Pacific nr 2179
Nr 2179 – parowóz wąskotorowy o układzie osi 2'C1 (Pacific), zbudowany w belgijskiej firmie Ateliers Métallurgiques w Tubize, eksploatowany w Polsce po II wojnie światowej, obecnie zachowany w Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji koło Żnina.
 Parowóz w Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji | |
| Producent |
Ateliers Métallurgiques w Tubize |
|---|---|
| Lata budowy |
1935 |
| Układ osi |
2'C1 (2C1n2) |
| Wymiary | |
| Długość |
6555 mm |
| Długość z tendrem |
10 715 mm |
| Szerokość |
1450 mm |
| Wysokość |
2350 mm |
| Rozstaw osi skrajnych |
4490 mm |
| Średnica kół napędnych |
660 mm |
| Średnica kół tocznych |
310 mm |
| Napęd | |
| Trakcja |
parowa |
| Ciśnienie w kotle |
14 at |
| Średnica cylindra |
250 mm |
| Skok tłoka |
300 mm |
| Pojemność skrzyni węglowej |
1,8 t |
| Pojemność skrzyni wodnej |
3,2 m³ |
| Parametry eksploatacyjne | |
| Prędkość konstrukcyjna |
30 km/h |
| Parametry użytkowe | |
| Rozstaw szyn |
600 mm |
Historia edytuj
Parowóz z numerem kotła 2179 należał do serii 6 lokomotyw zbudowanych przez Ateliers Métallurgiques (Zakłady Metalurgiczne) specjalnie dla potrzeb kolei wystawowej na Wystawie Kolonialnej w Brukseli (długości 6 km). Były one stylizowane na miniatury normalnotorowych parowozów pospiesznych, stąd wykonano je w bardzo nietypowym dla parowozów wąskotorowych układzie osi 2'C1 (tzw. układ Pacific według nomenklatury amerykańskiej). Miały ponadto inne nietypowe dla lokomotyw wąskotorowych cechy: duże odchylacze dymu po bokach dymnicy, niski komin, zbieralnik pary we wspólnej niskiej obudowie z piasecznicą oraz miniaturową krótką budkę, nie mieszcząca obsługi. Budowę parowozów rozpoczęły zakłady w Nivelles, natomiast kotły zostały wyprodukowane przez zakłady w Tubize, które dokończyły budowę lokomotyw[1].
Po zakończeniu wystawy, tabor kolejowy został zakupiony przez firmę spod Antwerpii, która wypożyczyła go dla potrzeb kolejnej wystawy kolonialnej w Liège w 1939 roku. Po zajęciu Belgii przez Niemcy podczas II wojny światowej, lokomotywy zostały przejęte przez Niemców i używane na niemieckich kolejach polowych i budowlanych[1].
Służba w Polsce edytuj
Lokomotywa o numerze kotła 2179, nosząca w taborze kolei wystawowej numer 3 i imię własne „Charles”, znalazła się pod koniec wojny na Pomorzu Zachodnim. W lecie 1945 roku została odnaleziona i przejęta przez polskie władze w Szczecinie. Była tam używana przy odgruzowywaniu miasta, a następnie przy budowie stacji Szczecin Port Centralny. Parowóz został następnie sprzedany cukrowni „Ostrowy” koło Kutna, gdzie otrzymał numer inwentarzowy 1 i był używany na kolei buraczanej. Po przebudowie kolei cukrowni na początku lat 50. na szerokość toru 750 mm, parowóz został, po naprawie głównej w 1952 roku w Warsztatach Kolejowych w Łapach, przekazany cukrowni „Chełmica” koło Włocławka. Parowóz, wyróżniający się wyglądem, nazywany był tam potocznie „Belgijką”[1].
W 1958 roku parowóz został poddany naprawie głównej, połączonej z rekonstrukcją, w ZNTK w Nowym Sączu. Z widocznych zmian, zastosowano znacznie większą budkę, chroniąca obsługę, modyfikując też przód tendra. Dla lepszego ciągu na postoju, podwyższono komin. Powiększono również piasecznicę, dla uzyskania większej pojemności[1]. Zmiany te popsuły nieco proporcjonalną sylwetkę lokomotywy, lecz poprawiły własności eksploatacyjne. Kolejna naprawa główna w ZNTK w Nowym Sączu miała miejsce w 1965 roku. W 1969 roku cukrownia „Chełmica” zlikwidowała kolej, po czym parowóz stał na stacji Lipno do 1972 roku. Został następnie przejęty przez Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, po czym, z uwagi na brak ekspozycji wąskotorowej, znalazł się ostatecznie w Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji[1].
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Bogdan Pokropiński, Muzealne parowozy wąskotorowe w Polsce (dla toru szerokości 600 i 630 mm), Muzeum Ziemi Pałuckiej, Żnin, 2000, ISBN 83-910219-7-1.
Linki zewnętrzne edytuj
- Cukrownia Chełmica 1 w serwisie Wciąż pod parą – zdjęcia i historia parowozu