Panzerwaffe

niemieckie określenie na wojska pancerne

Panzerwaffe (z jęz. niem. siły pancerne) – niemieckie określenie na wojska pancerne stosowane od czasów I wojny światowej.

Historia Panzerwaffe edytuj

I wojna światowa edytuj

W związku z pojawieniem się czołgów na polu walki (1916, bitwa nad Sommą) niemieckie naczelne dowództwo postanowiło wprowadzić na uzbrojenie armii cesarskiej własny typ czołgu. W tym celu w listopadzie 1916 roku powołano specjalną komisję –Algemeine Kriegsdepartment 7 Abteilung Verkehrwesen (7 Departament Wojny Urząd Uzbrojenia) pod kierownictwem J. Vollmera. Pod koniec października 1917 gotowy był pierwszy czołg o nazwie A7V. Czołgi te wzięły udział w ofensywie niemieckiej na zachodzie w 1918 roku.

Okres międzywojenny edytuj

Na mocy traktatu wersalskiego Niemcy nie mogli posiadać własnych sił pancernych. Jednakże omijali ten zakaz.

II wojna światowa edytuj

Okres powojenny edytuj

Organizacja Panzerwaffe (1918–1945) edytuj

Ordre de bataille jednostek Panzerwaffe oraz ich etat w 1918 r. edytuj

W czasie I wojny światowej Niemcy wystawili następujące jednostki pancerne:

Każdy Abteilung (batalion) powinien składać się z:

  • 5 czołgów,
  • 10 samochodów ciężarowych,
  • 2 samochodów osobowych,
  • motocykla,
  • kuchni polowej.

Razem dawało to 140 żołnierzy (w tym 5 oficerów). Tylko 3 pierwsze jednostki wyposażono w czołgi rodzimej produkcji (tzn. A7V). Pozostałe uzbrojono w zdobyczne brytyjskie Mark IV i Mark A Whippet.

Ordre de bataille jednostek Panzerwaffe w II wojnie światowej edytuj

Bataliony czołgów ciężkich edytuj

Brygady zmotoryzowane i grenadierów pancernych SS edytuj

Brygady pancerne edytuj

Dywizje pancerne edytuj

Lekkie dywizje pancerne edytuj

Dywizje grenadierów pancernych edytuj

Dywizje pancerne SS edytuj

Dywizje grenadierów pancernych SS edytuj

Uwaga: dywizje pancerne SS pierwotnie były jednostkami zmotoryzowanymi/grenadierów pancernych. Przekształcanie tych jednostek w dywizje pancerne rozpoczęto w 1943/44 r.

Etaty w jednostkach Panzerwaffe w latach 1935–1945 edytuj

Niemiecka dywizja pancerna 1935–1940:

  • Brygada pancerna- 2 pułki czołgów po dwa bataliony
  • Brygada piechoty zmotoryzowanej – batalion motocyklistów, pułk strzelców, pułk artylerii, bataliony: rozpoznawczy, artylerii przeciwlotniczej i saperów; służby (saperzy itp.)

Niemiecka dywizja pancerna po 1941:

  • pułk czołgów (2 bataliony po 3 kompanie)
  • brygada piechoty:
    • 2 pułki strzelców,
    • pułk artylerii,
    • bataliony: motocyklowy, artylerii przeciwlotniczej, rozpoznawczy, niszczycieli czołgów, saperów,
    • służby dywizyjne.

Niemiecka dywizja lekka, 1939:

  • batalion czołgów,
  • pułk lub dywizjon rozpoznawczy,
  • pułku artylerii,
  • batalion przeciwpancerny,
  • batalion saperów,
  • kompania łączności,
  • służby.

Razem: 332 oficerów, 10335 szeregowych i 333 urzędników.

