ Jadwiga Muszyńska, Dobra biskupstwa krakowskiego obecnego powiatu szydłowieckiego w okresie staropolskim, [w:] Marek Przeniosło (red.), Z dziejów powiatu szydłowieckiego, [Kielce] – Szydłowiec: Wyd. "Panzet", 2009, s. 44-45, ISBN 978-83-61240-84-6.
- ↑ Adam Boniecki, Herbarz polski, t. 9, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1900, s. 64.
- ↑ a b Krzysztofik R. (2007): Lokacje miejskie na obszarze Polski – Dokumentacja geograficzno-historyczna, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Jarosław Czubaty, Wodzowie i politycy: Generalicja polska lat 1806-1815, Warszawa: OW "Viator", 1993, s. 34, ISBN 83-85770-04-6.
- ↑ Grzegorz Miernik, Podziały administracyjne na ziemi szydłowieckiej, [w:] Marek Przeniosło (red.), Z dziejów powiatu szydłowieckiego, [Kielce] – Szydłowiec: Wyd. "Panzet", 2009, s. 175-211, ISBN 978-83-61240-84-6.
Linki zewnętrzne edytuj
- Omięcin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 530.