Paulinowo (rejon baranowicki)
Paulinowo (biał. Паўлі́нава; ros. Павлиново, hist. również Paulinów) – wieś na Białorusi, w rejonie baranowickim obwodu brzeskiego, około 17 km na południowy zachód od Baranowicz.
Ruina pałacu (2007) | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Sielsowiet | |
Wysokość |
180 m n.p.m. |
Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
+375 163 |
Kod pocztowy |
225359 |
Tablice rejestracyjne |
1 |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego | |
Położenie na mapie Białorusi | |
53°01′40″N 25°49′05″E/53,027778 25,818056 |
Historia edytuj
Jan Otton Bochwic (1835–1915), syn Floriana herbu Radwan i Pauliny z Majewskich odziedziczył po rodzicach część majątku Waszkowce, bez żadnej siedziby. Wybudował tu dwa folwarki i pałace:
W 1915 roku właścicielem majątku został jego syn, Tadeusz Otto (1861–1930), a po jego śmierci – syn Tadeusza Jan (1893–1937). Ostatnimi właścicielami Florianowa był stryj Jana (brat Tadeusza Ottona[3]), Florian (1872–1948) i jego żona Helena z Kiersnowskich (1875–1939).
Po III rozbiorze Polski w 1795 roku tereny, na których później powstał Paulinów, wcześniej należące do województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazły się na terenie powiatu nowogródzkiego (ujezdu) kolejno guberni: słonimskiej, litewskiej, grodzieńskiej i mińskiej Imperium Rosyjskiego. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Paulinów wrócił do Polski, znalazł się w gminie Nowa Mysz w powiecie baranowickim województwa nowogródzkiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi[4][5].
W 1921 roku folwark Paulinowo liczył 36 osób, z czego 25 katolików i 11 prawosławnych, 27 osób zadeklarowało narodowość polską, a 9 białoruską[6]. W 1999 roku wieś liczyła 265 osób, a w 2009 – 219[7].
Pałac edytuj
Pod koniec XIX wieku Jan Bochwic zaczął w Paulinowie budować na początku zabudowania gospodarcze, później sad i rozplanował park, wreszcie w 1906 roku wzniósł pałac, który – popadając w ruinę – istnieje do dziś[1]. Patrząc od strony podjazdu, jego pięcioosiowa część centralna i dwuosiowa prawa część są dwukondygnacyjne, a jednokondygnacyjna część lewa mieściła niegdyś kaplicę domową. Obie elewacje (podjazdowa i ogrodowa) są podobne. Część środkową wieńczy okazały szczyt schodkowy z dużym oknem zwieńczonym ostrym gotyckim łukiem i z dwoma oculusami po bokach. Narożniki środkowej części korpusu oraz części parterowej i elewacji bocznej są zwieńczone neogotyckimi wieżyczkami nadwieszonymi nad elewacją. Boczna elewacja jest również zwieńczona uskokowym szczytem. Dom przykrywa gładki dach dwuspadowy. Nad częścią parterową zbudowano smukłą wieżyczkę zwieńczoną krzyżem, wieżyczka ta już nie istnieje.
Willa Bochwiców jest historyczno-kulturalnym zabytkiem Białorusi o numerze w rejestrze 12Г000028. Do dziś stoją ponadto: budynek stajni, lodownia, obory i budynki gospodarcze dworu. W budynkach mieszczą się m.in. poczta i sklep.
Majątek Paulinów jest opisany w 11. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Павлиново. W: Анатолий Тарасович Федорук: Старинные усадьбы Берестейщины. Mińsk: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2004, s. 534–538. ISBN 985-11-0305-5. [dostęp 2017-12-27]. (ros.).
- ↑ a b Paulinowo, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 11: Województwo kijowskie oraz uzupełnienia do tomów 1-10, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997, s. 469–470, ISBN 83-04-04369-6, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
- ↑ Marek Minakowski, Wielka Genealogia Minakowskiego [online] [dostęp 2017-12-27] .
- ↑ Wieś Paulinowo na stronie Radzima.net. [dostęp 2017-12-27].
- ↑ Paulinowo na stronie Radzima.org. [dostęp 2017-12-27].
- ↑ Skorowidz miejscowości RP opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 roku, t. 8: Województwo poleskie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 8 .
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu brzeskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. [dostęp 2017-12-27]. (ros.).