Philip Glass

kompozytor z USA

Philip Glass (ur. 31 stycznia 1937 w Baltimore)[1] – amerykański kompozytor, minimalista[2].

Philip Glass
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1937
Baltimore

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna, minimalizm, muzyka filmowa

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Narodowy Medal Sztuki (USA) Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Strona internetowa

Życiorys edytuj

Glass urodził się 31 stycznia 1937 roku w Baltimore w stanie Maryland, USA. W wieku sześciu lat zaczął uczyć się gry na skrzypcach, w ośmiu – na flecie. W 1956 ukończył matematykę i filozofię na uniwersytecie w Chicago. Potem postanowił zostać kompozytorem i wstąpił do Juilliard School w Nowym Jorku.

Uzyskał stypendium Fulbrighta i w latach 1963–1965 studiował w Paryżu pod kierunkiem Nadii Boulanger. Tam odkrył muzykę indyjską, która wpłynęła na kształt jego późniejszej twórczości – „minimalistyczną” wizję muzyki. W 1965 poznał Ravi Shankarawirtuoza gry na sitarze. To spotkanie skłoniło go do głębszych studiów nad tradycyjną muzyką Indii i Tybetu. W 1966 wyjechał do Indii północnych, gdzie spotkał się z uchodźcami z Tybetu. Wywarło to bardzo duży wpływ na jego pracę i nie tylko: został buddystą, a w 1972 spotkał się z Dalajlamą i stał się gorącym orędownikiem sprawy tybetańskiej. Glass zajmował się również muzyką północnej Afryki; w latach 80. zaczął współpracę m.in. z Foday Musa Suso – dzięki niemu na płytach Glassa zaczęły pojawiać się afrykańskie i arabskie motywy. Po powrocie do Nowego Jorku wykorzystał w swojej pracy elementy muzyki Orientu.

Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Glass współpracował z kanadyjskim strukturalistą Michaelem Snowem oraz z Robertem Wilsonem przy jego przedsięwzięciach teatralnych (najsłynniejszy efekt tej współpracy to opera Einstein on the Beach).

Popularność zyskał jako kompozytor muzyki filmowej do eksperymentalnych dzieł dokumentalnych Godfreya Reggio: Koyaanisqatsi (debiut w roli kompozytora filmowego), Anima Mundi, Powaqqatsi (we współpracy m.in. z Foday Musa Suso) i Naqoyqatsi. Stworzył także muzykę do biograficznego filmu Errola Morrisa „Krótka historia czasu” (opowiadający o Stephenie Hawkingu) oraz do pierwotnie niemego filmu Dracula (1931) Toda Browninga.

Glass został nominowany do Oscara i Złotego Globu za muzykę do filmu Martina Scorsese Kundun – życie Dalaj Lamy, a także do filmu Stephena Daldry Godziny. Zdobył Złoty Glob za kompozycję do Truman Show. Jest także bohaterem jednej z części projektu Four American Composers Petera Greenawaya (1983).

Skomponował cykl piosenek do słów Davida Byrne’a, Paula Simona, Laurie Anderson oraz Suzanne Vegi („Songs from Liquid Days”). W oparciu o twórczość Davida Bowie i Briana Eno Glass stworzył symfonie Low oraz Heroes. Owocem współpracy z Ravi Shankarem jest płyta Passages.

W 1968 stworzył własny zespół – Philip Glass Ensemble; oprócz tego współpracował z kwartetem smyczkowym Kronos Quartet (m.in. przy muzyce do filmu Dracula) oraz z zespołem Uakti.

W 2002 premierę miały: VI Symfonia (Plutonian Ode), skomponowana do wiersza Allena Ginsberga o tym samym tytule, na zamówienie Carnegie Hall w ramach obchodów sześćdziesiątych piątych urodzin kompozytora, oraz opera Galileo Galilei, która powstała na zamówienie Goodman Theater w Chicago.

W 2016 roku został odznaczony przez prezydenta Baracka Obamę National Medal of Arts[3].