Niemiecka dywizja grenadierów pancernych, 1943:

  • 2 pułki grenadierów pancernych,
  • batalion czołgów/dział szturmowych,
  • batalion artylerii zmotoryzowanej,
  • batalion niszczycieli czołgów,
  • batalion artylerii przeciwlotniczej,
  • batalion saperów,
  • służby dywizyjne.

Dywizja pancerna Waffen SS, 1944:

  • pułk pancerny,
  • 2 pułki grenadierów pancernych,
  • kompania transporterów opancerzonych,
  • batalion rozpoznawczy,
  • batalion niszczycieli czołgów,
  • pancerny batalion saperów,
  • pułk artylerii,
  • służby.

Razem: 18548 ludzi, 152 czołgi, 49 dział samobieżnych.

Niemiecka brygada pancerna, 1943:

  • sztab,
  • batalion czołgów (3 kompanie),
  • 2 pułki grenadierów pancernych,
  • pułk artylerii,
  • służby.

Niemiecka brygada dział szturmowych, 1944:

  • dowództwo,
  • 3 baterie dział szturmowych,
  • kompania grenadierów,
  • pluton saperów,
  • służby.

Niemiecki batalion czołgów ciężkich, 1944:

  • sztab,
  • kompania sztabowa,
  • kompania zaopatrzenia,
  • kompania warsztatowa,
  • 3 kompanie czołgów.

Razem: 39 oficerów, 230 podoficerów, 496 szeregowych.

Galerie edytuj

Galeria dowódców edytuj

Wozy bojowe Panzerwaffe (1917–2010) edytuj

Czołgi edytuj

Działa samobieżne, pancerne, rakietowe edytuj

Samobieżne działa przeciwlotnicze edytuj

Transportery opancerzone i bojowe wozy piechoty edytuj

Samochody pancerne i pojazdy rozpoznawcze edytuj

Prototypy pojazdów pancernych edytuj

czołgi zdobyczne i kupione w czasie 2wś to:PzKpfw. 35(t) (LT vz. 35), PzKpfw. 38(t) (LT vz. 38), PzKpfw. 35H 734(f) (Hotchkiss H-35), PzKpfw. 39H 735(f) (Hotchkiss H-39), PzKpfw. 35-S 739(f) (Somua S-35), PzKpfw. B2(f) (Char B1 bis), PzKpfw. L 6(i) (Fiat L 6/40), PzBef. M42(i) (Carro Commando M 15/42), Pz. 740(r) (T-26), Schwimm-Panzerkampfwagen T-40 733 (r) (T-40), PzKpfw. 747(r) (T-34/76),

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • P. Masson Armia Hitlera 1939–1945, Przedsięwzięcie Galicja, Kraków-Międzyzdroje 2008
  • Dariusz Jędrzejewski, Zbigniew Lalak, Niemiecka broń pancerna 1939–1945, Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1994, ISBN 83-902554-4-8, OCLC 750698955.
  • Marcin Bryja, Panzerwaffe – Niemieckie wojska szybkie 1939–1945, Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 1996, ISBN 83-86209-67-4, OCLC 830130429.
  • Janusz Ledwoch, Niemieckie wozy bojowe 1933–1945, Warszawa 1997 (wyd. Militaria), ISBN 83-86209-57-7.
  • W. Schneider German tanks i world war I. The A7V and early tank development, Freiberg, 1990
  • M. Reynolds:
    • Synowie Rzeszy. II Korpus Pancerny SS w Normandii, Ardenach i na froncie wschodnim, Instytut wyd. Erica, Warszawa 2008
    • Ludzie ze stali. I Korpus Pancerny SS w Ardenach i na froncie wschodnim, Inst. wyd. Erica, Warszawa 2008
    • Stalowe piekło. I Korpus Pancerny SS w Normandii, Inst. wyd. Erica, Warszawa 2008
  • B. Perrett Rycerze czarnego krzyża, Rebis, Warszawa 2008
  • Kolekcja Wozy bojowe, DeAgostini Atlas, Warszawa 2000. ISBN 83-7316-295-X