Papros
Papros (dawniej Paproś) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
68[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
88-150[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CIN |
| SIMC |
0089773 |
Położenie na mapie gminy Kruszwica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego  | |
 52°42′34″N 18°28′51″E/52,709444 18,480833[1]
| |
Podział administracyjny edytuj
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Demografia edytuj
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 68 mieszkańców[2]. Jest 44. co do wielkości miejscowością gminy Kruszwica.
Historia wsi edytuj
Średniowiecze edytuj
Wieś pierwotnie należała do kapituły kruszwickiej.
Wiek XIX edytuj
W 2. połowie XIX w. żyło tu 137 osób, w tym 14 osób w wydzielonym okręgu Czajeczka, gdzie znajdowała się karczma. Z ogólnej liczby mieszkańców było tu: 120 katolików i 17 protestantów. Papros znalazł się na pograniczu zaboru rosyjskiego i pruskiego.
Wiek XX edytuj
W czasie powstania wielkopolskiego mieszkańcy wsi czynnie uczestniczyli w rozbrajaniu niemieckich oddziałów wojskowych. W Paprosie naczelnikiem Straży Ludowej był Józef Spychalski. W styczniu 1919 r. z siekierami w rękach zdobyli budynek Urzędu Celnego w Paprosie, na którym siekierą rozbito pruskiego orła. W budynku Straż Ludowa zaopatrzyła się w 8 szt. broni krótkiej. We współpracy ze Strażami Ludowymi z sąsiednich wsi rozbrajano Niemców w najbliższej okolicy. W starciach z większym oddziałem Grenzschutzu powstańcy uzyskali wsparcie Straży Ludowej z Dobrego uzbrojonej w karabiny maszynowe. W walkach pod Gniewkowem powstańcy uzyskali pomoc 5 Pułku Piechoty Wielkopolskiej.
W Książce Adresowej Polski z roku 1929 w Paprosie wymienieni byli właściciele ziemscy: Barczak B. (104 ha), Fiutak M. (55 ha), Patyk P. (66 ha), Spychalska J. (52 ha) i Spychalski Jan (55 ha) oraz kołodziej – Nowak A., kowal – Paluch K., właściciel młyna – Tarnogrodzki T. i prowadzący wyszynk trunków – Przybysz I. Wieś w tym czasie zamieszkiwało 220 osób.
Oświata edytuj
Papros należy do obwodu szkolnego w Woli Wapowskiej. Na budowę w latach 1988-1997 nowej Szkoły Podstawowej w Woli Wapowskiej cegiełki wykupili następujący mieszkańcy Paprosa: Barczak Jan, Brzozowski Józef, Filipiak Michał, Góralski Ryszard, Michalak Bogdan, Nowakowska Elżbieta, Olejniczak Bożena, Pastecka Kinga i Teresa, Patyk Józef, Roszak Zofia, Smokowska Władysława, Stolarski Stanisław i Wiatrowski Marek.
Obiekty zabytkowe edytuj
W Paprosie jest zachowany, wybudowany z czerwonej cegły XIX-wieczny budynek Urzędu Celnego.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 97000
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 917 [zarchiwizowane 2022-10-26].
Bibliografia i źródła edytuj
- "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Tom VII, Warszawa, 1886.
- Książka Adresowa Polski 1929
- "Szkoła Podstawowa im. Wincentego Witosa w Woli Wapowskiej, IX długich lat 1988-1997", Wola Wapowska, 1 września 1997.
- Archiwum rodzinne.
Linki zewnętrzne edytuj
- Paproś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 851.