Dzieła edytuj

Dorobek kompozytorski
Rodzaj twórczości Liczba dzieł
Muzyka wokalna
Pieśni 11
Muzyka chóralna 5
Muzyka instrumentalna
Symfonie 8
Koncert 9
Muzyka kameralna 27
Inne formy orkiestralne 28
Opery 17
Balety 7
Utwory na instrument klawiszowy 19
Muzyka filmowa 25
RAZEM 152

Utwory dla Philip Glass Ensemble edytuj

  • Music with Changing Parts, 1970
  • Music in Twelve Parts, 1974
  • GlassWorks, 1982
  • Songs from Liquid Days, 1986

Opery edytuj

  • Einstein on the Beach (1976; libretto: Philip Glass)
  • Satyagraha (1980; libretto: Philip Glass oraz Constance DeJong)
  • Akhnaten (1984; libretto: Philip Glass)
  • The Making of the Representative for Planet 8 (1988; libretto: Doris Lessing)
  • The Fall of the House of Usher (Zagłada domu Usherów) (1988; libretto: Allen Ginsberg)
  • Hydrogen Jukebox (1990; libretto: Allen Ginsberg)
  • The Voyage (1992; libretto: David Henry Hwang)
  • Monsters of Grace (1998; libretto: wiersze Rumiego)

Utwory symfoniczne edytuj

  • Violin Concerto, 1987
  • Itaipu, 1989
  • Symphony No. 2, 1994
  • Symphony No. 3, 1995
  • Echorus, for 2 violins & string orchestra, 1995
  • „Low” Symphony, 1992 (wydana w 1997)
  • „Heroes” Symphony, 1997
  • Symphony No. 5 – Requiem, Bardo and Nirmanakaya, 2000
  • Cello Concerto, 2001
  • Cello Concerto No. 2 – „Naqoyqatsi“, 2002
  • Harpsichord Concerto, 2002
  • Symphony No. 6 – „Plutonian Ode” by Allen Ginsberg, 2002
  • Symphony No. 7 – „A Toltec Symphony”, 2005
  • Symphony No. 8, 2005
  • Violin Concerto No. 2 – „The American Four Seasons“, 2009
  • Double Piano Concerto, 2015

Inne edytuj

  • Passages, 1990 – we współpracy z Ravi Shankarem
  • The Screens, 1992 – we współpracy z Foday Musa Suso
  • Aguas da Amazonia, 1999 – we współpracy z Uakti
  • Orion, 2004 – we współpracy m.in. z Ravi Shankarem, Wu Man, Foday Musa Suso oraz Uakti

