Piaskowiec[5] (Calidris alba) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). W sezonie lęgowym występuje w Arktyce, zimuje na wybrzeżach i wyspach wszystkich kontynentów, prócz Antarktydy. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Piaskowiec
Calidris alba[1]
(Pallas, 1764)
Ilustracja
Szata godowa
Ilustracja
Szata spoczynkowa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

biegusy

Plemię

Calidrini

Rodzaj

Calidris

Gatunek

piaskowiec

Synonimy
  • Tringa alba Pallas, 1764[2]
  • Trynga alba Pallas, 1764[3]
  • Tringa leucophaea Pallas, 1764[3]
  • Arenaria leucophaea carteri Mathews, 1916[3]
  • Tringa arenaria Linnaeus, 1766[3]
  • Charadrius rubidus J.F. Gmelin, 1789[3]
Podgatunki
  • C. alba alba (Pallas, 1764)
  • C. alba rubida (J.F. Gmelin, 1789)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg występowania w sezonie lęgowym. Czarna linia wyznacza południową granicę

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Piaskowiec zamieszkuje w zależności od podgatunku[2][6]:

Morfologia edytuj

Wygląd
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu godowym wierzch ciała rdzawy z ciemnymi plamkami, które są większe na grzbiecie i pokrywach skrzydłowych. Spód ciała i podgardle białe. Prosty dziób i nogi czarne. W szacie spoczynkowej wierzch ciała popielatoszary, a czoło, brew i spód białe. W przedniej części pokrywy skrzydłowej charakterystyczna czarna plama. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w upierzeniu spoczynkowym, jednak wierzch ich ciała pokrywają czarne plamy.
Wymiary średnie
długość ciała ok. 19–21 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 34–40 cm
masa ciała ok. 35–110 g

Ekologia i zachowanie edytuj

Biotop
Tundra, poza okresem lęgowym głównie morskie wybrzeża.
Gniazdo
Na ziemi.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg lub dwa, w krótkim odstępie czasu (zdarzają się sporadyczne przypadki poliandrii), składając w czerwcu–lipcu 4 jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 24–32 dni przez obydwoje rodziców, lub jeśli złożone zostały dwa lęgi, każde z rodziców wysiaduje tylko jeden z nich.
Pożywienie
Bezkręgowce i nasiona roślin.

Status i ochrona edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje piaskowca za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Wetlands International w 2015 roku szacowała liczebność światowej populacji na 620–700 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji nie jest znany[4].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[7].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Calidris alba, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Van Gils, J., Wiersma, P. & Boesman, P.: Sanderling (Calidris alba). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-11-18].
  3. a b c d e D. Lepage: Sanderling Calidris alba. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-22]. (ang.).
  4. a b Calidris alba, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-13].
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-02-22]. (ang.).
  7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne edytuj