Paul Wild
astronom szwajcarski
Paul Wild (ur. 5 października 1925[1] w Wädenswil koło Zurychu, zm. 2 lipca 2014 w Bernie[2]) – szwajcarski astronom, odkrywca 94 planetoid (93 samodzielnie i jednej wspólnie z Ivo Baueršímą)[3], siedmiu komet[4] oraz kilkudziesięciu supernowych[5].
| Odkryte planetoidy: 94 | |
|---|---|
| (1657) Roemera | 6 marca 1961 |
| (1687) Glarona | 19 września 1965 |
| (1748) Mauderli | 7 września 1966 |
| (1768) Appenzella | 23 września 1965 |
| (1773) Rumpelstilz | 17 kwietnia 1968 |
| (1775) Zimmerwald | 13 maja 1969 |
| (1803) Zwicky | 6 lutego 1967 |
| (1830) Pogson | 17 kwietnia 1968 |
| (1831) Nicholson | 17 kwietnia 1968 |
| (1838) Ursa | 20 października 1971 |
| (1839) Ragazza | 20 października 1971 |
| (1844) Susilva | 30 października 1972 |
| (1845) Helewalda | 30 października 1972 |
| (1860) Barbarossa | 28 września 1973 |
| (1866) Sisyphus | 5 grudnia 1972 |
| (1891) Gondola | 11 września 1969 |
| (1892) Lucienne | 16 września 1971 |
| (1893) Jakoba | 20 października 1971 |
| (1906) Naef | 5 września 1972 |
| (1911) Schubart | 25 października 1973 |
| (1935) Lucerna | 2 września 1973 |
| (1936) Lugano | 24 listopada 1973 |
| (1937) Locarno | 19 grudnia 1973 |
| (1938) Lausanna | 19 kwietnia 1974 |
| (1960) Guisan | 25 października 1973 |
| (1961) Dufour | 19 listopada 1973 |
| (1962) Dunant | 24 listopada 1973 |
| (2001) Einstein | 5 marca 1973 |
| (2005) Hencke | 2 września 1973 |
| (2029) Binomi | 11 września 1969 |
| (2033) Basilea | 6 lutego 1973 |
| (2034) Bernoulli | 5 marca 1973 |
| (2037) Tripaxeptalis | 25 października 1973 |
| (2038) Bistro | 24 listopada 1973 |
| (2040) Chalonge | 19 kwietnia 1974 |
| (2080) Jihlava | 27 lutego 1976 |
| (2081) Sázava | 27 lutego 1976 |
| (2087) Kochera | 28 grudnia 1975 |
| (2088) Sahlia | 27 lutego 1976 |
| (2129) Cosicosi | 27 września 1973 |
| (2138) Swissair | 17 kwietnia 1968 |
| (2151) Hadwiger | 3 listopada 1977 |
| (2152) Hannibal | 19 listopada 1978 |
| (2175) Andrea Doria | 12 października 1977 |
| (2218) Wotho | 10 stycznia 1975 |
| (2229) Mezzarco | 7 września 1977 |
| (2239) Paracelsus | 13 września 1978 |
| (2262) Mitidika | 10 września 1978 |
| (2303) Retsina | 24 marca 1979 |
| (2320) Blarney | 29 sierpnia 1979 |
| (2337) Boubín | 22 października 1976 |
| (2353) Alva | 27 października 1975 |
| (2368) Beltrovata | 4 września 1977 |
| (2429) Schürer | 12 października 1977 |
| (2481) Bürgi | 18 października 1977 |
| (2517) Orma | 28 września 1968 |
| (2521) Heidi | 28 lutego 1979 |
| (2565) Grögler | 12 października 1977 |
| (2731) Cucula | 21 maja 1982 |
| (2843) Yeti | 7 grudnia 1975 |
| (2868) Upupa | 30 października 1972 |
| (2914) Glärnisch | 19 września 1965 |
| (2950) Rousseau | 9 listopada 1974 |
| (2970) Pestalozzi | 27 października 1978 |
| (2989) Imago | 22 października 1976 |
| (3021) Lucubratio | 6 lutego 1967 |
| (3026) Sarastro | 12 października 1977 |
| (3060) Delcano | 12 września 1982 |
| (3258) Somnium | 8 września 1983 |
