Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Warszawie (Koło)
Parafia Świętego Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Warszawie – parafia rzymskokatolicka należąca do dekanatu wolskiego, archidiecezji warszawskiej, metropolii warszawskiej Kościoła katolickiego, w Warszawie. Prowadzona przez księży archidiecezjalnych.
 Kościół parafialny i sanktuarium św. Józefa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Deotymy 41 |
| Data powołania |
1938 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół |
kościół św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i św. Jana od Krzyża w Warszawie |
| Proboszcz |
ks. Zbigniew Godlewski |
| Wezwanie | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°14′40,99″N 20°56′48,80″E/52,244719 20,946889
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Parafia została erygowana w 1938 roku. Jej organizatorem był ks. Jan Sitnik, poprzednio proboszcz i również budowniczy świątyni w podwarszawskich Ząbkach. W tym samym roku poświęcono tymczasową, drewnianą kaplicę oraz rozpoczęto budowę obecnego kościoła murowanego według projektu Feliksa Michalskiego. Budowa trwała również w czasie okupacji hitlerowskiej, mimo trudności związanych z reglamentacją materiałów budowlanych przez władze niemieckie.
W 1944 roku hitlerowcy spalili drewniany kościół i plebanię. Już w 1945 roku rozpoczęto ponowną budowę kościoła. Zadaszono wówczas, a następnie poświęcono dolny kościół, oraz zaczęto budowę kościoła górnego. W 1951 roku kościół otrzymał drugiego patrona – św. Jana od Krzyża[1]. Konsekracja świątyni nastąpiła w 1963 roku. 19 marca 2021 roku kard. Kazimierz Nycz ustanowił kościół na Kole diecezjalnym sanktuarium św. Józefa[2].
Kościół parafialny edytuj
Kościół górny edytuj
Kościół górny św. Józefa jest monumentalnym, trójnawowym budynkiem halowym z transeptem, okcydentowanym. Nad skrzyżowaniem naw znajduje się kopuła. Fasada z dwiema niezbyt wysokimi w stosunku do samego kościoła wieżami; główną jej ozdobą jest wielkie okno o wypukłym, dekoracyjnym wypełnieniu. Chór z organami 23-głosowymi. W kościele znajdują się 4 kaplice: Miłosierdzia Bożego, Różańcowa, Matki Bożej Częstochowskiej i Krzyża. Dwie pierwsze zajmują oba końce nawy poprzecznej, pozostałe znajdują się wraz z zakrystią po obu bokach prezbiterium.
Architektura i wystrój obiektów edytuj
Wystrój kościoła górnego jest bardzo niejednorodny stylistycznie[3]. W skład jego wchodzą dzieła naturalistyczne i abstrakcyjne, historyzujące i nowoczesne, a także o charakterze przejściowym. Ponadto część drewnianego wyposażenia świątyni ma charakter ludowy czy folkloryzujący[3].
Kościół zdobią liczne witraże, w tym najważniejszy witraż wielkiego okna fasady. Ich tematyka jest przeważnie abstrakcyjna i symboliczna, rzadziej roślinna. Ściany boczne prezbiterium dekorowane są kasetonami.
Polichromie współcześnie znajdują się w prezbiterium (św. Józef z małym Jezusem), wnętrzu kopuły (w obu miejscach autorstwa prof. J. Sławińskiego) oraz kaplicy Miłosierdzia Bożego; z nich też składa się Droga Krzyżowa. Częściowo wykonano je techniką sgraffito.
Witraże samego kościoła i Droga Krzyżowa są dziełami Marii Hiszpańskiej-Neuman. Liczne wykonane z brązu prace zamieszkałego na terenie parafii prof. Gustawa Zemły: płaskorzeźby śś. Piotra i Pawła na ambonie, wielki krucyfiks w kaplicy Krzyża (o wadze 400 kg), rzeźba Matki Bożej i płaskorzeźby przedstawiające 20 tajemnic różańcowych w Kaplicy Różańcowej.
Ołtarze w prezbiterium i kaplicach marmurowe, w prezbiterium ponadto ołtarz drewniany (prof. W. Trojan i W. Kulon).
Kościół dolny edytuj
Kościół dolny mieści się w podziemiach kościoła górnego. Jest usytuowany poprzecznie do świątyni na wyższym poziomie, mniejszy, ale również trójnawowy, o wąskich nawach bocznych. Znajdują się tu 2 niewielkie witraże, 6 wykonanych przez Zbigniewa Staszko malowideł na bocznych ścianach i podświetlany szklany krzyż z dekoracją malarską. Drewniany podest ołtarza wyposażony jest w kurtynę i może służyć jako scena teatralna.
Posąg Chrystusa Miłosiernego edytuj
W granicach parafii, w parku Moczydło, przy skrzyżowaniu ulic Górczewskiej i Deotymy, umieszczony został w roku 2001 posąg Chrystusa Miłosiernego, brązowy na granitowym cokole, wykonany przez Gustawa Zemłę według pomysłu Rozalii Majszczyk.
