Partia Islamska (1975-1979)
Partia Islamska (pers. حزب اسلامی, Hezb-e Islami) - afgańska partia polityczna o charakterze islamistycznym działająca w latach 1975-1979. Jej założycielem i liderem był przebywający wówczas na emigracji w Pakistanie Gulbuddin Hekmatjar[1][2][3]. Celem Partii Islamskiej było założenie religijnej milicji na przykładzie saudyjskiego Ichwanu[4].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
1975 |
| Data rozwiązania |
1979 |
| Ideologia polityczna | |
Podczas swojej czteroletniej działalności, partia otrzymwała od Stanów Zjednoczonych pomoc finansową wartą 600 milionów USD[5]; partia była finansowana również przez saudyjskich szejków[6].
Historia edytuj
Partia powstała na bazie działającej w latach 1969-1975 islamistycznej i antykomunistycznej organizacji Młodzież Muzułmańska, która została założona przez pasztuńskich studentów Uniwersytetu w Kabulu[2][7].
W pobliżu granic z Iranem i Pakistanem Partia Islamska otworzyła obozy szkoleniowe, mające przygotować osoby przeciwne ówczesnej władzy Mohammada Dauda Chana; okres szkolenia trwał do 6 miesięcy[7]. Szkolenia dotyczyły nauki o częściach broni, walki przeciw pożarom, orientacją w terenie; propagowano również walkę przeciwko władzy i przeciwko komunizmowi[7]. Instruktorami byli Pakistańczycy, irańscy zawodowi wojskowi, byli afgańscy oficerowie oraz specjaliści ze Stanów Zjednoczonych, Chin, Arabii Saudyjskiej, Egiptu i Jordanii[7].
W 1979 roku z powodu wewnętrznych konfliktów w partii, stronnictwo podzieliło się na trzy frakcje[1]: Hekmatjara[8][9], Chalisa i Farukiego[10].
W 2001 roku Gulbuddin Hekmatjar dołączył do Talibów i prowadził wojnę partyzancką przeciwko wojskom amerykańskim stacjonującym wówczas w Afganistanie[3][11]; zorganizował również grupę kilku tysięcy partyzantów, która walczyła przeciwko władzy Hamida Karzaja, który w latach 2001-2014 był prezydentem Afganistanu[12].
Przypisy edytuj
- ↑ a b ОППОЗИЦИОННЫЕ ПАРТИИ И ГРУППИРОВКИ АФГАНИСТАНА. afganistan.od.ua. [dostęp 2016-03-09]. (ros.).
- ↑ a b Roy i Sfeir 2007 ↓, s. 132.
- ↑ a b Political parties/groups and leaders in Afghanistan. afghan-web.com. [dostęp 2009-02-12]. (ang.).
- ↑ Jones 2008 ↓, s. 28-29.
- ↑ John Pike: Hizb-i-Islami (Islamic Party). irp.fas.org. (ang.).
- ↑ Bergen 2001 ↓, s. 69.
- ↑ a b c d Ilias Daudi (Ильяс Дауди): Большая игра в Афганистан. proza.ru. (ros.).
- ↑ Вооруженная оппозиция. militera.lib.ru. (ros.).
- ↑ Гульбеддин Хекматияр расшифровка интервью. Часть № 1 (пропавшие без вести). zen.yandex.ru, 2020-10-02. (ros.).
- ↑ » Кабул. Зарегистрирована «Исламская Партия Афганистана». afghanistan.ru, 2005-06-12. (ros.).
- ↑ Roy i Sfeir 2007 ↓, s. 133.
- ↑ Michael Crowley: Our Man in Kabul?. tnr.com, 2010-03-09. [dostęp 2010-03-13]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Peter Bergen, Holy war, Inc.: inside the secret world of Osama bin Laden, 2001.
- Oliver Roy, Antoine Sfeir, The Columbia World Dictionary of Islamism, 2007.
- Seth G. Jones. The Rise of Afghanistan’s Insurgency: State Failure and Jihad. „International Security”. 32 (4), 2008.