Opowieść etiopska o Theagenesie i Chariklei

Opowieść etiopska o Theagenesie i Chariklei napisana przez Heliodora jest ostatnim zachowanym romansem starożytnym.

Jest to najdłuższy i najbardziej skomplikowany romans grecki. Bohaterowie Heliodora są doskonalsi fizycznie i moralnie niż postaci stworzone przez poprzedników. Dzieje się to wbrew prawdopodobieństwu psychologicznemu, które do romansu już wcześniej wprowadził Longos i Achilles Tatios. Heliodor wykorzystuje szereg konwencjonalnych cech gatunku, takich jak miłość od pierwszego wejrzenia, obecność piratów, rozbicie okrętu, pozorna śmierć itp., ale uczynił to po mistrzowsku. Struktura powieści jest wzorowana w dużym stopniu na Odysei. Autor wprowadza czytelnika w sam środek wydarzeń, czyli in medias res, a to, co dzieje się wcześniej, jest wprowadzone metodą retrospekcji.

W porządku chronologicznym wspólny los Theagenesa i Chariklei przedstawia się następująco: dziewczyna i młodzieniec zakochują się wzajemnie od pierwszego wejrzenia podczas Igrzysk Pytyjskich w Delfach.Stało się to za sprawą bogów, którzy od tego momentu kierują ich losem. Posłuszni ich woli i radom opiekuna uciekają z Delf, wsiadają na statek, przeżywają napad piratów, burzę morską, rozbicie statku, uprowadzenie przez bandę zbójców, poddani są pokusom zdrady, torturom, doznają cudownego lub graniczącego z cudem ocalenia. Szereg niezwykłych przygód i niebezpieczeństw przeżywają jeszcze wtedy, gdy już znaleźli się w Etiopii, celu ich podróży. Pełna napięcia akcja trwa do ostatniej sceny romansu, zakończonego wreszcie ślubem Theagenesa i Chariklei.

Bibliografia edytuj

Wydania edytuj

Polskie tłumaczenia edytuj

  • [1590] Andrzej Zacharzewski - Przekład: Heliodor, Historia murzyńska o nadobnym Teagenie i o pięknej Charykliej.
  • Heliodor: Opowieść etiopska o Theagenie i Chariklei. Sylwester Dworacki (tł., wst.). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2000. ISBN 83-232-1005-5.