Paskowniki

Paskowniki
	Aegithinidae
	G.R. Gray, 1869
	; Przedstawiciel rodziny – paskownik zmienny (A. tiphia)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	paskowniki
	Typ nomenklatoryczny
	Rodzina: Aegithina Vieillot, 1816; Rodzaj: Sylvia leucoptera Vieliiot, 1816 (= Motacilla tiphia Linnaeus, 1758)
Synonimy
	Rodziny: Ægithininæ G.R. Gray, 1869; Rodzaju: Jora Horsfield, 1821; Iora Horsfield, 1824; Aegithia Blyth, 1860; Aethorhynchus Sundevall, 1872; Phoenicomanes Sharpe, 1874;
	Rodziny: Ægithininæ G.R. Gray, 1869; Rodzaju: Jora Horsfield, 1821; Iora Horsfield, 1824; Aegithia Blyth, 1860; Aethorhynchus Sundevall, 1872; Phoenicomanes Sharpe, 1874;
Rodzaje i gatunki
	Aegithina Vieillot, 1816; 4 gatunki – zobacz opis w tekście
	Aegithina Vieillot, 1816; 4 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paskowniki^[9] (Aegithinidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Występowanie

Rodzina obejmuje gatunki występujące w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej^[10]^[11].

Morfologia

Długość ciała 11,5–15,4 cm; masa ciała 10–17 g^[12].

Systematyka

Etymologia

Aegithina (Aegithia): gr. αιγιθος aigithos lub αιγινθος aiginthos „nieznany i mityczny ptak”, wspomniany przez Arystotelesa, Aelianusa, Dionizjusza i innych autorów, a następnie wiązany z różnymi gatunkami^[13].
Jora: gr. ιωρος iōros „miejski krzykacz”^[14]. Gatunek typowy: Jora scapularis^[c] Horsfield, 1821.
Aethorhynchus: αηθης aēthēs „niezwykły”, od negatywnego przedrostka α- a-; ηθος ēthos „zwyczaj, charakter”; ῥυγχος rhunkhos „dziób”^[15]. Gatunek typowy: Iora Lafresnayei Hartlaub, 1844.
Phoenicomanes: gr. φοινιξ phoinix, φοινικος phoinikos „palma”; -μανης -manēs „namiętnie lubić”, od μανια mania „pasja”, od μαινομαι mainomai „szaleć, złościć się”^[16]. Gatunek typowy: Phoenicomanes iora Sharpe, 1874 (= Iora lafresnayei Hartlaub, 1844.

Podział systematyczny

Do rodziny należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami^[9]:

Aegithina tiphia (Linnaeus, 1758) – paskownik zmienny
Aegithina nigrolutea (G.F.L. Marshall, 1876) – paskownik białosterny
Aegithina viridissima (Bonaparte, 1850) – paskownik zielony
Aegithina lafresnayei (Hartlaub, 1844) – paskownik wielkodzioby

Uwagi

↑ Wariant pisowni Jora Horsfield, 1821.
↑ Wariant pisowni Aegithina Vieillot, 1816.
↑ Podgatunek A. tiphia.

Przypisy

↑ Aegithinidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b G.R. Gray: Hand-list of genera and species of birds, distinguishing those contained in the British Museum. Cz. 1. London: printed by order of the Trustees, 1871, s. xvii, 314. (ang.).
↑ T. Horsfield. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13, s. 151, 1821. (ang. • łac.).
↑ General catalogue. W: T. Horsfield: Zoological researches in Java, and the neighbouring islands. London: Printed for Kingsbury, Parbury, & Allen, 1824, s. nienumerowana strona. (ang.).
↑ R. Swinhoe. Ornithology of Amoy. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 29 (3), s. 254, 1860. (ang.).
↑ C.J. Sundevall: Methodi Naturalis Avium Disponendarum Tentamen: Försök till Fogelklassens Naturenliga Uppställnung. Stockholm: Samson & Wallin, 1872, s. 8. (łac.).
↑ R.B. Sharpe. On a new Genus and Species of Bird from the West Indies. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1874 (3), s. 427, 1874. (ang.).
↑ L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 44. (fr.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Aegithinidae Gray,GR, 1869 – paskowniki - Ioras (wersja: 2022-08-27), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-21] .
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, ioras, cuckooshrikes, Shriketit [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-21] (ang.).
↑ Ioras (Aegithinidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Ioras (Aegithinidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Aegithina, DOI: 10.2173/bow.aegith1.01 [dostęp 2023-06-21] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Aegithina [dostęp 2023-06-21] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Jora [dostęp 2023-06-21] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Aethorhynchus [dostęp 2023-06-21] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Phoenicomanes [dostęp 2023-06-21] .

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[4] Wariant pisowni Jora Horsfield, 1821.

[6] Wariant pisowni Aegithina Vieillot, 1816.

[17] Podgatunek A. tiphia.

[itis-1] Aegithinidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[gray-2] G.R. Gray: Hand-list of genera and species of birds, distinguishing those contained in the British Museum. Cz. 1. London: printed by order of the Trustees, 1871, s. xvii, 314. (ang.).

[hor21-3] T. Horsfield. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13, s. 151, 1821. (ang. • łac.).

[hor24-5] General catalogue. W: T. Horsfield: Zoological researches in Java, and the neighbouring islands. London: Printed for Kingsbury, Parbury, & Allen, 1824, s. nienumerowana strona. (ang.).

[bly-7] R. Swinhoe. Ornithology of Amoy. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 29 (3), s. 254, 1860. (ang.).

[Sundevall-8] C.J. Sundevall: Methodi Naturalis Avium Disponendarum Tentamen: Försök till Fogelklassens Naturenliga Uppställnung. Stockholm: Samson & Wallin, 1872, s. 8. (łac.).

[sha-9] R.B. Sharpe. On a new Genus and Species of Bird from the West Indies. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1874 (3), s. 427, 1874. (ang.).

[Vieillot-10] L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 44. (fr.).

[Mielczarek&Kuziemko-11] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Aegithinidae Gray,GR, 1869 – paskowniki - Ioras (wersja: 2022-08-27), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-21] .

[ioc-12] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, ioras, cuckooshrikes, Shriketit [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-21] (ang.).

[ibc-13] Ioras (Aegithinidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).

[botw-14] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Ioras (Aegithinidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Aegithina, DOI: 10.2173/bow.aegith1.01 [dostęp 2023-06-21] (ang.).

[15] The Key to Scientific Names ↓, Aegithina [dostęp 2023-06-21] .

[16] The Key to Scientific Names ↓, Jora [dostęp 2023-06-21] .

[18] The Key to Scientific Names ↓, Aethorhynchus [dostęp 2023-06-21] .

[19] The Key to Scientific Names ↓, Phoenicomanes [dostęp 2023-06-21] .

[9]

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[b]

[5]

[6]

[7]

[8]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[c]

[15]

[16]