Gladio – tajna struktura bojowa utworzona w łonie wojskowych służb specjalnych we Włoszech, w latach 50. XX w., kiedy to doszło do porozumienia włoskiego wywiadu wojskowego SIFAR z CIA w sprawie amerykańskiego planu „Demagnetize”, w którym postanowiono, że zapobieżenie możliwości przejęcia władzy przez komunistów we Włoszech i we Francji jest celem priorytetowym, co należy osiągnąć przy użyciu wszelkich środków[1]. Struktury Gladio funkcjonowały później w wielu krajach zachodniej części Europy, Grecji i Turcji. Trzonem tej organizacji byli zatwardziali antykomuniści, głównie konserwatyści, także naziści, których zadaniem było zapobieżenie ewentualnej inwazji ze strony ZSRR.

Osobny artykuł: lata ołowiu.

Gladio miała przeciwdziałać dojściu komunistów do władzy – co było realne w latach 70., gdy elektorat Włoskiej Partii Komunistycznej znacząco wzrósł. Przygotowaniom do prewencyjnego uderzenia w komunistów miała służyć opracowana przez amerykański wywiad „strategia potęgowania napięcia” (ang. strategy of tension) przy pomocy zorganizowanych rzekomo przez europejską skrajną lewicę zamachów terrorystycznych i morderstw, faktycznie dokonywanych przez grupy skrajnie prawicowe. Gladio była też częścią struktury Stay-behind działającej w wielu krajach NATO[2]. We Włoszech miała powiązania z tajną lożą P2, która pod wodzą bankiera i faszysty Licio Gelliego skupiała magnatów władzy ekonomicznej, politycznej i wojskowej. Więziony przez Czerwone Brygady Aldo Moro, przypominając w memoriale kolegom partyjnym różne ciemne sprawy, jako pierwszy wskazał na istnienie Gladio[3].

Afera z Gladio wybuchła w październiku 1990 r., gdy sędzia śledczy Felice Casson ujawnił, że prowadząc przed laty śledztwo w sprawie zamachu z maja 1972 r., w którym zginęło pięciu karabinierów, uzyskał od jednego z zamachowców zeznania wskazujące na równoległą strukturę służb specjalnych podległą NATO. W listopadzie 1990 r. włoski premier Giulio Andreotti, a następnie prezydent Francesco Cossiga przyznali publicznie, że wiedzieli o tajnej organizacji[4]. W tym samym miesiącu włoscy komuniści zareagowali na to wielotysięczną demonstracją, protestując przeciwko istnieniu Gladio i żądając wyjaśnienia wreszcie sprawy masakr, jakie w latach 70. spowodowały zamachy bombowe. Sytuacja ta przyczyniła się do upadku ukształtowanego od czasów powojennych ustroju politycznego oraz związanych z nim partii, a w szczególności Chrześcijańskiej Demokracji i Włoskiej Partii Socjalistycznej[5].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Demagnetize. [w:] economypoint.org [on-line]. 13 czerwca 2011.
  2. Gladio – The Hidden History of U.S. Sponsored False Flag Terrorism in Europe. [w:] BBC 2 [on-line]. 10 czerwca 1992.
  3. Clyde Haberman – Evolution in Europe; Italy Discloses Its Web Of Cold War Guerrillas. [w:] New York Times [on-line]. 16 listopada 1990.
  4. Gladio prosecutor Casson: Ergenekon-like organizations spread like cancer. [w:] Today's Zaman [on-line]. 28 kwietnia 2008. [dostęp 2011-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 sierpnia 2011)].
  5. Daniel Ganser – The Secret Side of International Relations: An approach to NATO’s stay-behind armies in Western Europe. [w:] Political Studies Association [on-line]. [dostęp 2011-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-28)].

Linki zewnętrzne edytuj