Owczarek środkowoazjatycki

Owczarek środkowoazjatycki (oryginalna nazwa ros. среднеазиатская овчарка) – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, wyhodowana w Azji Środkowej, na terenie Rosji. Jego pierwotnym przeznaczeniem była ochrona zwierząt hodowlanych przed wilkami oraz stróżowanie.

Owczarek środkowoazjatycki
ilustracja
Inne nazwy

ros. среднеазиатская овчарка,
ang.central asian shepherd dog

Kraj patronacki

Rosja

Kraj pochodzenia

Azja Środkowa

Wymiary
Wysokość

min. 65 cm (pies),
min. 60 cm (suka)

Klasyfikacja
FCI

Grupa II, sekcja 2.2,
numer wzorca 335[1]

UKC

Guardian Dog Group

Wzorce rasy

Pochodzenie i użytkowość edytuj

 
Samica ze szczeniętami

Jest to jedna z najstarszych ras na świecie. Źródła podają, że rasa liczy sobie ok. 4000–5000 lat. Jedna z teorii głosi, że owczarek środkowoazjatycki pochodzi od dawnych mastifów azjatyckich[2] i jest protoplastą mastifa tybetańskiego. Inna, że wywodzi się właśnie od niego[1].

Owczarek środkowoazjatycki pochodzi z rejonów Kazachstanu, Turkmenistanu, Kirgistanu, a także Uzbekistanu. Wykorzystywany do pilnowania licznych stad zwierząt hodowlanych, należących do ludów środkowej Azji, współcześnie staje się coraz mniej powszechny. Ma to związek z zanikiem na tamtych terenach typowo pasterskiego stylu życia oraz wypieraniem owczarka środkowoazjatyckiego przez owczarka kaukaskiego, z którym jest blisko spokrewniony[2].

Jest psem odważnym, spokojnym i zrównoważonym. Czujny, potrafi błyskawicznie reagować na potencjalne zagrożenie. Doceniono także jego zdolność do pracy z człowiekiem w służbie np. policyjnej. Wymaga doświadczonego, konsekwentnego szkolenia – w szczególności w zakresie PO.

Występuje wiele odmian tej rasy, zarówno w związku z umaszczeniem, budową czy strukturą włosa. Niezależnie od regionu występowania, pies ten jest przystosowany do trudnych warunków klimatycznych, jak i terenowych środkowej Azji. Na obszarach stepowych, aby uzyskać osobniki szybsze i o lżejszej budowie krzyżuje się owczarki z chartami.

W krajach pochodzenia owczarkom środkowoazjatyckim tradycyjnie obcinano uszy i ogon. Miało to na celu uniknięcie ran w starciu z naturalnym wrogiem. Współcześnie niektóre kraje dopuszczają kopiowanie owczarków w hodowli – w Polsce mimo zakazu kopiowania psów w wystawach mogą uczestniczyć psy z obciętymi uszami i ogonem. W Czechach natomiast dopuszcza się kopiowanie ogona, psy z ciętymi uszami nie mogą być jednak wystawiane.

Pies charakteryzuje się bardzo niskimi tonami szczeku. Odgłosy wydaje rzadko, są jednak głośne i donośne. Może mieszkać poza domem w okresie całego roku, bez problemu znosi temperatury do −25 stopni Celsjusza.

Oczekiwana długość życia psów tej rasy wynosi około 11 lat[2].

Klasyfikacja FCI edytuj

W klasyfikacji FCI rasa ta została zaliczona do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.2 – Molosy typu górskiego[3]. Nie podlega próbom pracy[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c Wzorzec rasy nr 335 (FCI Standard N° 335) (pdf) (pol.), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny
  2. a b c Bruce Fogle: Wielka encyklopedia : Psy [Encyclopedia of the dog]. (tłum.) Marcin Gorazdowski. Warszawa: MUZA SA, 1996, s. 261. ISBN 83-7079-672-9.
  3. Systematyka ras według FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras (pdf), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny

Bibliografia edytuj

  • Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1998, s. 262. ISBN 83-7073-122-8.