Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krużlowej Wyżnej
Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krużlowej Wyżnej – parafia rzymskokatolicka, znajdująca się w diecezji tarnowskiej, w dekanacie Grybów[1]
-
Zabytkowy kościół pomocniczy Narodzenia NMP -
Madonna z Krużlowej
.jpg)
.jpg) Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
33-325 Krużlowa Wyżna 10 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Filie |
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krużlowej Wyżnej |
| Proboszcz |
ks. Marek Szewczyk (od 2005) |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne |
święto Narodzenia NMP - 8. września |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego  | |
 49°39′07,212″N 20°52′58,356″E/49,652003 20,882877
| |
| Strona internetowa | |
O parafii edytuj
Data powołania parafii jest nieznana. W spisach świętopietrza z roku 1335 w dekanacie sądeckim parafia jest wzmiankowana po raz pierwszy[2]. Parafia kolejno należała: w 1335 r. do dekanatu sądeckiego, w 1373 r. do dekanatu Siedliska, następnie powróciła do dekanatu sądeckiego w latach 1470-80, w 1529 i 1596 do dekanatu Bobowa. Obecnie należy do diecezji tarnowskiej w dekanacie grybowskim. W 1520 r. Jan Pieniążek ufundował w parafii kościół pod wezwaniem Narodzenia NMP[3].
W Liber beneficiorum Jan Długosz zanotował, że w latach 1470-80 biskupowi krakowskiemu płacono z łanów kmiecych w Krużlowej i Starej Wsi dziesięcinę snopową i konopną, zaś miejscowemu plebanowi dziesięcinę snopową z folwarku[3].
Prawdopodobnie ok. XIV i XV w., (przed 1448), w krużlowskiej parafii istniało bractwo księży zwane San(cti) Spiritus Decanatus Boboviensis Presbiterorum (Kapłani dekanatu bobowskiego św. Ducha) lub Fraternitas Plebanorum circa fluvium Biala consistentium (Bractwo Plebanów znad rzeki Biała). Zezwolenie miał wydać bp Filip Padniewski (biskup krakowski), za jego zgodą bractwo posiadało swój skarbiec[3].
Obecnie do parafii należą: Krużlowa Wyżna, Krużlowa Niżna i Stara Wieś[4]. Na terenie parafii znajdują się trzy świątynie: kościół parafialny - sanktuarium Przemienienia Pańskiego, kościół filialny (zabytkowy) pw. Narodzenia NMP oraz kaplica dojazdowa Chrystusa Dobrego Pasterza w Starej Wsi[5][6].
W parafii znajduje się obraz Pana Jezusa Przemienionego otoczony szczególnym kultem religijnym i uważany za cudowny wśród wiernych Kościoła rzymskokatolickiego. Czczona jest w parafii również gotycka figura Pięknej Madonny Krużlowskiej. Obecny kościół parafialny wzniesiony w latach 1987 - 2000 to sanktuarium Chrystusa Przemienionego. Kult do krużlowskiego wizerunku Chrystusa i rzeźby Madonny uwidacznia się szczególnie podczas cotygodniowych nowenn do Matki Bożej (w środy) oraz do Przemienienie Pańskiego (w czwartki)[7][8][9][10][11]. Najwięcej osób przybywa tutaj na nabożeństwa fatimskie (od 2008) oraz na wielki tygodniowy odpust ok. 6 sierpnia. Rocznie odwiedza to sanktuarium ok. 50 tys. osób[12][13][14].
Proboszczowie edytuj
Proboszczowie i plebanowie krużlowskiej parafii[15]:
- Jan z Jasła - 1522-29
- Więcesław z Sącza - administrator 1529 (pleban z Lipnicy Murowanej)
- ks. Benedictus Scibor - 1535-71 (w starym kościele znajduje się jego malowane na desce epitafium)
- ks. Adam Wula
- ks. Andrzej Luboszowski
- ks. Albertus Jacobi de Rzeczyca - 1608 r.
- ks. Franciszek z Gawron Gawroński - 1715 r.
- ks. Gajowski
- ks. Marcin Czyżowski - 1754-80
- ks. Saturnin Kolarski -1789 r.
- ks. Walenty Janikowski - 1790 r.
- ks. Wincenty Szymański - proboszcz od 1796
- ks. Jan Tokarski - komandytariusz - 1799
- ks. Jacek Sylwester Świerczewski - 1800-16
- ks. Andrzej Kargalski - administrator
- ks. Antoni Gliński od 1818 roku
- ks. Jakub Bobek - administrator od 1825 r., proboszcz 1830-68
- ks. Dionizy Waszuta od 1869 r.
- ks. Wincenty Grodzicki - komandytariusz od 1869 r., proboszcz 1877-98, pochowany w Krużlowej Wyżnej
- ks. Władysław Szymanek (ur. 1865, zm. 1932) – 1898-1932, pochowany w Krużlowej Wyżnej
- ks. Franciszek Janik - 1932 - 66, pochowany w Krużlowej Wyżnej
- ks. Roman Wanatowicz - 1966 - 85, pochowany na miejscowym cmentarzu
- ks. Kazimierz Stępień - 1985 - 2005, pochowany na tutejszym cmentarzu.
- ks. Marek Szewczyk - 2005 - nadal
Przypisy edytuj
- ↑ Krużlowa Wyżna. diecezja.tarnow.pl. [dostęp 2016-04-06].
- ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny w Krużlowej Wyżnej - HISTORIA WSI [online], spkruzlowa.szkolnastrona.pl [dostęp 2023-07-05].
- ↑ a b c KRUŻLOWA WYŻNA I NIŻNA – parafia – Sączopedia [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ https://kruzlowa-wiz.diecezja.tarnow.pl/#parafia
- ↑ Kto to jest STĘPIEŃ Kazimierz? [online], web.archive.org, 16 listopada 2015 [dostęp 2023-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-16].
- ↑ Historia – Sanktuarium Przemienienia Pańskiego w Krużlowej [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ Msze Święte i nabożeństwa – Sanktuarium Przemienienia Pańskiego w Krużlowej [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ Cudowny wizerunek – Sanktuarium Przemienienia Pańskiego w Krużlowej [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ Rzeźba pięknej Madonny z Krużlowej – Sanktuarium Przemienienia Pańskiego w Krużlowej [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Piękna Madonna i Cudowny Pan Jezus [online], Instytut Gość Media, 13 sierpnia 2020 [dostęp 2023-07-05].
- ↑ Instytut Gość Media, Piękna i Łaskawa [online], Instytut Gość Media, 12 września 2013 [dostęp 2023-07-05].
- ↑ Tomasz, Nabożeństwo Fatimskie – 13.06.2023 – Sanktuarium Przemienienia Pańskiego w Krużlowej [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ krużlowej results on SoundCloud - Listen to music [online], SoundCloud [dostęp 2023-07-05] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Krużlowa. Przemieniony, który słucha [online], Instytut Gość Media, 27 lipca 2021 [dostęp 2023-07-05].
- ↑ KRUŻLOWA WYŻNA I NIŻNA – proboszczowie (plebanowie) – Sączopedia [online] [dostęp 2023-07-05] (pol.).