Parejazaury (łac. Pareiasauridae) – grupa gadów, które żyły w środkowym i górnym permie (270 do 251 mln lat temu). Początkowo występowały w dzisiejszej południowej Afryce, a później rozprzestrzeniły się na Europę i Azję (istniał wtedy superkontynent Pangea). W swojej epoce były największymi i najcięższymi zwierzętami lądowymi. Wymarły podczas wielkiego wymierania pod koniec permu.

Parejazaury
Pareiasauridae
Lydekker, 1889
Okres istnienia: 270–251 mln lat temu
270/251
270/251
Ilustracja
Scutosaurus karpinskii z muzeum późnego permu Rosji
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

anapsydy

Rząd

Procolophonomorpha

Podrząd

Procolophonia

Rodzina

parejazaury

Różne rodzaje osiągały długość od 60 centymetrów (Elginia) do 3 metrów. Masa dużych form (Scutosaurus i Pareiasaurus) sięgała prawdopodobnie 600 kilogramów. Parejazaury miały masywne, niezgrabne ciało, krępe nogi i krótki ogon. Głowa i części ciała były, prawdopodobnie dla ochrony przed drapieżnikami, zaopatrzone w kostne kolce i pancerne płyty. Potencjalnymi drapieżcami były gorgonopsy z rzędu terapsydów. Parejazaury były roślinożercami, ich zęby przypominały zęby roślinożernych legwanów.

Do niedawna uważano, że żółwie są żyjącymi parejazaurami. Pancerz żółwi miał się rozwinąć z płytek kostnych parejazaurów. Nowe badania sugerują jednak, że żółwie są bliższe pozostałym współczesnym gadom.

Rodzaje edytuj