Osiek nad Wisłą

wieś w województwie kujawsko-pomorskim, powiecie toruńskim

Osiek nad Wisłą[4]wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Obrowo. Wieś położona w Kotlinie Toruńskiej.

Osiek nad Wisłą
wieś
Ilustracja
Kościół w Osieku
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

toruński

Gmina

Obrowo

Liczba ludności (2022)

2189[2]

Strefa numeracyjna

56

Kod pocztowy

87-125[3]

Tablice rejestracyjne

CTR

SIMC

0847587

Położenie na mapie gminy Obrowo
Mapa konturowa gminy Obrowo, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Osiek nad Wisłą”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiek nad Wisłą”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Osiek nad Wisłą”
Położenie na mapie powiatu toruńskiego
Mapa konturowa powiatu toruńskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Osiek nad Wisłą”
Ziemia52°55′38″N 18°48′19″E/52,927222 18,805278[1]
Strona internetowa
Integralne części wsi Osiek nad Wisłą[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0847593 Jesionek część wsi
0847601 Józefowo część wsi
0847618 Siciny część wsi

Historia edytuj

Początkowo osada nosiła nazwę Osieczek, następnie Osiek nad Wisłą dla odróżnienia od innych miejscowości o tej samej popularnej wówczas nazwie. Pierwotnie terminem Osiek określano warownię leśną z nagromadzonych i pospajanych pni drzewnych.

Miejscowość została wymieniona po raz pierwszy w 1388 roku, kiedy to biskup płocki Ścibor dokonał erekcji tutejszej parafii. W połowie XVI w. wieś była własnością szlachecką Mikołaja i Pawła Nałęczów. Pod koniec XVI w. należała do J. Łążyńskiego, S. Łosia i W. Nałęcza. W 1729 roku dziedzicami majątku osieckiego byli Albin i Andrzej Kowalewscy, a w 1746 r. należała do Mikołaja Kowalewskiego. W dniach 16–20 lipca 1831 r. Osiek był widownią przeprawy przez Wisłę armii rosyjskiej pod wodzą feldmarszałka Iwana Paskiewicza. Zostały wtedy zbudowane 3 mosty na rzece, po których przeszło wojsko liczące ponad 50 000 żołnierzy i ponad 300 dział. Mieszkańcy Osieka brali udział w powstaniu styczniowym w 1863 r. pod dowództwem ówczesnych dziedziców Kowalewskich. Wskutek represji popowstaniowych władze zaboru rosyjskiego zlikwidowały Urząd Gminy w Osieku, przenosząc siedzibę władz do Obrowa.

W połowie XIX w. ówczesny właściciel Osieka prowadził eksploatację torfu na potrzeby warzelni soli w Ciechocinku.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

1 stycznia 2014 nastąpiła zmiana nazwy urzędowej miejscowości z Osiek na Osiek nad Wisłą[4].

 
Budynek starej plebanii w Osieku

W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Osiek nad Wisłą.

Zabytki edytuj

W Osieku znajduje się kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Jezusa zbudowany w latach 19271930, w miejscu poprzedniego wzniesionego z drewna na początku XVIII w., obok kościoła dzwonnica z 1930 r. Na cmentarzu przykościelnym stoi żeliwny krzyż z inskrypcją, poświęcony dobrodziejom kościoła osieckiego – Kowalewskim. Ponadto kilka zabytkowych chat z połowy XIX w. o konstrukcji zrębowej lub sumikowo–łątkowej.

Kultura edytuj

W miejscowości znajduje się Izba Regionalna ze zbiorami kultury i sztuki ludowej związanej z Osiekiem i najbliższą okolicą, posiadająca m.in. rzeźby Józefa Kamińskiego (1913-1997), wyroby wikliniarskie, kowalskie oraz obrusy i serwety. Osieckie Stowarzyszenie Kultury Ludowej, zrzeszające przedstawicieli sztuki ludowej działa od 1979 r. Przez wiele lat prowadził je Michał Kokot, wybitny fotograf i artysta związany z Osiekiem.

 
Jezioro Osiek

Walory przyrodnicze Osieka wiążą się z jego położeniem w dużym kompleksie leśnym oraz bliskością dwóch jezior (Jezioro Osiek i Jezioro Dzikowo). Kolejnym niewątpliwym walorem jest lokalizacja miejscowości w Kotlinie Toruńskiej, w wyjątkowym obszarze pod względem przyrodniczo-krajobrazowym.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94283
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2015, s. 878 [zarchiwizowane 2015-09-10].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazwy obiektu fizjograficznego (Dz.U. z 2013 r. poz. 1629)
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT