Paul Hazard

francuski historyk literatury

Paul Hazard (ur. 30 kwietnia 1878 w Noordpeene, zm. 12 kwietnia 1944)[1][2][a]francuski historyk literatury, historyk kultury i komparatysta.

Paul Hazard
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1878
Noordpeene

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1944
Paryż

Zawód, zajęcie

historyk literatury

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Życiorys edytuj

Uczęszczał do Collège d’Armentières, później do Lycée de Lille oraz Lycée Lakanal. Po ukończeniu służby wojskowej w 1900 r.[1] rozpoczął studia na École normale supérieure w Paryżu[1][2][3]. Dzięki uzyskanemu stypendium po ukończeniu studiów wyjechał do Włoch, gdzie spędził 2 lata. Po powrocie do Francji pracował jako nauczyciel w szkole średniej, uczył łaciny, greki oraz francuskiego[1].

W 1910 r. opublikował prace: La Révolution française et les lettres italiennes 1789–1815 (na podstawie której się doktoryzował[2]) oraz Le Journal de Ginguené, 1807–1808. Następnie rozpoczął pracę na Uniwersytecie w Lyonie[1], gdzie wykładał komparatystykę[3]. W 1912 r. otrzymał Prix d’éloquence Akademii Francuskiej za Discours sur la langue française[1][2]. W 1914 r., we współpracy z mediewistą Josephem Bédier oraz z Fernandem Baldenspergerem opublikował w trzech tomach Bibliothèque de littérature comparée[1].

Po I wojnie światowej wykładał na amerykańskich uniwersytetach, m.in. na Uniwersytecie Columbia, rozpoczął również pracę na Sorbonie[1], gdzie był profesorem[2]. Był współzałożycielem pisma Revue de Littérature Comparée w 1921 r.[4] W 1924 r. współpracował przy tworzeniu Association des études francaises[1], a od 1925 r. był profesorem na Collège de France[2][4]. W 1929 r. opublikował Études critiques sur Manon Lescaut, a w 1931 – Don Quichotte de Cervantès, étude et analyse. W 1934, wraz z Henrim Bédaridą, badaczem literatury włoskiej, opublikował L’Influence française en Italie au XVIIIe siècle[1], a w 1937 r. ukazała się praca Les Livres, les enfants et les hommes. W tym samym okresie został doktorem honoris causa uniwersytetów w Turynie, Camerino, Santiago, Meksyku, Harvardzie oraz Sofii[1].

Jego najważniejsza praca – Kryzys świadomości europejskiej 1680-1715 – została wydana w 1935 r. Praca wzbudziła duży rozgłos, była szeroko komentowana[1], została uznana za jedno z podstawowych dzieł na temat tego okresu[potrzebny przypis]

Od 11 stycznia 1940 r. był członkiem Akademii Francuskiej (fotel 11)[2].

Pośmiertnie (w 1946 r.) wydano pracę Myśl europejska w XVIII w. od Monteskiusza do Lessinga[1].

Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej[2].

Dzieła wydane w Polsce edytuj

  • Paul Hazard, Myśl europejska w XVIII w. od Monteskiusza do Lessinga, tłum. Halina Suwała, Warszawa 1972.
  • Paul Hazard, Kryzys świadomości europejskiej 1680-1715, tłum. Janusz Lalewicz, Andrzej Siemek, Warszawa 1974.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m Leonore Loft: Paul Hazard. W: Philip Daileader, Philip Whalen: French Historians 1900–2000: New Historical Writing in Twentieth‐Century France. Blackwell Publishing Ltd., 2010, s. 344–353. ISBN 978-1-4051-9867-7.
  2. a b c d e f g h Paul Hazard. Akademia Francuska. [dostęp 2022-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-21)]. (fr.).
  3. a b Paul Hazard, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-02-09] (ang.).
  4. a b Hazard Paul, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-02-09].

Uwagi edytuj

  1. Istnieją rozbieżności w źródłach jeżeli chodzi o daty urodzenia i śmierci – Encyklopedia PWN jako datę urodzenia podaje 20 kwietnia, a jako datę śmierci – 13 kwietnia; Encyklopedia Britannica jako datę śmierci podaje 13 kwietnia.