Paulina Subocz-Białek

Paulina Subocz-Białek (ur. 12 czerwca 1991 w Jaworze) – polska krytyk literacka, historyk literatury, poetka, doktor nauk humanistycznych[1].

Paulina Subocz-Białek
Data i miejsce urodzenia

12 czerwca 1991
Jawor

doktor nauk humanistycznych
Specjalność: literaturoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

2022

Krytyk literacki, nauczyciel akademicki, poetka

Jest absolwentką Uniwersytetu Wrocławskiego[1]. Zajmuje się głównie polską literaturą XX i XXI wieku[2]. Pisała między innymi o twórczości Brunona Schulza[3], Maxa Blechera[3][4], Floriana Czarnyszewicza[5][6] (w szczególności o jego eposie Nadberezyńcy), Barbary Toporskiej[7], Jana Polkowskiego[8], a także o polskiej literaturze emigracyjnej i kresowej. W swoich badaniach często korzysta z dokładnej analizy filologicznej[9]. Interesuje się także relacjami pomiędzy literaturą a innymi dziedzinami sztuki, zwłaszcza malarstwem[10].

Biografia edytuj

Od 2015 roku jest jurorką Nagrody Literackiej Czterech Kolumn[11][12]. W 2018 roku była gościem Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada[13] oraz wrocławskiego Bruno Schulz. Festiwal[14].

W 2021 roku była nominowana wraz z Ireneuszem Staroniem do Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza za książkę Poza mapą. O „Nadberezyńcach” Floriana Czarnyszewicza[15]. Rangę tej monografii podkreślała Danuta Ulicka, określając ją mianem "eposu o eposie", który stanowi świadectwo "restytucji tradycyjnej, porządnej filologii". Badaczka porównała ją do studium Artysta i dzieło (1938) autorstwa Konstantego Troczyńskiego, poświęconego Próchnu Wacława Berenta[16]. Natomiast Beata Obsulewicz-Niewińska na łamach "Toposu" chwaliła w książce Poza mapą połączenie języka naukowego z płynnością i błyskotliwością narracji[17].

W 2022 roku ukazał się debiutancki tomik poetycki Pauliny Subocz-Białek pt. Ostatni lot Filomeli[18]. Tytuł nawiązuje do mitu o Prokne i Filomeli. Jerzy Madejski, pisząc o Ostatnim locie Filomeli, zauważał, że autorka nawiązuje do haiku i miniatury poetyckiej. Ponadto interesują ją pytania filozoficzne, co rzadkie u młodych "poetek, skupiających raczej uwagę na określaniu swojej podmiotowości niż pytających o byt"[19]. Kacper Uss podkreślał, że autorka zastosowała w tej książce nowatorski z perspektywy najnowszej poezji sposób tworzenia "psychizacji pejzażu". Zdaniem krytyka udało się to dzięki "onirycznej aurze, w której unosi się tekst; minimalizm wyrazu skrywa obraz za mgłą sennego marzenia, otwierając odbiorcę na perspektywę metafizyczną"[20]. W tomiku ważne były także konteksty związane z psychologią głębi, teologią duchowości, a także odwołania do takich twórców jak William Carlos Williams czy Marcin Świetlicki[21].

W 2022 roku Paulina Subocz-Białek uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w dziedzinie literaturoznawstwo na podstawie rozprawy doktorskiej o poezji Jana Polkowskiego[1][22]. Od 2023 wykłada na kierunku kreatywne pisanie na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie[23]. W 2023 roku była stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii "literatura"[24].

Jako recenzentka stale współpracuje z miesięcznikiem "Nowe Książki"[25][26]. Publikowała między innymi w "Arcanach"[27], "Metaforze"[28], "Roczniku Komparatystycznym"[8], "Toposie"[29] oraz "Twórczości"[30][31].

Wybrane publikacje edytuj

Książki naukowe edytuj

  • Paulina Subocz-Białek, Ireneusz Staroń, Nadkolory i nadaromaty. Schulz, Mueller, Blecher, Lublin 2017, ISBN 978-83-65172-90-7.
  • Paulina Subocz-Białek, Ireneusz Staroń, Nostalgiczna pieśń powrotu. O twórczości Floriana Czarnyszewicza, Instytut Literatury, Kraków 2020, ISBN 978-83-66359-25-3.
  • Paulina Subocz-Białek, Ireneusz Staroń, Poza mapą. O „Nadberezyńcach” Floriana Czarnyszewicza, Arcana, Kraków 2020 (II wyd. 2021), ISBN 978-83-65350-56-5.
  • Paulina Subocz-Białek, Ireneusz Staroń, Надкольори й надаромати: Шульц, Мюллер, Блекер, tłum. Tetiana Pawlińczuk, Lwów 2022, ISBN 978-83-67170-65-9.

Poezja edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c POLON [online], polon.nauka.gov.pl [dostęp 2024-01-10].
  2. „A tak by się chciało powrót w nieskończoność odwlekać…” - Ireneusz StarońPaulina Subocz-Białek | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 24 września 2020 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  3. a b Mitologizacja. Mityzacja. Fenomenologia pamięci i obrazowania u Maxa Blechera i Brunona Schulza - Paulina Subocz-Białek | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 30 listopada 2023 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  4. Justyna Teodorowicz, Problema corporalităţii în proza lui Max Blecher şi a lui Bruno Schulz din perspectiva antropologiei filosofice, „Studia Romanica Posnaniensia”, 47 (3), 2020, s. 123–138, DOI10.14746/strop.2020.473.007, ISSN 2084-4158 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  5. Poza mapą. O „Nadberezyńcach” Floriana Czarnyszewicza - Paulina Subocz-BiałekIreneusz Staroń | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 24 września 2020 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  6. Nostalgiczna pieśń powrotu - Ireneusz StarońPaulina Subocz-Białek | Nowy Napis [online] [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  7. Kwartalnik „Nowy Napis” #19 | Nowy Napis [online] [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  8. a b Paulina Subocz-Białek W Pułapce Pamięci | PDF [online], Scribd [dostęp 2024-01-10] (ang.).
  9. O „obrotach” Kassa… czyli medytacje nad „Znajdą” - Paulina Subocz-Białek | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 10 listopada 2022 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  10. Paulina Subocz-Białek, W pułapce pamięci. Wokół jednego wiersza z Głosów Jana Polkowskiego, Collegium Columbinum SJ, 2021, s. 383–400, ISBN 978-83-7624-147-0 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  11. Paulina Subocz-Białek | Nowy Napis [online], nowynapis.eu [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  12. Krzysztof Koehler i Krzysztof Czacharowski z Nagrodą Czterech Kolumn [online], Rynek książki, 11 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  13. O płynnej formie świata. Kornaś-Warwas | Mironescu | Subocz [online], Conrad Festival [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  14. Trzeci dzień Bruno Schulz. Festiwal – Bruno Schulz. Festiwal [online], brunoschulz.dybook.pl [dostęp 2024-01-10].
  15. Nagroda Literacka JM. Edycja 2021 [online], Józef Mackiewicz, 19 lipca 2021 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  16. Ulicka-11-2020 [online], Nowe Książki [dostęp 2024-01-10].
  17. Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu [online], www.klubmil.pl [dostęp 2024-01-10].
  18. Ukazał się nowy numer „Toposu” – pierwszy wydany nakładem Instytutu Książki [online], instytutksiazki.pl, 27 lipca 2022 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  19. Jerzy Madejski o wierszach Pauliny Subocz-Białek – Topos dwumiesięcznik literacki [online], topos.com.pl [dostęp 2024-01-10].
  20. Wiele głosów Filomeli - Kacper Uss | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 22 grudnia 2022 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  21. „Ktoś zapalił pierwszą lampę”. O wierszach Pauliny Subocz-Białek - Ireneusz Staroń | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 21 lipca 2022 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  22. Goście festiwalu - Paulina Subocz - Conrad Festival [online], Conrad Festival [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  23. Wykładowcy – Wydział Nauk Humanistycznych UKSW [online] [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  24. MKiDN przyznało stypendia twórcze lub z zakresu upowszechniania kultury na 2023 rok [online], instytutksiazki.pl, 21 grudnia 2022 [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  25. Szukaj [online], Nowe Książki [dostęp 2024-01-10].
  26. Paulina Subocz-Białek o tomie To jest fajka Tadeusza Dąbrowskiego – Topos dwumiesięcznik literacki [online], topos.com.pl [dostęp 2024-01-10].
  27. ARCANA nr 157-158 [online], Księgarnia Wydawnictwa Arcana [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  28. Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu [online], www.klubmil.pl [dostęp 2024-01-10].
  29. TOPOS NR 2 (171) 2020 – Topos dwumiesięcznik literacki [online], topos.com.pl [dostęp 2024-01-10].
  30. Miesięcznik Twórczość » Cienie platanowej Avenida de Mayo [online] [dostęp 2024-01-10] (pol.).
  31. Miesięcznik Twórczość » Jasne strony czteroksięgu [online] [dostęp 2024-01-10] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj