Osipy-Kolonia
Osipy-Kolonia – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Wysokie Mazowieckie[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-200[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0410471[5] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wysokie Mazowieckie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
 52°56′15″N 22°28′01″E/52,937500 22,466944[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Wysokiem Mazowieckiem[7].
Historia edytuj
W XIII wieku teren, na którym współcześnie znajdują się wsie o wspólnej nazwie Osipy był częścią uposażenia osady Wysokie, wchodzącej w skład kasztelanii święckiej. W nieustalonym czasie właścicielem lub dzierżawcą tej ziemi był osadnik ruski o imieniu Josip, inaczej Osip. Od tego miana wzięła się najpewniej nazwa wsi Osipy.
Następnie Osipy były tzw. królewszczyzną oddawaną w dzierżawę wójtom. Pierwszym był Jakub Dewojna, a następnymi: Jan Litawor Chreptowicz, Stanisław Olędzki, Aleksander Czosnkowski, Przemysław Gnoiński. W roku 1569 król Zygmunt August przekazał Wysokie i przynależne folwarki Mikołajowi Krzysztofowi Radziwiłłowi.
Inni właściciele:
- 1582 – Heronim Makowiecki, marszałek i sekretarz królewski
- 1689 – Mikołaj Aleksander Opacki, podkanclerzy ziemi wiskiej
- od 1697:
- Buoni Buono, sekretarz królewski
- Stanisław Antoni Szczuka, podkanclerzy litewski
- Jan Kątski, generał ziemi podlaskiej
- Eustachy Potocki, generał artylerii
- 1771 – Jerzy Potocki, starosta tłomocki
- 1783 – Ignacy Pudłowski, cześnik litewski
- 1789 – Aniela Paprocka, starościna korytnicka
- 1859 – Ludwik Fiszer, sędzia powiatu tykocińskiego
W okresie powstania styczniowego, w obawie przed konfiskatą, spadkobiercy Ludwika Fiszera i jego żony, Róży z Węgierskich, podzielili folwark Osipy na kilka mniejszych majątków. Tak wydzielono tu: Osipy Stare, Osipy Nowe (wieś utworzona przez uwłaszczonych pracowników rolnych), Osipy-Zakrzewizna (od nazwiska Zakrzewski), Osipy-Lepertowizna (od Leper lub Lepert). Michałki wzięły nazwę od właściciela o imieniu Michał a Wandzin od Wandy. Osipy Wydziory I i Osipy Wydziory II powstały w podobnych okolicznościach lecz w różnym czasie. Nowi osadnicy Wydziorów karczowali las i zakładali tam swoje gospodarstwa.
Wieś Osipy Kolonia została założona na gruntach folwarku Osipy Stare w roku 1911 przez osadników z okolicy Baranowa. Ogółem przybyły tu 24 rodziny. W zależności od posiadanych środków nowi właściciele nabyli kolonie o powierzchni od 6 do 30 morgów. Ponieważ nie posiadali żadnych zabudowań początkowo zamieszkali w różnych pomieszczeniach dworskich należących do Władysława Izdebskiego[8].
W 1921 r. wymieniono miejscowość Osipy Stare Kolonia, która liczyła 25 domów i 174 mieszkańców.[9]
Po II wojnie światowej wieś była siedzibą gromady Osipy Kolonia, która funkcjonowała tu do roku 1969, kiedy to została włączona do gromady Wysokie Mazowieckie.
Współcześnie edytuj
We wsi istnieje straż pożarna wyposażona w motopompę[10].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94540
- ↑ Wieś Osipy-Kolonia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 879 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ S. W. Fatyga, Suplement: Anna Fatyga, Skąd nasz ród, Wysokie Mazowieckie 2013, str. 11-22
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Wysokie Mazowieckie
- ↑ L. Zugaj, Historia gminy Wysokie Mazowieckie, Wysokie Mazowieckie 2008, str. 75-76