Paul Verhoeven

holenderski reżyser i scenarzysta

Paul Verhoeven (ur. 18 lipca 1938 w Amsterdamie) – holenderski reżyser i scenarzysta filmowy[1].

Paul Verhoeven
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 lipca 1938
Amsterdam

Zawód

reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

Martine Tours
(od 1967)

Lata aktywności

od 1960

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Amsterdamie[2] jako syn Nel van Schaardenburg, która zajmowała się kapelusznictwem, i Willema „Wima” Hendrika Verhoevena, nauczyciela[3]. W 1943 wraz z rodziną przeprowadził się do Hagi, gdzie mieściła się niemiecka siedziba w Holandii w okresie II wojny światowej. Dom Verhoevena znajdował się w pobliżu niemieckiej bazy wojskowej z wyrzutniami rakiet V1 i V2, która była wielokrotnie bombardowana przez siły alianckie. Dom ich sąsiadów został trafiony, a rodzice Verhoevena omal nie zginęli, gdy na skrzyżowaniu ulic spadły bomby. Z tego okresu, jak wspominał w wywiadach Verhoeven, pamięta obrazy przemocy, płonących domów, trupów na ulicy i ciągłego niebezpieczeństwa. Jako małe dziecko przeżywał wojnę jako ekscytującą przygodę i porównuje się z postacią Billa Rowana z filmu Nadzieja i chwała (1987)[4]. Uczęszczał do publicznej szkoły średniej Gymnasium Haganum w Hadze. Później, począwszy od 1955, studiował na Uniwersytecie w Lejdzie na wydziałach matematyki i fizyki. Ukończył studia doktoranckie z podwójnym kierunkiem, z matematyki i fizyki[5].

Kariera edytuj

Po opuszczeniu uczelni wstąpił do Królewskiej Marynarki, gdzie otrzymał polecenie zrealizowania kilku dokumentów dla potrzeb wojska, w tym Één hagedis teveel (1960), a później telewizji - Het Korps Mariniers (1965)[6].

W 1969 wyreżyserował serial Floris, który okazał się dużym sukcesem. Serial ten był również debiutem aktora Rutgera Hauera, który pojawił się później w wielu filmach Verhoevena.

W 1971 kinowy debiut reżysera Biznes to biznes przeszedł bez echa. Dopiero jego drugi obraz, Tureckie owoce (1973), przyniósł mu popularność i nominację do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego[7].

Kiedy jego filmy stały się znane na świecie (Żołnierz Orański, Czwarty człowiek), Verhoeven przeniósł się do USA, gdzie w 1985 nakręcił pierwszy film w Hollywood pt. Ciało i krew. Światowy rozgłos zyskał erotycznym thrillerem Nagi instynkt (1992) z Sharon Stone i Michaelem Douglasem[8]. Jego pozycję w Ameryce potwierdziły także takie wcześniejsze obrazy jak RoboCop (1987) i Pamięć absolutna (1990)[9].

Następnym filmem Verhoevena była słabo przyjęta, oceniana przez NC-17 Showgirls (1995), o striptizerce z Las Vegas, która próbuje zrobić karierę jako tancerka. Film zdobył siedem nagród Złotej Maliny, w tym najgorszy film i najgorszy reżyser; Verhoeven został pierwszym reżyserem, który osobiście odebrał nagrodę. Potem film odniósł sukces na rynku domowych nagrań wideo, generując ponad 100 mln dolarów z wypożyczeń wideo i stał się jednym z 20 największych bestsellerów wszech czasów MGM.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 64. MFF w Wenecji (2007). Był przewodniczącym analogicznego jury na 67. MFF w Berlinie (2017)[10]. 1 kwietnia 2010 wydał książkę pt. Jezus z Nazaretu[11].

W kwietniu 2017 ogłosił prace nad nowym filmem francuskojęzycznym Benedetta, biografii zakonnicy Benedetty Carlini[12] z Virginie Efirą i Charlotte Rampling w rolach głównych[13], do którego zdjęcia rozpoczęły się w sierpniu tego samego roku[14]. Obraz miał swoją premierę w konkursie głównym na 74. MFF w Cannes w 2021[15].

Życie prywatne edytuj

7 kwietnia 1967 poślubił Martine Tours, z którą ma dwie córki, Claudię (ur. 1972) i Helen (ur. 1974).

Filmografia edytuj

Rok Tytuł Reżyser Scenarzysta
1960 Een Hagedis teveel (film krótkometrażowy)  
1961 Nic specjalnego (Niets bijzonders, film krótkometrażowy)  
1962 De lifters (film krótkometrażowy)  
1963 Urządźmy zabawę! (Feest!, film krótkometrażowy)  
1965 Het Korps Mariniers (dokumentalny film krótkometrażowy)  
1969 Floris (serial telewizyjny)  
1970 Portret van Anton Adriaan Mussert (telewizyjny film dokumentalny)  
1971 Biznes to biznes (Wat zien ik!?)  
1971 Zapaśnik (De Worstelaar, film krótkometrażowy)    
1973 Tureckie owoce (Turks fruit)  
1975 Namiętność Kate (Keetje Tippel)  
1977 Żołnierz Orański (Soldaat van Oranje)    
1980 Ślepy traf (Spetters)  
1981 Wszystko minęło (Voorbij, voorbij, TV)  
1983 Czwarty człowiek (De Vierde man)  
1985 Ciało i krew (Flesh & Blood)    
1986 Autostopowicz (The Hitchhiker, serial telewizyjny) - odc. Last Scene  
1987 RoboCop  
1990 Pamięć absolutna (Total Recall)  
1992 Nagi instynkt (Basic Instinct)  
1995 Showgirls  
1997 Żołnierze kosmosu (Starship Troopers)  
2000 Człowiek widmo (Hollow Man)  
2006 Czarna księga (Zwartboek)    
2012 Steekspel (Tricked )    
2013 Lotgenoten  
2016 Elle  
2021 Benedetta    

Przypisy edytuj

  1. Paul Verhoeven Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  2. Paul Verhoeven, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-07-11] (ang.).
  3. Andrew: Paul Verhoeven - What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 3 września 2017. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  4. Rob Testelmans: De cinema van Paul Verhoeven: voorbij de controverse. Ethesis, 2003. [dostęp 2021-07-11]. (niderl.).
  5. Paul Verhoeven - Director - Films as Director:, Publications. Film Reference. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  6. Paul Verhoeven. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  7. Paul Verhoeven Awards. AllMovie. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  8. Paul Verhoeven: Sa biographie. AlloCiné. [dostęp 2021-07-11]. (fr.).
  9. Rovi: Paul Verhoeven Biography. AllMovie. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  10. BERLINALE 2017: Maggie Gyllenhaal i Diego Luna wybiorą laureata Złotego Niedźwiedzia. Filmweb, 2017-02-01. [dostęp 2017-05-31]. (pol.).
  11. Paul Verhoeven: Jesus of Nazareth. Seven Stories Press, 2011. ISBN 978-1583229057.
  12. Virginie Efira retourne chez Paul Verhoeven. Ecran Noir, 6 marca 2018. [dostęp 2021-07-11]. (fr.).
  13. Andreas Wiseman: Charlotte Rampling Set To Join Paul Verhoeven's Erotic Thriller 'Blessed Virgin'. Deadline, 1 maja 2018. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  14. Robert Mitchell: Paul Verhoeven to Direct 'Blessed Virgin,' Based on True Story of Lesbian Nun. „Variety”, 26 kwietnia 2017. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  15. Brent Lang: ‘Benedetta’ Director Paul Verhoeven on Sex, His Jesus Fascination and Hollywood Puritanism. „Variety”, 7 lipca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj