Pandi Kristo
Pandi Kristo (ur. 29 czerwca 1914 w Korczy, zm. 2 października 1994 w Tiranie) – albański minister bez teki, żołnierz Armii Narodowo-Wyzwoleńczej[1].
| Data i miejsce urodzenia |
29 czerwca 1914 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 października 1994 |
| Przynależność polityczna |
Życiorys edytuj
Z zawodu był szewcem[2][1][3][4]. Do 1944 roku był dwukrotnie skazany na karę więzienia; za pierwszym w styczniu 1938[1], za drugim razem podczas okupacji włoskiej[2].
W 1943 roku został szefem struktur odpowiedzialnych za wewnętrzne bezpieczeństwo Armii Narodowo-Wyzwoleńczej, które w 1944 roku zostały oficjalnie powołane pod nazwą Sigurimi[5][3]. Był również członkiem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Albanii[1][6].
Po II wojnie światowej, w latach 1946-1947 przewodził Państwowej Komisji Kontroli[1][2]. W 1948 roku był ministrem bez teki[1][2].
11 maja 1949 roku, wraz z Koçim Xoxe, Kristem Themelko i Nestim Kerenxhim zeznawał przed sądem wojskowym, by zeznawać w sprawie zdrady państwa, czynnego wspierania planu przejęcia kontroli nad Albanią przez Jugosławię oraz zerwania relacji ze Związkiem Radzieckim[7][2][1]; Kristo uznał swoje poglądy za błędne, wyjaśniając, że był pod wpływem Koçiego Xoxe, Jugosławii i trockistów[8]. Dnia 10 czerwca tego roku Kristo został skazany po raz trzeci w swoim życiu; otrzymał karę 20 lat pozbawienia wolności[4] oraz utratę obywatelstwa na okres 5 lat, a jego rodzina została internowana[2]. Kristo odbywał wyrok między innymi w Tiranie i w Burrelu[1]. Został zwolniony z więzienia dnia 9 października 1963 roku[2][6], następnie zamieszkał w Lushnji, gdzie pracował w swoim zawodzie[1].
W 1991 roku przeniósł się do Tirany, gdzie był deputowanym do Zgromadzenia Ludowego[1]. Został również odznaczony wieloma albańskimi orderami, jednak nie zrehabilitowano go[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Pandi Kristo deshmon per historine. forumishqiptar.com, 2003-11-18. (alb.).
- ↑ a b c d e f g Pandi Kristo. kujto.al. (alb.).
- ↑ a b Tanush Kaso: Pllake përkujtimore tek Drejtoria e Sipuneve… nga Tanush Kaso.. gazetashqiperiajone.wordpress.com. (alb.).
- ↑ a b Aleksiej Żarow (Жаров): АЛБАНИЯ ОТ РЕЗНИ ДО ВЕСНЫ. sensusnovus.ru, 2016-12-17. (alb.).
- ↑ Shtator 1943/ Pandi Kristo: Petrit Dume braktisi betejën e Vithkuqit, u fsheh në përrua. mod.gov.al. (ang.).
- ↑ a b Образование Народной Республики 4 страница. studall.org. (ros.).
- ↑ Kujtim Boriçi: Pandi Kristo: Pas kontrollit të Partisë nëpërmjet Sigurimit, Xoxe mori nën komandë dhe Shtabin e Përgjitshëm. gazetadita.al, 2013-05-02. [dostęp 2017-09-09]. (alb.).
- ↑ Kujtim Boriçi: Pandi Kristo: Isha bashkëpunëtor i Koçi Xoxes dhe punonim për interesat e jugosllavëve. gazetadita.al, 2013-05-09. [dostęp 2017-09-09]. (alb.).