Parowozownia (potocznie: szopa, depo) – baza, zakład eksploatacji, zajezdnia lokomotyw parowych; zespół pomieszczeń i warsztatów oraz torów przeznaczonych do przechowywania i obsługiwania technicznego parowozów[1].

Wachlarz parowozowni w Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej
Parowozownia w Dreźnie

Charakterystycznymi instalacjami są[2]:

  • obrotnice lub przesuwnice do zmiany kierunku jazdy na małym terenie,
  • żurawie (z wieżami ciśnień) do tankowania parowozów,
  • piaskownice,
  • składy węgla z wyciągami nawęglającymi oraz
  • kanały oczystkowe.

Sama hala ma często układ wachlarzowy, z obrotnicą w osi.

W późniejszym okresie obsługiwano tam również inne lokomotywy (elektryczne i spalinowe). Nazwą parowozownia określano jednostki kolejowe obsługujące parowozy, większość nazywając lokomotywowniami. Nieliczne lokomotywownie, zajmujące się tylko lokomotywami elektrycznymi, nazywane były elektrowozowniami.

Jedna z najstarszych parowozowni w Europie znajduje się w Pile, nad którą opieki podjęło się Stowarzyszenie Parowozownia Pilska Okrąglak[3]. Najstarsza parowozownia w Polsce, która do tej pory pełni swe pierwotne funkcje, znajduje się w Wolsztynie[4].

Zobacz też edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Parowozownie w Polsce.

Przypisy edytuj

  1. Parowozownie - ogólna charakterystyka i funkcjonowanie | Nostalgia za Parą [online], www.nostalgiazapara.pl [dostęp 2023-06-12] (pol.).
  2. Parowozownia Główna I klasy Ostrów Wielkopolski typu wachlarzowego - opis makiety | Nostalgia za Parą [online], www.nostalgiazapara.pl [dostęp 2023-06-12] (pol.).
  3. Piotr Rogoziński, OKRĄGLAK – parowozownia w Pile, „Kronika Wielkopolski” (4), 2007, s. 101–106 (pol.).
  4. O nas | Parowozownia Wolsztyn [online], www.parowozowniawolsztyn.pl [dostęp 2023-06-12] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj