Wikipedia

Osphranter

rodzaj ssaka

Osphranter – rodzaj ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Osphranter
Gould, 1842[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – kangur rudy (O. rufus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

torbacze

Rząd

dwuprzodozębowce

Rodzina

kangurowate

Podrodzina

kangury

Plemię

Macropodini

Rodzaj

Osphranter

Typ nomenklatoryczny

Osphranter antilopinus Gould, 1842

Synonimy
Gatunki

7 gatunków (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii[7][8][9].

Morfologia edytuj

Długość ciała samic 57,3–110 cm, długość ogona samic 53,4–90 cm, długość ciała samców 58,7–140 cm, długość ogona samców 54,5–100 cm; masa ciała samic 8,6–39 kg, samców 18,1–92 kg[8][10].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1842 roku angielski przyrodnik John Gould na łamach Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Jako gatunek typowy Gould wyznaczył w ramach monotypii kangura antylopiego (O. antilopinus).

Etymologia edytuj

  • Osphranter: gr. οσφραντηριος osphrantērios „wietrzący, węszący”[11].
  • Megaleia: gr. μεγαλειος megaleios „dostojny, wspaniały”[12]. Gatunek typowy: Kangurus laniger Gaimard, 1823 (= Kangurus rufus Desmarest, 1822).
  • Gerboides: rodzaj Gerbua F. Cuvier, 1825; -οιδης -oidēs „przypominający”[13]. Gatunek typowy: Kangurus rufus Desmarest, 1822.
  • Boriogale: gr. βορειος boreios „z północy” (tj. z Australii Południowej!); γαλεή galeē lub γαλή galē „łasica”[14]. Gatunek typowy: Macropus (Boriogale) magnas Owen, 1874 (= Kangurus rufus Desmarest, 1822).
  • Phascolagus: gr. φασκωλος phaskōlos „skórzana torba”; λαγως lagōs „zając”[15]. Gatunek typowy: Macropus erubescens[a] P.L. Sclater, 1870.
  • Dendrodorcopsis: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Dendrolagus S. Müller, 1840 (drzewiak) i Dorcopsis Schlegel & S. Müller 1845 (kangurowiec)[6]. Gatunek typowy: Dendrodorcopsis woodwardi W. Rothschild, 1903 (= Macropus bernardus W. Rothschild, 1904).

Podział systematyczny edytuj

Takson wyodrębniony na podstawie danych genetycznych z Macropus[16]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[17][10][7][18]:

Opisano również gatunki wymarłe z pliocenu Australii:

Uwagi edytuj

  1. ↑ Podgatunek O. robustus.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b J. Gould. Descriptions of four New Species of Kangaroos. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 9, s. 80, 1842. (ang.). 
  2. ↑ J.von N.F.X. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Hoffmann, 1848, s. ix. (niem.).
  3. ↑ P. Gervais: Histoire Naturelle des Mammifères, avec l’indication de leurs moeurs, et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. T. 2: Carnivores, Proboscidiens, Jumentés, Bisulques, Édentes, Marsupiaux, Monotrèmes, Phoques, Sirénides, et Cétacés. Paris: L. Curmer, 1855, s. 271. (fr.).
  4. ↑ Owen 1874 ↓, s. 247.
  5. ↑ Owen 1874 ↓, s. 261.
  6. ↑ a b W. Rotschild. Preliminary diagnosis of a new genus and species of kangaroo. „Novitates Zoologicae”. 10, s. 414, 1903. (ang.). 
  7. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 102–105. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  8. ↑ a b M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 726–728. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  9. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subgenus Osphranter. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-27].
  10. ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 68. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  11. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 486.
  12. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 404.
  13. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 294.
  14. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 139.
  15. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 529.
  16. ↑ M. Celik, M. Cascini, D. Haouchar, Ch. Van Der Burg, W. Dodt, A.R. Evans, P. Prentis, M. Bunce, C. Fruciano & M.J. Phillips. A molecular and morphometric assessment of the systematics of the Macropus complex clarifies the tempo and mode of kangaroo evolution. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 186 (3), s. 793–812, 2019. DOI: 10.1093/zoolinnean/zlz005. (ang.). 
  17. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-12]. (ang.).
  18. ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 16–17. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  19. ↑ Ch.W. De Vis. A Review of the Fossil Jaws of the Macropodidæ in the Queensland Museum. „Proceedings of the Linnean Society of New South Wales”. Second series. 10 (1), s. 124, 1895. (ang.). 
  20. ↑ A. Bertholomai. The Macropodidae (Marsupialia) from the Albingham Formation, northern Queensland. Results of the Ray E. Lemley expeditions, Part 2. „Memoirs of the Queensland Museum”. 18 (2), s. 139, 1978. (ang.). 
  21. ↑ A. Bartholomai. The genus Macropus Shaw (Marsupialia: Macropodidae) in the Upper Cainozoic deposits of Queensland. „Memoirs of the Queensland Museum”. 17 (2), s. 216, 1975. (ang.). 

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Osphranter&oldid=72390110”