Piła (seria filmów)

Piła (ang. Saw) – seria filmów o psychopatycznym zabójcy Johnie Kramerze, granym przez Tobina Bella.

Piła

Saw

Gatunek	horror thriller
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Reżyseria	James Wan (1) Darren Lynn Bousman (2-4) David Hackl (5) Kevin Greutert (6-7)
Scenariusz	Leigh Whannell (1-3) Darren Lynn Bousman (2) Patrick Melton (4-7) Marcus Dunstan (4-7)
Główne role	Tobin Bell (1-7) Shawnee Smith (1-7) Costas Mandylor (3-7) Betsy Russell (3-7)
Muzyka	Charlie Clouser
Wytwórnia	Lions Gate Entertainment
Strona internetowa

Główni aktorzy występujący w serii: Tobin Bell, Shawnee Smith, Cary Elwes, Costas Mandylor, Danny Glover i Betsy Russell

Tematyka

Seria filmów opowiada o Johnie Kramerze, znanym jako Jigsaw (w Polsce także jako Pan Układanka lub Pan Zagadka), który jest śmiertelnie chory na nowotwór mózgu. Kramer, gdy dowiedział się o swojej nieuleczalnej chorobie, próbował popełnić samobójstwo, zjeżdżając samochodem ze skarpy. Gdy udało mu się przeżyć, postanowił całą resztę życia poświęcić na udowadnianie ludziom, którzy nie szanują życia, ile ono tak naprawdę dla nich znaczy.

Premiery

Premiera kolejnych części serii zwyczajowo przypada na ostatni piątek przed świętem Halloween.

Filmy kinowe

• Piła – 29 października 2004
• Piła II – 28 października 2005
• Piła III – 27 października 2006
• Piła IV – 26 października 2007
• Piła V – 24 października 2008
• Piła VI – 23 października 2009
• Piła 3D – 29 października 2010
• Piła: Dziedzictwo – 19 października 2017
• Spirala: Nowy rozdział serii Piła – 12 maja 2021
• Piła X – 28 września 2023

Inne

• Piła – krótkometrażowy film w reżyserii Jamesa Wana z 2003 roku.
• Saw: Rebirth (pl. Piła: Odrodzenie) – komiks napisany przez R. Erica Lieba i Krisa Oprisko. Rysunki Renato Guedes z 2005 roku.
• Piła – gra wideo wyreżyserowana przez Jamesa Wana, Leigh Whannella i Davida Cohena. Produkowana przez Zombie Studios i wydana przez Konami – 31 października 2009.
• Saw: The Ride (pl. Piła: Przejażdżka) – kolejka górska otwarta 14 marca 2009 w Thorpe Park w Wielkiej Brytanii.
• Saw Das Spiel (ang. Saw The Game) – gra on-line wydana w języku niemieckim 1 lipca 2007.

Twórcy

	Piła	Piła II	Piła III	Piła IV	Piła V	Piła VI	Piła 3D
Reżyseria	James Wan	Darren Lynn Bousman			David Hackl	Kevin Greutert
Scenariusz	Historia James Wan Leigh Whannell Scenariusz Leigh Whannell	Leigh Whannell Darren Lynn Bousman	Historia James Wan Leigh Whannell Scenariusz Leigh Whannell	Historia Thomas Fenton Patrick Melton Marcus Dunstan Scenariusz Patrick Melton Marcus Dunstan	Patrick Melton Marcus Dunstan
Produkcja	Mark Burg Oren Koules Gregg Hoffman
Zdjęcia	David A. Armstrong						Brian Gedge
Montaż	Kevin Greutert			Kevin Greutert Brett Sullivan	Kevin Greutert	Andrew Coutts
Scenografia	Julie Berghoff	David Hackl			Anthony A. Ianni
Muzyka	Charlie Clouser

Obsada

Postać	Piła	Piła II	Piła III	Piła IV	Piła V	Piła VI	Piła 3D
John Kramer / Jigsaw	Tobin Bell
Amanda Young	Shawnee Smith
Mark Hoffman			Costas Mandylor
Jill Tuck			Betsy Russell
Lawrence Gordon	Cary Elwes						Cary Elwes
Adam Stanheight	Leigh Whannell						Leigh Whannell
Zep Hindle	Michael Emerson						Michael Emerson
David Tapp	Danny Glover		Danny Glover		Danny Glover
Steven Sing	Ken Leung		Ken Leung		Ken Leung
Allison Kerry	Dina Meyer
Eric Matthews		Donnie Wahlberg
Daniel Rigg		Lyriq Bent
Daniel Matthews		Erik Knudsen					Erik Knudsen
Jeff Denlon			Angus Macfadyen
Lynn Denlon			Bahar Soomekh
Peter Strahm				Scott Patterson
Lindsey Perez				Athena Karkanis
Art Blank				Justin Louis			Justin Louis
Dan Erickson					Mark Rolston
Mallick					Greg Bryk		Greg Bryk
Brit					Julie Benz
William Easton						Peter Outerbridge
Bobby Dagen							Sean Patrick Flanery
Matt Gibson							Chad Donella

Przyszłość

Na przełomie lipca i sierpnia 2009 pojawiła się informacja o podpisaniu kontraktu na siódmą część serii. Reżyserem został ponownie Kevin Greutert, a scenariusz napisał – podobnie jak poprzednie trzy części – duet Dunstan/Melton. Zdjęcia do filmu zaczęły się w styczniu 2010, a film został wyświetlony w technologii 3D

Wcześniej, w czerwcu 2009, Tobin Bell zapowiedział, że prawdopodobnie powstanie także ósma część, wstępnie określona jako zakończenie serii. Aktor nie zaprzeczył, że może powstać dziewiąta część. „Koniec to takie nieprecyzyjne słowo... zwłaszcza w świecie rozrywki”

W roku 2021 ukazał się spin-off serii, Spirala: Nowy rozdział serii Piła, natomiast w 2023 premierę miała dziesiąta odsłona cyklu, zatytułowana Piła X.