Osman Myderrizi

albański językoznawca i orientalista

Osman Myderrizi (Osman Myderizi, ur. 14 marca 1891 w Tiranie, zm. 20 grudnia 1973 tamże[1]) – albański językoznawca i orientalista.

Osman Myderrizi
Państwo działania

 Albania

Data i miejsce urodzenia

14 marca 1891
Tirana

Data i miejsce śmierci

20 grudnia 1973
Tirana

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: orientalistyka
Instytut

Instytut Historyczno-Językoznawczy

Okres zatrudn.

1947–1966

Odznaczenia
Mësues i Popullit

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie muzułmańskiego duchownego[1]. Uczył się w szkole tureckojęzycznej w Szkodrze, a następnie w Stambule. W 1913 powrócił do Albanii i w miejscowości Ndroq otworzył szkołę z językiem albańskim. W 1917 należał do grona założycieli stowarzyszenia Dituria (Wiedza)[1]. W 1920 wydawał w Tiranie czasopismo Zani i Ri (Nowy głos).

W latach 1921–1924 dwukrotnie uzyskiwał w wyborach mandat deputowanego do parlamentu, w którym reprezentował okręg Tirana[1]. Po upadku rządu Fana Noliego w 1924 wyemigrował z kraju, do którego powrócił w 1929. Do 1934 uczył w szkole w Beracie[1]. W roku 1937 opublikował liczącą 75 stron książkę Tirana 1604–1937 – pierwszą historię stolicy Albanii[2].

Po inwazji wojsk włoskich na Albanię w kwietniu 1939 został internowany w miejscowości Arezzo w Toskanii[1]. Powrócił do Albanii we wrześniu 1943, po kapitulacji Włoch.

Od 1947 do przejścia na emeryturę w 1966 prowadził badania językoznawcze w Instytucie Nauk (późniejszym Instytucie Historyczno-Językoznawczym) w Tiranie. W 1944 opracował gramatykę języka albańskiego w odmianie gegijskiej. W 1954 współpracował z zespołem opracowującym Słownik języka albańskiego. Głównym obszarem jego zainteresowań naukowych była analiza tekstów Bejtexhinj - albańskich pisarzy związanych z tradycją islamską[1]. Teksty muzułmańskich poetów, piszących w języku albańskim Myderrizi opracowywał i dokonywał ich transkrypcji. W latach 50. prowadził badaniami nad dialektami języka tureckiego, występującymi w Albanii[3]. Był jednym z pionierów albańskiej orientalistyki[1]. W czasie kampanii ateizacyjnej w latach 60. większość prac Myderriziego została zniszczona.

Imieniem Myderriziego nazwano szkołę podstawową, a także jedną z ulic we wschodniej części Tirany. W 1997 został pośmiertnie wyróżniony tytułem Nauczyciela Ludu (Mësues i Popullit). W 2021 Akademia Nauk Albanii zorganizowała konferencję naukową w 130 rocznicę urodzin Myderriziego[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 323-324. ISBN 978-1-78076-431-3.
  2. Intelektuali Sali Osman Myderrizi = 2017-02-02 [online], tirona.info, 11 maja 2015 [zarchiwizowane z adresu 2017-02-21] (alb.).
  3. Hendrik Boeschoten: Turkic Languages in Contact. Otto Harrassowitz Verlag, 2006, s. 32. ISBN 978-3-447-05212-2.
  4. Academy of Sciences activity in memory of the researcher Osman Myderrizi [online], sot.com.al, 30 listopada 2023 (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 323-324. ISBN 978-1-78076-431-3.