Dyskografia edytuj

  • North Star – Virgin 91013 (1977)
  • Einstein on the Beach – CBS M4K 38875 (1979)
  • GlassWorks – CBS MK 73640 (1982)
  • Koyaanisqatsi – Antilles 422-814 042 (1983)
  • The Photographer – CBS MK 73684 (1983)
  • Satyagraha – CBS M3K 39672 (1985)
  • Mishima – Nonesuch 79113 (1985)
  • Songs from Liquid Days – CBS MK 39564 (1986)
  • DancePieces – CBS MK 39539 (1987)
  • Akhnaten – CBS M2K 42457 (1987)
  • Music in Twelve Parts – Virgin CDVEBX 32 (1988)
  • Dance Nos. 1-5 – CBS M2K 44765 (1988)
  • Powaqqatsi – Nonesuch 79192 (1988)
  • 1000 Airplanes on the Roof – Virgin CDVE 39 (1989)
  • Solo Piano – CBS MK 45576 (1989)
  • The Thin Blue Line – Nonesuch 79209 (1989)
  • „Low” Symphony – Point Music 438150 (1993)
  • Itaipu; The Canyon – Sony SK 46352 (1993)
  • Donald Joyce „Glass Organ Works” – Catalyst 61825 (1993)
  • Hydrogen Jukebox – Nonesuch 79286 (1993)
  • Anima Mundi – Nonesuch 79329 (1993)
  • Einstein on the Beach – Nonesuch 79323 (1993)
  • Music with Changing Parts – Nonesuch 79325 (1994)
  • Two Pages · Contrary Motion · Music in Fifths · Music in Similar Motion – Nonesuch 79326 (1994)
  • Kronos Quartet „String Quartets 2-5” – Nonesuch 79356 (1995)
  • La Belle et la Bête – Nonesuch 79347 (1995)
  • Music in Twelve Parts – Nonesuch 79324 (1996)
  • Joseph Conrad's The Secret Agent – Nonesuch 79442 (1996)
  • „Heroes” Symphony – Point Music 454388 (1997)
  • Kundun – Nonesuch 79460 (1997)
  • Symphony No. 2 · Interlude from Orphée · Concerto for Saxophone Quartet and Orchestra – Nonesuch 79496 (1998)
  • Arturo Stalteri „Circles” – Materiali Sonori 90104 (1998)
  • Koyaanisqatsi – Nonesuch 79506 (1998)
  • the CIVIL warS: a tree is best measured when it is down. Act V – The Rome Section – Nonesuch 79487 (1999)
  • Uakti „Aguas da Amazonia” – Point Music 289 464 064 (1999)
  • Dracula – Nonesuch 79542 (1999)
  • Jay Gottlieb „Piano Music” – Pianovox PIA 520 (1999)
  • Jeroen Van Veen „Minimal Piano Works, Volume 1” – Piano Productions PP 9910 (1999)
  • Violin Concerto · Prelude and Dance from Akhnaten · Company – Naxos 8.554568 (2000)
  • Symphony No. 3 · Interludes from the CIVIL warS · Mechanical Ballet from The Voyage · The Light – Nonesuch 79581-2 (2000)
  • Aleck Karis „Piano Music of Philip Glass” – Roméo 7204 (2000)
  • Three Songs · Songs from Liquid Days · Vessels – Silva Classics SILKD 6023 (2000)
  • Symphony No. 5 – Requiem, Bardo, Nirmanakaya – Nonesuch 79618-2 (2000)
  • Steffen Schleiermacher „Early Keyboard Music” – MDG 613 1027-2 (2001)
  • Mas y Mas „Koyaanisqatsi” – Club Tools 0124735-CLU (2001)
  • The Music of Candyman – Orange Mountain Music, OMM-0003 (2001)
  • Koyaanisqatsi – DVD-Audio, Nonesuch 79506-9 (2001)
  • Philip on Film – Nonesuch 79660-2 (2001)
  • Alter Ego „Music in the Shape of a Square” – Stradivarius STR 33602 (2001)
  • Cello Octet Conjunto Ibérico „Glass Reflections” – Ibérico Records CX 4005 (2002)
  • Early Voice – Orange Mountain Music OMM-0004 (2002)
  • A Descent into the Maelström – Orange Mountain Music OMM-0005 (2002)
  • Naqoyqatsi – Sony Classical SK 87709 (2002)
  • The Hours – (2002)
  • Etudes for Piano, Vol. 1, No. 1-10 – (2003)
  • The Orphee Suite for Piano – (2003)
  • Symphonies Nos. 2 & 3 – (2004)
  • Orion – (2005)
  • The Voyage. An Opera in Three Acts – (2006)
  • Glass Reflection – (2006)
  • The Illusionist – (2006)
  • Symphony No. 8 – (2006)
  • Best of Philip Glass – (2007)
  • Notes on a Scandal – (2007)
  • Book of Longing – (2007)
  • Theatrical Music from Philip Glass Recording Archives, Vol. 1 – (2007)
  • Cassandra's Dream – (2007)
  • From the Philip Glass Recording Archive, Vol. II: Orchestral Music – (2007)
  • Monsters of Grace – Orange Mountain Music 0041 (2007)
  • Complete String Quartets – (2008)
  • Songs & Poems for Solo Cello – (2008)
  • Waiting for Barbarians – (2008)
  • Another Look at Harmony – (2008)
  • Of Beauty & Light: the Music of Philip Glass – (2008)
  • From the Philip Glass Recording Archive, Vol. III: JENIPAPO – (2008)
  • From the Philip Glass Recording Archive, Vol. IV: Neverwas – (2008)
  • The Concerto Project Vol. III – (2008)
  • Glass Box. A Nonesuch Retrospective – Nonesuch 424508-2 (2008); 10-dyskowy zestaw pudełkowy

Wideografia edytuj

Filmy o Philipie Glassie edytuj

  • Music With Roots in the Aether: Opera for Television. Taśma 2: Philip Glass. Producent i reżyser Robert Ashley (1976)
  • Philip Glass. Z serii Four American Composers. Reżyser Peter Greenaway (1983)
  • A Composer's Notes: Philip Glass and the Making of an Opera. Reżyser Michael Blackwood (1985)
  • Einstein on the Beach: The Changing Image of Opera. Reżyser Mark Obenhaus (1986)
  • GLASS: a portrait of Philip in twelve parts. Reżyser Scott Hicks (2007)

Oprawa muzyczna edytuj

Przypisy edytuj

  1. Larry Sitsky: Music of the twentieth-century avant-garde: a biocritical sourcebook. Greenwood Publishing Group, 2002, s. 168. ISBN 978-0-313-29689-5.
  2. Andrzej Chodkowski (red.): Encyklopedia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 560. ISBN 83-01-11390-1.
  3. David Ng: National Medal of Arts to go to Morgan Freeman, Philip Glass, Luis Valdez. latimes.com, 2016-09-05. [dostęp 2024-02-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj