Parus

	Parus
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – bogatka zwyczajna (P. major)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	sikory
Rodzaj	Parus
	Typ nomenklatoryczny
	Parus major Linnaeus, 1758
Synonimy
	Patus Statius Müller, 1776; Parulus Rafinesque, 1815;
	Patus Statius Müller, 1776; Parulus Rafinesque, 1815;
Gatunki
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Parus – rodzaj ptaków z rodziny sikor (Paridae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i północnej Afryce^[4].

Morfologia edytuj

Długość ciała 12,5–15 cm; masa ciała 11,9–22,1 g^[5].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w 10. edycji publikacji swojego autorstwa o tytule Systema Naturae^[1], uznawanej za początek nomenklatury zoologicznej. Linneusz nie wskazał gatunku typowego. W ramach późniejszego oznaczenia w 1840 roku brytyjski ornitolog George Robert Gray na typ nomenklatoryczny wyznaczył bogatkę zwyczajną (P. major)^[6].

Etymologia edytuj

Parus (Patus): łac. parus „sikora” (por. par, parum „równy, towarzysz”)^[7].
Parulus: rodzaj Parus Linnaeus, 1758 (sikora); łac. przyrostek zdrabniający -ulus^[8].

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]:

Parus monticolus Vigors, 1831 – sikora zielonogrzbieta
Parus major Linnaeus, 1758 – bogatka zwyczajna
Parus cinereus Vieillot, 1818 – bogatka orientalna

Uwagi edytuj

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Parus Linnaeus, 1758.
↑ Korekta nazwy Parus Linnaeus, 1758.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 189. (łac.).
↑ P.L.S. Müller: Des Ritters Carl von Linné Königlich Schwedischen Leibarztes &c. &c. Vollständiges Natursystem: Supplements- und Register-Band über alle sechs Theile oder Classen des Thierreichs. Mit einer ausführlichen Erklärung. Nürnberg: Gabriel Nicolaus Raspe, 1776, s. 178. (niem.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 219. (fr.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Waxwings and allies, tits, penduline tits [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-07-09] (ang.).
↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Tits, Chickadees, and Titmice (Paridae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Parus, DOI: 10.2173/bow.parida1.01 [dostęp 2023-07-09] (ang.).
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 23. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Parus [dostęp 2022-01-15] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Parulus [dostęp 2023-07-09] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-07-09] .

Bibliografia edytuj

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Parus Linnaeus, 1758.

[4] Korekta nazwy Parus Linnaeus, 1758.

[Linnaeus-1] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 189. (łac.).

[mul-3] P.L.S. Müller: Des Ritters Carl von Linné Königlich Schwedischen Leibarztes &c. &c. Vollständiges Natursystem: Supplements- und Register-Band über alle sechs Theile oder Classen des Thierreichs. Mit einer ausführlichen Erklärung. Nürnberg: Gabriel Nicolaus Raspe, 1776, s. 178. (niem.).

[raf-5] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 219. (fr.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Waxwings and allies, tits, penduline tits [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-07-09] (ang.).

[botw-7] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Tits, Chickadees, and Titmice (Paridae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Parus, DOI: 10.2173/bow.parida1.01 [dostęp 2023-07-09] (ang.).

[gray-8] G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 23. (ang.).

[9] The Key to Scientific Names ↓, Parus [dostęp 2022-01-15] .

[10] The Key to Scientific Names ↓, Parulus [dostęp 2023-07-09] .

[mk-11] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-07-09] .

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]