Pallas Atena i centaur

Pallas Atena i centaur
Pallade e il centauro
Autor	Sandro Botticelli
Data powstania	ok. 1485
Medium	tempera na płótnie
Wymiary	207 × 148 cm
	Miejsce przechowywania
Miejscowość	Florencja
Lokalizacja	Galeria Uffizi
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pallas Atena i centaur, też Pallas Medicea (wł. Pallade e il centauro) – obraz autorstwa Sandra Botticellego namalowany ok. 1485 roku.

Obraz, odnaleziony w 1895 roku^[1], został namalowany na zlecenie Wawrzyńca Wspaniałego. Ze spisu sporządzonego w 1499 roku (odnalezionego w 1979 roku) wynika, iż znajdował się w willi Villa Medicea di Castello, która należała do Lorenza i Giovanniego di Perifrancesca, obok innego obrazu tego samego autora, Wiosna.

Dzieło przedstawia dwie postacie – Atenę lub Minerwę, boginię mądrości, a jednocześnie Kamilę, bohaterkę Eneidy Wergiliusza. Drugą postacią jest Centaur. Obraz jest alegorią triumfu cnoty nad przywarą. Mądrość Ateny lub czystość Kamilii poskramia zawstydzonego Centaura będącego chciwą mieszanką człowieka i zwierzęcia. Alegoryczny i duchowy wymiar potęguje i odzwierciedla tło obrazu – popękane skały i sielankowy krajobraz.

Symbolizm obrazu edytuj

Centaur był ważną postacią w kulcie Dionizosa. Centaur Falos strzegł wazy obrzędowej, symbolu bożka. W średniowieczu centaur był kojarzony ze zmysłowością. W epoce odrodzenia uchodził za symbol nieczystości i ślepoty równoznacznej z ignorancją. Atena na obrazie trzyma Centaura za kosmyk włosów. Włosy były symbolem mądrości lub siły. Gest bogini oznacza przeniesienie wiedzy ze sfery misteriów i Dionizji do rozumu.

Przypisy edytuj

↑ Streeter, A. (1903). Botticelli. Original from the University of California: G. Bell and Sons. p. 11.

Bibliografia edytuj

Rolf C. Wirtz: Sztuka i Architektura Florencji. wyd. h.f.Ullman, 2005. ISBN 978-3-8331-2302-3.
Matilde Battistini: Symbole i alegorie. Warszawa: Arkady, 2002. ISBN 978-83-213-4382-2.

[1] Streeter, A. (1903). Botticelli. Original from the University of California: G. Bell and Sons. p. 11.

[1]