Paul von Hase (ur. 24 lipca 1885, zm. 8 sierpnia 1944 w Berlinie) – generał niemiecki, uczestnik I wojny światowej i II wojny światowej, członek ruchu oporu, uczestnik spisku na życie Hitlera z 20 lipca 1944, za udział w którym został skazany na karę śmierci i stracony.

Paul von Hase
Ilustracja
generał major generał major
Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1885
Hanower

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1944
Berlin

Przebieg służby
Lata służby

1905–1944

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Reichswehra
Wehrmacht

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Wielki Oficer I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi

Życiorys edytuj

Paul von Hase urodził się 24 lipca 1885 roku w Hanowerze[1][a]. W 1905 roku wstąpił na ochotnika do elitarnego 1 Pułku Grenadierów Gwardii im. Cesarza Aleksandra, gdzie został wyszkolony na oficera – stopień oficerski Leutnant uzyskał w 1907 roku[3]. W 1913 roku został przeniesiony do 5 Pułku Grenadierów Gwardii, z którym walczył podczas I wojny światowej w Belgii, a następnie w Prusach Wschodnich, Polsce i Rosji[4]. Po wojnie został wcielony do Reichswehry[5]. W latach 1921–1926 służył w 9 Pułku Piechoty[6]. W 1926 roku został komendantem poligonu wojskowego w Kummersdorfie[7]. W 1934 roku objął dowództwo II Batalionu 5 Pułku Piechoty[8], a w 1935 roku naczelne dowództwo 50 Pułku Piechoty w Landsbergu an der Warthe[9]. W 1938 roku miał stopień generała majora i był zaznajomiony z planami zamachu na Hitlera na wiosnę 1938 roku przygotowywanym przez grupy oporu w kręgach oficerskich Wehrmachtu[10]. Von Hase był gotowy poprowadzić swoje oddziały przeciwko rządowi lub przynajmniej do walki z Gestapo i SS[11].

Von Hase brał udział w ataku na Polskę i w kampanii francuskiej[10]. Jesienią 1940 roku zachorował i przebyta choroba sprawiła, że nie był zdolny do walki na froncie[10]. Został komendantem miasta Berlina (niem. Stadtkommandant)[10]. W stolicy zacieśnił kontakty z Ludwigiem Beckem i grupą wokół Friedricha Olbrichta[10]. Jako komendant miasta miał odegrać ważną rolę w realizacji operacji Walkiria[10]. 20 lipca wydał rozkaz do odcięcia dzielnicy rządowej Berlina [10][2]. Po zdradzie spiskowców przez Remera, który był odpowiedzialny za zamknięcie dzielnicy rządowej i aresztowanie Goebbelsa[12][13], von Hase został aresztowany jako jeden z pierwszych[10]. Przesłuchiwany nie wydał nikogo ze współspiskowców, biorąc na siebie całą odpowiedzialność za pucz[2].

8 sierpnia został skazany w pierwszym procesie spiskowców na karę śmierci i stracony tego samego dnia w Berlinie-Plötzensee[10].

Von Hase był wujem działacza antynazistowskiego Dietricha Bonhoeffera (1906–1945)[2].

Odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. Gregory (2018) podaje inną datę urodzenia – 14 lipca 1885 roku[2].

Przypisy edytuj

  1. Kopp 2002 ↓, s. 46.
  2. a b c d Gregory 2018 ↓, s. 84.
  3. Kopp 2002 ↓, s. 51.
  4. Kopp 2002 ↓, s. 56.
  5. Kopp 2002 ↓, s. 62.
  6. Kopp 2002 ↓, s. 63.
  7. Kopp 2002 ↓, s. 75.
  8. Kopp 2002 ↓, s. 82.
  9. Kopp 2002 ↓, s. 88.
  10. a b c d e f g h i Gedenkstätte Deutscher Widerstand ↓.
  11. Hoffman 1996 ↓, s. 44.
  12. Williamson 2005 ↓, s. 53.
  13. Eckelmann 2014 ↓.
  14. a b c Hase [online], www.lexikon-der-wehrmacht.de [dostęp 2021-07-30].
  15. https://www.parlament.gv.at/PAKT/VHG/XXIV/AB/AB_10542/imfname_251156.pdf str. 167

Bibliografia edytuj