Ostrożeń błotny

gatunek rośliny

Ostrożeń błotny (Cirsium palustre (L.) Scop.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w całej Europie oraz na Syberii Zachodniej i Wschodniej, rozprzestrzenił się także gdzieniegdzie poza tymi obszarami swojego rodzimego występowania[3]. W Polsce gatunek pospolity, zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich.

Ostrożeń błotny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

ostrożeń

Gatunek

ostrożeń błotny

Nazwa systematyczna
Cirsium palustre (L.) Scop.
Fl. carniol. ed. 2, 2:128. 1772

Morfologia edytuj

 
Pokrój
 
Kwiatostan
Pokrój
Różyczka liściowa, z której wyrasta łodyga kwiatostanowa.
Łodyga
Wzniesiona i nierozgałęziona, lub rozgałęziająca się tylko u samej góry, silnie kolczasta, cała ulistniona. Osiąga wysokość do 2 m.
Liście
Dolne pierzastosieczne o głęboko dwudzielnych odcinkach, górne słabo wcięte. Wszystkie są zbiegające po łodydze, na górnej stronie blaszki nagie, na spodzie pokryte kutnerem i mają silnie kolczaste brzegi.
Kwiaty
Zebrane w jajowate koszyczki o pajęczynowato osnutej okrywie. Zewnętrzne listki okrywy są kolczaste, górą podbarwione na brunatno. Wszystkie kwiaty w koszyczku są rurkowe, przeważnie są to kwiaty obupłciowe, czasami spotyka się wyłącznie żeńskie.
Owoc
Niełupka z puchem kielichowym pełniącym rolę aparatu lotnego podczas rozsiewania przez wiatr.

Biologia i ekologia edytuj

Roślina dwuletnia. W pierwszym roku wegetacji tworzy różyczkę liści, w drugim łodygę z kwiatami i owocami. Roślina kwitnie od lipca do września, jest owadopylna.

Rośnie na torfowiskach, wilgotnych łąkach, w zaroślach. W górach sięga po regiel dolny. W uprawach rolnych, a szczególnie na łąkach jest uciążliwym chwastem. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Molinieatalia[4].

Zmienność edytuj

Tworzy mieszańce z większością gatunków ostrożni, przeważnie z ostrożniem łąkowym i ostrożniem warzywnym[5].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-06-29].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia edytuj

  • D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.