Oprawa płaszczowa – rodzaj oprawy stosowanej w średniowieczu. Jest podobna do oprawy sakwowej. Gotowa książka, już posiadająca oprawę, otrzymywała dodatkowe pokrycie z miękkiej skóry, aksamitu lub jedwabiu, znacznie obszerniejsze niż powierzchnia książki. Szeroki płat materiału zwisał poza brzegi książki (zwłaszcza dolne) i w razie potrzeby otulał dokładnie cały kodeks jak płaszczem. Książka w oprawie płaszczowej zamykana była zazwyczaj przeciąganymi przez otwór w pokryciu płaszczowym rzemiennymi klamrami, które spinały mocno obie okładziny.

Oprawa płaszczowa
Oprawa sakwowa

Do dziś zachowało się bardzo niewiele egzemplarzy, ponieważ w bibliotekach obcinano zwisające płaty tkaniny, aby książka mogła zmieścić się na półce. Sporadycznie zachowały się jedynie wąskie paski z obszerniejszego dawniej pokrycia. Bardzo nieliczne okazy znajdują się w Szwecji i Czechach. W Polsce jest jeden egzemplarz w posiadaniu Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu.

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • Oprawa płaszczowa [w:] Encyklopedia Wiedzy o Książce, red. A. Birkenmajer, B. Kocowski, J. Trzynadlowski, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971, k. 1710–1711.
  • Bieńkowska B., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa 2005, s. 304.