| (3329) Golay | 12 września 1985 |
| (3468) Urgenta | 7 stycznia 1975 |
| (3491) Fridolin | 30 września 1984 |
| (3552) Don Quixote | 26 września 1983 |
| (3582) Cyrano | 2 października 1986 |
| (3928) Randa | 4 sierpnia 1981 |
| (4323) Hortulus | 27 sierpnia 1981 |
| (4471) Graculus | 8 listopada 1978 |
| (5369) Virgiugum | 22 września 1985 |
| (5708) Melancholia | 12 października 1977 |
| (5710) Silentium | 18 października 1977 |
| (5986) Xenophon | 2 października 1969 |
| (6475) Refugium | 29 września 1987 |
| (6620) Peregrina | 25 października 1973 |
| (7081) Ludibunda | 30 sierpnia 1987 |
| (8061) Gaudium | 27 października 1975 |
| (9149) 1977 TD1 | 12 października 1977 |
| (9302) 1985 TB3 | 12 października 1985 |
| (9711) Želetava[i] | 7 sierpnia 1972 |
| (9716) Severina | 27 października 1975 |
| (10488) 1985 RS1 | 12 września 1985 |
| (13025) Zürich | 28 stycznia 1989 |
| (14826) Nicollier | 16 września 1985 |
| (16415) 1987 QE7 | 21 sierpnia 1987 |
| (19251) Totziens | 3 września 1994 |
| |
Życiorys edytuj
Studiował matematykę na Uniwersytecie w Zurychu. Od 1955 pracował w Instytucie Astronomii Uniwersytetu w Bernie początkowo jako asystent, od 1971 roku jako wykładowca. W 1976 został profesorem, a w latach 1980–1991 był dyrektorem Instytutu Astronomii. Po przejściu na emeryturę, w latach 1988–2005 piastował stanowisko prezesa Fundacji Fritza Zwicky (Fritz Zwicky Stiftung)[6].
Obserwacje prowadził w Obserwatorium Zimmerwald niedaleko Berna. Do jego odkryć zalicza się między innymi kometa Wild 2, czyli 81P/Wild, z której w 2004 roku sonda Stardust pobrała próbki pyłu. Inne odkryte przez niego komety to: 63P/Wild (Wild 1), 86P/Wild (Wild 3), 116P/Wild (Wild 4), C/1957 U1 (Latyshev-Wild-Burnham), C/1967 C2 (Wild) i C/1968 U1 (Wild)[4].
Jego nazwiskiem nazwano planetoidę (1941) Wild[7].
Przypisy edytuj
- ↑ wpis w bazie Uniwersytetu w Bernie. [dostęp 2010-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)].
- ↑ Simon Gsteiger: Ein Stern ist erloschen. [w:] Der Bund [on-line]. 2014-07-30. [dostęp 2014-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)]. (niem.).
- ↑ Minor Planet Discoverers. [w:] Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2016-06-22. [dostęp 2016-08-14]. (ang.).
- ↑ a b Wild w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- ↑ List of Supernovae. [w:] Central Bureau for Astronomical Telegrams [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna. [dostęp 2022-09-06]. (ang.).
- ↑ Stiftungsrat. Fritz Zwicky Stiftung. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-28)]. (niem.).
- ↑ (1941) Wild w bazie Minor Planet Center (ang.)
Linki zewnętrzne edytuj
- NASA holt Sternenstaub von Berner Komet (niem.)
- Historia obserwatorium w Zimmerwaldzie. University of Bern. [dostęp 2010-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-21)]. (ang.).
- Gerhard Beutler: Sternstunden in Zimmerwald. [w:] UniPress [on-line]. Universität Bern, wrzesień 2006. s. 8-10. [dostęp 2016-03-10]. (niem.).