Pardus

system operacyjny

Pardus – turecka dystrybucja systemu GNU/Linux. Powstała ona pod koniec 2005 roku, lecz pierwsze zamysły pojawiły się już w 2003 roku. W wyniku postępującego światowego rozwoju technologicznego w dziedzinie Linuksa i Open Source, Turcja dostrzegła potrzebę rozwinięcia swojego przemysłu oprogramowania. Tak też pojawiła się myśl o stworzeniu własnej, lokalnej dystrybucji dostosowanej do aktualnych potrzeb i tendencji w branży IT. Pardus jako projekt jest finansowany przez Radę ds. Badań Naukowych i Technologicznych Turcji (TÜBİTAK) oraz Turecki Państwowy Instytut Badawczy Elektroniki i Kryptologii (UEKAE). Nazwa dystrybucji wywodzi się z łacińskiego nazewnictwa Pantery. Pierwsza edycja opierała się o Gentoo Linux, a ostatnie wydanie bazuje na GNU Debian Linux[potrzebny przypis].

Pardus
Ilustracja
Interfejs użytkownika
Producent

Scientific and Technological Research Council of Turkey (TÜBİTAK UEKAE)

Architektura

i686

Aktualna wersja

23.1
(17 stycznia 2024) [±]

Jądro

monolityczne

Środowisko pracy

KDE

Licencja

GPL

Typ pakietów

PiSi

Wersja Live
Poprzednik

2011.1 Dama dama

Strona internetowa

Pardus posiada wiele uniktowych rozwiązań. Są to m.in.:

  • Kaptan – wstępny konfigurator wyglądu KDE i połączeń sieciowych. Umożliwia wybór tapety, wygląd okien, czy układ myszki.
  • Çomar – na nim opiera się cały system. Dzięki niemu pakiety działają szybko i stabilnie. Aplikacja pamięta, które programy wykonują jakie polecenia, oraz zależności między nimi. Korzystają z niego również inne aplikacje Pardusa.
  • Yaliinstalator Pardusa. Skrót od Yet Another Linux Installer. Umożliwia prawie automatyczną instalację, łącznie z procesem partycjonowania.
  • PiSi – menadżer pakietów dla Pardusa. Jest podstawowym narzędziem do instalacji, aktualizacji i usuwania pakietów. Obsługuje zależności dla poszczególnych pakietów, bibliotek i zadań ÇOMAR-a. Do przechowywania informacji o pakietach wykorzystuje bazę Berkeley DP.
  • Mudur – napisany w Pythonie program do rozruchu systemu.
  • Tasma – przerobione centrum sterowania, analogicznie jak YasT w OpenSUSE, choć nie aż tak rozbudowany.

Odbiorcy i środowisko graficzne edytuj

Powyższe rozwiązania, jakie zastosowano w Pardusie wynikają z dostosowania go do potrzeb jego odbiorców – Turków. Pardus jest dystrybucją skierowaną głównie do użytkowników tego narodu. Domyślnie Pardus korzysta ze środowiska graficznego KDE, ale jest możliwość instalacji środowiska Gnome.

Wersje systemu edytuj

System jest dostępny w dwóch wersjach:

  • Kurulan – wersja instalacyjna. Zawiera instalator i wszystkie potrzebne do instalacji pakiety. Jest ona w wersji full (język turecki, duński, angielski, niemiecki, hiszpański i polski) lub lite (tylko turecki i angielski),
  • Calisan – jest to wersja live cd, bez możliwości instalacji. Zawiera kompletny system uruchamiany z płyty CD.

Cykl wydawniczy edytuj

System wydawany jest 2-3 razy do roku – w styczniu/grudniu i niekiedy marcu/lipcu. Chociaż dalsze wydania względem tego głównego, to przeważnie większe aktualizacje.

Kalendarium wydań edytuj

 
Pardus 2007.2 Caracal caracal
 
Pardus 2008.2 Canis aureus
 
Pardus 2011.1 Dama dama
Data Wydanie
26 grudnia 2005 Pardus 1.0
2005 Pardus 1.1
18 grudnia 2006 Pardus 2007
16 marca 2007 Pardus 2007.1 Felis Chaus
11 lipca 2007 Pardus 2007.2 Caracal Caracal
19 listopada 2007 Pardus 2007.3 Lynx lynx
27 czerwca 2008 Pardus 2008
15 września 2008 Pardus 2008.1 Hyaena hyaena
30 stycznia 2009 Pardus 2008.2 Canis aureus
17 lipca 2009 Pardus 2009
26 grudnia 2009 Pardus 2009.1 Beta
8 stycznia 2010 Pardus 2009.1 RC
15 stycznia 2010 Pardus 2009.1
21 maja 2010 Pardus 2009.2 Beta
3 czerwca 2010 Pardus 2009.2 Geronticus eremita
1 stycznia 2011 Pardus 2011
12 lipca 2011 Pardus 2011.1 Dama dama
19 września 2011 Pardus 2011.2 Cervus elaphus

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj