Parafia św. Tekli w Ciechanowie

parafia rzymskokatolicka w diecezji płockiej

Parafia pw. św. Tekli w Ciechanowie – parafia należąca do dekanatu ciechanowskiego wschodniego, diecezji płockiej, metropolii warszawskiej[1]. Jedna z 7 parafii w mieście. Posiada zabytkowy, gotycki kościół. Został on wzniesiony w XVI wieku.

Parafia Św. Tekli
Ilustracja
kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Ciechanów

Adres

ul. Augustiańska 3
06-400 Ciechanów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

płocka

Dekanat

ciechanowski wschodni

Kościół

Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny

Proboszcz

ks. kan. Wojciech Hubert

Wezwanie

św. Tekli

Położenie na mapie Ciechanowa
Mapa konturowa Ciechanowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Tekli”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Tekli”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Tekli”
Położenie na mapie powiatu ciechanowskiego
Mapa konturowa powiatu ciechanowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Tekli”
Ziemia52°52′27″N 20°36′53″E/52,874167 20,614722
Strona internetowa

Miejsca święte edytuj

Kościół parafialny edytuj

Historia edytuj

Kościół został według błędnej tradycji zbudowany w 1353 roku. Jego pierwszym patronem był św. Marcin. Został wzniesiony w I ćw. XVI wieku jako trzynawowa bazylika. Z lat 1511, 1513, 1515 pochodzą pierwsze wzmianki o budowie murowanego kościoła.

Przy budowie czynny udział brał murator Maciej (podpis i gmerk na cegle), zapewne tożsamy z Maciejem Baranem, mistrzem murarskim z Ciechanowa, wzmiankowanym w 1522 roku. Kościół został uszkodzony w czasie wojen szwedzkich ok. poł. w. XVII (zapewne wówczas rozebrane nawy boczne). Odnowiony w 3 ćw. w. XIX staraniem ks. Sumowskiego. Polichromia została wykonana według projektu Władysława Drapiewskiego po 1920. Był restaurowany po drugiej wojnie światowej (wówczas został przemurowany szczyt zachodni).

Architektura edytuj

Jest to kościół gotycki, orientowany. Wymurowany z cegły o układzie gotyckim, z użyciem zendrówki układanej we wzór rombowy oraz kamieni polnych w podmurówce. W elewacjach znajdują się otwory maculcowe. Jest opięty uskokowymi szkarpami.

Budowla edytuj

Budowla jest jednonawowa z prezbiterium nieco węższym, równej wysokości z nawą, zamkniętym ścianą prostą. Przy prezbiterium od pn. prostokątna dobudówka mieszcząca zakrystię i skarbczyk; przy nawie od zach. niewielka kruchta wbudowana między szkarpy.

Wnętrze edytuj

Wnętrze nakryte stropem. W zakrystii sklepienie gwiaździste o profilowanych żebrach z kolistymi zwornikami; w skarbczyku ośmiopolowe, z żebrami o prostokątnym przekroju. Arkada tęczy zamknięta łukiem ostrym, sfazowana od strony nawy. Z prezbiterium do zakrystii wejście zamknięte ostrołukowo w takiejże dwułucznej wnęce w obramieniu z wałka; z zakrystii do skarbczyka portal zamknięty półkoliście w obramieniu z wałka.

Chór edytuj

Chór muzyczny drewniany wsparty na dwóch filarach 2 poł. w. XIX. Zewnątrz w elewacjach bocznych nawy (z wyjątkiem przęsła zach. od pn.) ślady zamurowanych arkad ostrołukowych; w pd. i wsch. ścianie prezbiterium ślady takichże dużych okien. W dolnej części zamurowanego okna wsch. pas ornamentalny z cegieł ustawionych kątowo. W dolnej strefie ściany na osi data 1353 (błędna, wyryta w. XIX); z lewej napis w. XVI: Mathias Wirobidus, gmerk oraz nieczytelna data. Obecne otwory okienne przebite w górnej strefie ścian, prostokątne w tynkowanych opaskach.

Elewacja edytuj

W elewacji zach. między szkarpami niska kruchta z wejściem ostrołukowym, wyżej ślad zamurowanego okna ostrołukowego, nad nim odcinek fryzu z cegieł ustawionych skośnie; po bokach odcinki pasa tynkowanego. Szczyt fasady trójkątny, przemurowany. Gzyms podokapowy od pd. i pn. profilowany, otynkowany. Prezbiterium obiega wgłębny pas tynkowany przecięty oknami.

Prezbiterium edytuj

Szczyt prezbiterium rozczłonkowany kątowymi filarkami, (przechodzącymi pierwotnie w sterczyny), pomiędzy którymi cztery kondygnacje podwójnych, tynkowanych blend ostrołukowych. W dobudówce pn. od zach. wnęka zamknięta koszowo, w której nowsze okno. Dach dwuspadowy, kryty dachówką; wieżyczka na sygnaturkę o formach barokowych, ośmioboczna, obita blachą, zwieńczona ażurową latarnią z hełmem. Nad przybudówką oraz kruchtą zach. dachy pulpitowe, kryte blachą

Wnętrze edytuj

Ołtarz główny późnobarokowy 1 poł. w. XVIII, z rzeźbami aniołów klęczących na odcinkach gzymsów oraz skrzynkowymi relikwiarzami ustawionymi na wolutach w uszakach; w zwieńczeniu obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem 1 poł. w. XVIII; tabernakulum z czasu ołtarza (obecnie na chórze). Ambona barokowa 1. poł. w. XVIII. Kropielniczka w. XVIII puklowana, z marmuru.

Stalle edytuj

Stalle zapewne w. XVII, odnowione w. XX. Ławki w. XVIII. Prospekt organowy w stylu regencji 2 ćw. w. XVIII. Dwa relikwiarze rokokowe drewniane kartuszowe św. Krescencjusza oraz Wiktora 3 ćw. w. XVIII. Krucyfiksy: 1. gotycki pocz. w. XVI; 2. z w. XVII. Sześć lichtarzy cynowych w. XVIII.

Przypisy edytuj

  1. 26.pl, Okólnik 23/2018 [online], Diecezja Płocka [dostęp 2021-06-17] (pol.).

Bibliografia edytuj