Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy

Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy
Орден југословенске звезде
*Orden jugoslavenske zvijezde*
*Red jugoslovanske zvezde*
Орден на jугословенската звезда
	; Awers
	; Baretka Wielkiej Gwiazdy
Ustanowiono	1 lutego 1954
Wycofano	2006
Powyżej	brak
Równorzędne	Order Wolności
	Multimedia w Wikimedia Commons

Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy (serb. Орден југословенске звезде / Orden jugoslavenske zvijezde, słoweń. Red jugoslovanske zvezde, mac. Орден на jугословенската звезда) – najwyższe odznaczenie państwowe komunistycznej Jugosławii i drugie w kolejności odznaczenie Federalnej Republiki Jugosławii.

Historia edytuj

Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy został ustanowiony przez Prezydenta Jugosławii Josipa Broz Tito 1 lutego 1954 roku i był podzielony na cztery klasy^[1]. Najwyższa klasa, Wielka Jugosłowiańska Gwiazda, przeznaczona była wyłącznie dla głów państw „za wybitne zasługi w rozwijaniu i utrwalaniu pokojowej oraz przyjaznej współpracy pomiędzy krajami”^[2]. Pierwszy taki order został wręczony cesarzowi Etiopii Hajle Syllasje I.

1 marca 1961 roku znowelizowano jugosłowiańską Ustawę o Odznaczeniach i od tej pory order posiadał następujące klasy:

Wielka Jugosłowiańska Gwiazda – najwyższe odznaczenie SFR Jugosławii;
Jugosłowiańska Gwiazda ze Wstęgą (przed 1961 Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy I klasy) – 6. najwyższe odznaczenie SFR Jugosławii;
Jugosłowiańska Gwiazda ze Złotym Wieńcem (przed 1961 Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy II klasy) – 14. najwyższe odznaczenie SFR Jugosławii;
Jugosłowiańska Gwiazda na Chuście (przed 1961 Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy III klasy) – 24. najwyższe odznaczenie SFR Jugosławii.

W 1972 roku ponownie znowelizowano Ustawę o Odznaczeniach, tak aby Wielka Jugosłowiańska Gwiazda mogła być nadawana nie tylko głowom państw, ale także obywatelom Jugosławii za „rewolucyjną pracę i wybitne zasługi dla rozwoju SFRJ, za rozwój i wzmacnianie świadomości naszych obywateli w walce o rozwój socjalizmu, o wolność i niepodległość naszej ojczyzny, a także za niezwykle cenny wkład w umacnianie pokojowej współpracy i przyjaznych stosunków pomiędzy SFRJ a innymi krajami”^[3].

Po rozpadzie Jugosławii Federalna Republika Jugosławii (a później Serbia i Czarnogóra) nadal nadawała niektóre z odznaczeń byłej Jugosławii, w tym Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy. Nowa Ustawa o Odznaczeniach została przyjęta w grudniu 1998 roku^[4]^[5]. Ustawa wprowadziła rozróżnienie pomiędzy Orderem Wielkiej Jugosłowiańskiej Gwiazdy (I klasa) a Orderem Jugosłowiańskiej Gwiazdy (pozostałe trzy klasy)^[6]. W Federalnej Republice Jugosławii Order Wielkiej Jugosłowiańskiej Gwiazdy był drugim najwyższym odznaczeniem po Orderze Jugosławii^[7]. Wygląd insygniów nie został zmieniony^[8]^[9].

Baretki
Wielka Jugosłowiańska Gwiazda (Order Wielkiej Jugosłowiańskiej Gwiazdy)	Jugosłowiańska Gwiazda ze Wstęgą (Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy I klasy)	Jugosłowiańska Gwiazda ze Złotym Wieńcem (Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy II klasy)	Jugosłowiańska Gwiazda na Chuście (Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy III klasy)

Odznaczeni edytuj

Zobacz też kategorię: Odznaczeni Orderem Jugosłowiańskiej Gwiazdy.

Przypisy edytuj

↑ Srbija ponovo deli odlikovanja. Standard magazin, 5.12.2008. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).
↑ Нови Орден југословенске велике звезде. „Borba”. 19 (34): 2, 10.02.1954. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).
↑ Закон о штампи - по редовном поступку. „Borba”. 51 (59): 6–7, 1.03.1972. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).
↑ Одличја у духу традиције. „Borba”. 76 (331): 3, 27.11.1998. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).
↑ Уведено и ордење југословенских великана. „Borba”. LXXVI (339–340): 7, 5.12.1998. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).
↑ ZAKON O ODLIKOVANjIMA SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE. (Objavljen u "Sl. listu SRJ", br. 59 od 4. decembra 1998; 21/01). [dostęp 2024-03-23]. (serb.).
↑ Orders and Decorations of the Federal Republic of Yugoslavia, 1990-. medals.pl. [dostęp 2024-03-23]. (ang.).
↑ Одлука о опису знакова одликовања Савезне Републике Југославије и њихових минијатура, као и начину њиховог ношења. „Службени лист Савезне Републике Југославије”. VIII (42): 1–3, 18.06.1999. (serb.).
↑ Одлука о опису знакова одликовања Савезне републике Југославије и њихових минијатура, као и начину њиховог ношења. „Службени лист Савезне Републике Југославије”. IX (36): 1–9, 4.08.2000. (serb.).

[1] Srbija ponovo deli odlikovanja. Standard magazin, 5.12.2008. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).

[2] Нови Орден југословенске велике звезде. „Borba”. 19 (34): 2, 10.02.1954. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).

[3] Закон о штампи - по редовном поступку. „Borba”. 51 (59): 6–7, 1.03.1972. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).

[4] Одличја у духу традиције. „Borba”. 76 (331): 3, 27.11.1998. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).

[5] Уведено и ордење југословенских великана. „Borba”. LXXVI (339–340): 7, 5.12.1998. [dostęp 2024-03-23]. (serb.).

[6] ZAKON O ODLIKOVANjIMA SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE. (Objavljen u "Sl. listu SRJ", br. 59 od 4. decembra 1998; 21/01). [dostęp 2024-03-23]. (serb.).

[7] Orders and Decorations of the Federal Republic of Yugoslavia, 1990-. medals.pl. [dostęp 2024-03-23]. (ang.).

[8] Одлука о опису знакова одликовања Савезне Републике Југославије и њихових минијатура, као и начину њиховог ношења. „Службени лист Савезне Републике Југославије”. VIII (42): 1–3, 18.06.1999. (serb.).

[9] Одлука о опису знакова одликовања Савезне републике Југославије и њихових минијатура, као и начину њиховог ношења. „Службени лист Савезне Републике Југославије”. IX (36): 1–9, 4.08.2000. (serb.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]