Proboszczowie edytuj
- ks. Jan Sitnik (1938–1978, do śmierci)
- ks. Leopold Sotkiewicz (1978–1985, do śmierci)
- ks. Jan Sikorski (1986–2006, do odejścia na emeryturę)
- ks. Zbigniew Godlewski (od 2006)
Życie religijne parafii edytuj
Adoracja Najświętszego Sakramentu edytuj
Najbardziej charakterystycznym przejawem życia religijnego parafii jest nieustająca adoracja Najświętszego Sakramentu w kaplicy bocznej. Od 1987[4] roku mieszkańcy Koła i wierni z innych parafii mogą adorować Najświętszy Sakrament w kościele św. Józefa całą dobę. Większość uczestników adoracji pozostaje zrzeszona w Bractwie Adoracyjnym. W roku 2012 Parafia zainicjowała Krajowe Fora Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu w Parafiach. Do czasu pandemii koronawirusa w 2020 roku odbyło się już ich osiem w ośmiu ośrodkach całodobowej adoracji w Polsce[5]. Po znacznym spadku ilości pełniących dyżury adoracyjne od roku 2020 następuje wymiana pokoleniowa i wyraźnie zwiększa się ich liczba[6].
Kult Miłosierdzia Bożego edytuj
W parafii rozwinął się również kult Miłosierdzia Bożego. Codziennie o godz. 15.00 w kaplicy adoracji Najświętszego Sakramentu odprawiana jest koronka do Miłosierdzia Bożego z rozważaniem męki pańskiej, a w każdy piątek msza św. z kazaniem okolicznościowym. Osobliwością parafii jest doroczne organizowanie obchodów Święta Bożego Miłosierdzia dla Warszawy przy posągu Chrystusa Miłosiernego[7] w parku Moczydło[8]. Od roku 2008 obchody te znacznie się rozwinęły i nabrały charakteru diecezjalnego, odkąd Ordynariusz zaczął zapraszać na nie diecezjan[9].
Wspólnoty parafialne edytuj
W parafii działają również inne wspólnoty o charakterze modlitewnym, liturgicznym i formacyjnym, Żywy Różaniec, Franciszkański Zakon Świeckich, Koło Przyjaciół Radia Maryja, Wspólnota Krwi Chrystusa, Akcja Katolicka, Liturgiczna Służba Ołtarza, Schola, Totus Tuus i inne.
Pielgrzymka edytuj
Z parafii tej wyrusza co roku 5 sierpnia Piesza Pielgrzymka Niepełnosprawnych na Jasną Górę, organizowana przez Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych Archidiecezji Warszawskiej (od 1992 roku)[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Kupis 2008 ↓, s. 141.
- ↑ Warszawa. Sanktuarium św. Józefa Oblubieńca NMP na Kole. archidiecezja.warszawa.pl. [dostęp 2022-01-15].
- ↑ a b Zostało to zmienione w latach 2013–2014. Por. Zbigniew Godlewski: Warszawie Łagiewniki. Kościół i Parafia św. Józefa Oblubieńca NMP w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo Stampa, 2016, s. 7-73. ISBN 978-83-939716-5-7.
- ↑ Szewc 2020 ↓, s. 425.
- ↑ Szewc 2020 ↓, s. 428-435.
- ↑ Szewc 2020 ↓, s. 429-430.
- ↑ Godlewski 2010 ↓, s. 108.
- ↑ Godlewski 2010 ↓, s. 47-54.
- ↑ Kupis 2020 ↓, s. 85.
- ↑ Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych Archidiecezji Warszawskiej. ksnaw.pl. [dostęp 2019-08-12].
Bibliografia edytuj
- Bogdan Kupis: Koło Świętego Józefa. Siedem dekad parafii. Warszawa – Koło: Wydawnictwo Stampa, 2008, s. 712. ISBN 978-83-925430-9-1.
- ks. Zbigniew Godlewski: Dwie opowieści czyli Warszawskie Łagiewniki. Warszawa – Koło: Wydawnictwo Stampa, 2010, s. 398. ISBN 978-83-930474-2-0.
- Zbigniew Godlewski: Warszawie Łagiewniki. Kościół i Parafia św. Józefa Oblubieńca NMP w Warszawie. Justyna Szewczyk, Aldona Konkiel, ks. Zbigniew Jankowski. Warszawa: Wydawnictwo Stampa, 2016, s. 80. ISBN 978-83-939716-5-7.
- Edgar Sukiennik (red.): Jezu Miłosierny Tobie ufać chcę. Księga Pamiątkowa dedykowana ks. kan. dr. Zbigniewowi Godlewskiemu Proboszczowi Parafii Świętego Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny Dziekanowi Dekanatu Wolskiego w 35. rocznicę kapłaństwa i 60. rocznicę urodzin. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Bonum, 2020, s. 738. ISBN 978-83-60129-21-0.
- Bogdan Kupis: Nowy początek Parafii na warszawskim Kole. W: Jezu Miłosierny Tobie ufać chcę.... 2020, s. 27-108.
- ks. Bolesław Szewc: Zmierzyć się z adoracją 168 godzin na tydzień. Krajowe Fora Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu w Parafiach. W: Jezu Miłosierny Tobie ufać chcę.... 2020, s. 424-436.